Kako je Holivud pomagao Crne pantere

Marlon Brando govorio je na sahrani Bobija Hatona, tinejdžera Crnih pantera kojega je policija Oklanda ubila 1968. dok je pokušavao da se preda
8999 pregleda 0 komentar(a)
Film “Seberg”, Foto: Guardian
Film “Seberg”, Foto: Guardian

Hjui P. Njuton se približavao kubanskoj obali u malom čamcu sa samo jednim veslom kada je potonuo. Lider Crnih pantera i njegova djevojka Gven Fontejn su bili na posljednjoj etapi puta koji je osmislio najbitniji produkcijski tim u eri Novog Holivuda: Bert Šnajder, Bob Rafelson i Stiv Blauner. Pet godina ranije ovaj trio je okrenuo filmsku industriju naglavačke filmom “Easy Rider”. Sad su htjeli da sa američkim načinom života urade isto što i sa Holivudom - da pocijepaju knjigu s pravilima i redistribuišu moć.

Oni su prebacili Njutona u Meksiko, a onda ubijedili kolumbijskog švercera poznatog pod nadimkom Pirat da primi crnačkog aktivistu do kolumbijskih voda.

I nije to jedina iznenađujuća veza između Novog Holivuda i Crnih pantera. Krajem 60-ih i početkom 70-ih mnogi glumci, producenti i reditelji flertovali su sa revolucionarnim grupama. Finansirali ih, promovisali i snimali filmove o njihovim usponima i padovima, piše “Guardian”.

Priča o saradnji Njutona i Šnajdera postaće TV serija u SAD, bazirana na pisanju Džošue Bermana, istog čovjeka čiji članak je poslužio kao osnova za film ovjenčan Oskarom “Argo”.

Sa druge strane, kroz mjesec dana u bioskopima će se naći “Seberg”, film o Džin Seberg u kojem će američku glumicu igrati Kristen Stjuart. Ovo ostvarenje govori o zvijezdi koju su lovci na talente iščupali iz jednog malog grada u Ajovi kako bi postala muza francuskog Novog talasa.

Njena karijera kretala se uzlaznom putanjom sa obje strane Atlantika, ali su je njene veze sa Crnim panterima smjestile na “crnu listu” FBI-a.

U oktobru 1968. Seberg je putovala istim avionom kao i bivši zavisnik od heroina, revolucionar Hakim Džamal koji je bio oženjen rođakom Malkolma Iksa. Džamal koji je živio u Komptonu, Los Anđeles, bio je posrednik Crnih pantera sa holivudskim zvijezdama kao što je Marlon Brando. On i Seberg će postati bliski, u filmu ta bliskost ide sve do seksa, ali biograf glumice Gari Mekgi tvrdi da je njihov odnos bio platonski, dok je ona postala ključni promoter crnačke revolucionarne organizacije.

Seberg je uplaćivala novac na Džamalov račun, kupila autobus za njegovu školu u Komptonu i u svom domu organizovala dobrotvorno veče gdje su učestvovali Pol Njuman, Vanesa Redgrejv, Džoen Vudvard, Li Marvin i Džejn Fonda. Postala je ozloglašena nakon što je na crvenom tepihu na dodjeli Oskara 1970. podigla pesnicu u znak podrške Crnim panterima. Njena podrška ljevičarskim pokretima i donacije Crnim panterima učinili su da postane trn u oku direktoru FBI-a Džeju Edgaru Huveru.

U filmu “Seberg” FBI predstavljaju komični agent kojeg igra Vins Von i njegov korumpirani partner (Džek O’Konel), koji dobijaju naređenje sa vrh da unište glumicu, za koju lansiraju priču u tabloidima da je trudna sa Džamalom. Bila je to laž, ona je zapravo zatrudnjela sa mladim meksičkim glumcem, ali se priča raširila mnogo brže nego što je iko mogao da objasni situaciju njenom suprugu Romanu Gariju koji ju je ostavio. Seberg je imala pobačaj 1970, a nakon toga je doživjela i nervni slom.

Marlon Brando govorio je na sahrani Bobija Hatona, tinejdžera Crnih pantera kojega je policija Oklanda ubila 1968. dok je pokušavao da se preda. Nakon dobrotvorne večeri koju je organizovala Širli Daglas, tada udata za Donalda Saterlenda, Bobi Sil iz Crnih pantera otkrio je da im je Brando donirao 10, a Seberg 20 hiljada dolara. Dobiće još dosta novca iz Holivuda. Među donorima su bili i Liz Tejlor i Ričard Barton, Mia Farou, Širli Meklejn i Barbara Strejsend takođe.

Ali saradnja nije bila jednosmjerna, jer su Panteri crpjeli inspiraciju od nove vrste reditelja spremnih da rizikuju. “The Godfather” je bio Njutonova Biblija, a volio je i film Melvina Van Piblsa “Sweet Sweetback’s Baadasssss Song” o revolucionaru koji bježi u Meksiko, čija je priča bila slična njegovoj. Njuton i Ričard Prajor su čak radili na svojim scenarijima koji doduše nikad nisu realizovani.

Brojni reditelji Novog Holivuda snimali su dokumentarce o Crnim panterima, dalje ih promovišući. Među njima Hauard Alk, Dejvid Vajs, Agnes Varda, dok je Robert Dauni senior prikazao njihov komični potencijal.

Danas je lako ismijavati veze koje su sa Panterima imali Brando, Šnajder i Fonda, prozivajući ih da su samo željeli da budu u trendu. Ali oni su 70-ih rizikovale karijere, a Seberg ju je čak i uništila u borbi za svoje ideale. U vremenu hešteg aktivizma, kada se zvijezde hvale zbog tvitova u kojima skreću pažnju na društvene probleme, možda bi trebalo ponovo razmisliti o tome da li su zaista toliko kul kao što nam se čine.

Bonus video: