U Crnoj Gori je u prethodnih pet godina od više od deset hiljada krivičnih prijava procesuirano oko 30 odsto, dok je zbog zastarjelosti odbačeno oko 70 odsto, saopšteno je danas na predstavljanu publikacije Građanske alijanse – (Ne)rad tužilaštva – Pogled sa strane.
U publikaciji su, kako je rečeno, navedeni pojedini primjeri koji oslikavaju rad i slabosti tužilačkog sistema, veoma bitnog za državno ustrojstvo i njene građane.
„Ekonomija, politika, društvo, sport, kultura, mediji – samo su neke od oblasti u kojima smo tragali za slučajevima koji su u tužilaštvu imali čudne, razočaravajuće a često i nevjerovatne ishode“, kaže se u dokumentu.
Tužilaštvo je, kako se navodi, jedan od stubova efektnog i efikasnog državnog aparata i po prirodi je uvijek u fokusu javnosti. „Jedan od ključnih zupčanika u pravosudnom mehanizmu ne može da dozvoli luksuz da zarđa jer država tada usporava demokratske procese“.
„Zato je ovaj dokument i skromna pomoć u tom smislu i mjesto gdje smo zajedno sa kolegama iz sektora podsjetili kako je bilo, kako ne treba i shodno tome - kako valja ubuduće. Od vrhovnog državnog tužioca očekujemo da preispita rad svojih prethodnika, kao i aktuelnih tužilaca, koji su dozvolili nepravilnosti i propuste o kojima je riječ na stranicama“, kaže se u publikaciji.
Apeluje se na pokretanje finansijskih istraga jer su u tom dijelu aktivnosti tužilaštva veoma skromne.
„Nadamo se da će publikacija informisati i inspirisati tužilački sistem da mijenja pristup i način rada, institucije da radom doprinesu i građane da traže efikasnost i vidljive pozitivne efekte rada tužilaštva", kaže se u publikaciji GA.
Navodi se da je u Crnoj Gori od oktobra 2016. godine u žarište javnog diskursa rad tužilaštva.
Hapšenja tokom parlamentarnih izbora su dovela do „neviđene političke kontaminacije“ zbog sumnje u ponuđene dokaze koje je prikupilo Specijalno državno tužilaštvo (SDT).
„Da li je ovo sumnja zbog novog odnosa prema radu i pokazane nevjerovatne efikasnosti u procesuiranju i pribavljanju dokaza ili nešto drugo, vrijeme će pokazati. U publikaciji nisu opisani svi slučajevi koji su dospjeli do tužilaštva i ostali izgubljeni u šumi nerada, čudnih tumačenja propisa ili neprofesionalizma, već smo izdvojili primjere koji oslikavaju rad tužilačkog sistema veoma bitnog za državno ustrojstvo i njene građane“, kaže se u dokumentu.
Upozorava se da tužilaštvo izuzetno rijetko postupa po sopstvenoj inicijativi i zato je većina krivičnih prijava podnijeta od drugih institucija, organizacija i lica, što je zabrinjavajući trend.
„Nevjerovatno djeluju podaci da je u prethodnih pet godina od preko 10.000 krivičnih prijava - procesuirano oko 30 odsto, dok je zbog zastare odbačeno oko 70 odsto“, kaže se u publikaciji.
Prema Izvještaju Vrhovnog državnog tužilaštva (VDT), u 2016, godini, toj instituciji je prijavljeno 6.931 punoljetnih potencijalnih učinilaca krivičnog djela.
„Od ovog broja, osnovnim tužilaštvima je prijavljeno 6.561 a višim državnim tužilaštvima u Podgorici i Bijelom Polju 370 počinilaca krivičnih djela“, navodi se u dokumentu.
Specijalno državno tužilašto je prošle godine primilo krivične prijave protiv 1.126 učinilaca. Uz neriješene prijave iz ranijeg perioda SDT je imalo u radu krivične prijave protiv 1.393 lica.
„Od ukupnog broja podnijetih krivičnih prijava, Uprava policije ih je podnijela protiv 116 lica, drugi državni organi protiv 24 lica, pravna lica su podnijela krivične prijave protiv 135 lica, nevladine organizacije su u ukupnoj brojci učestvovale sa 365 prijava, fizička lica podnijela su krivične prijave protiv 482 lica, političke partije protiv jednog lica“, kaže se u publikaciji.
Po sopstvenoj inicijativi tužilaštvo je iniciralo postupak protiv tri lica, odnosno 0,26 odsto od ukupnog broja prijava.
Partneri GA u ovom projektu su bili Mreža za afirmaciju nevladinog sektora, NVO LGBT Forum Progres, Unija slobodnih sindikata Crne Gore, Akcija za ljudska prava i Ekološki pokret Ozon.
Bonus video: