Koliko su nas samo puta profesori književnosti ubjeđivali da su knjige, iz čijih su se redova na velika platna preselile priče i likovi najvećih svjetskih književnih klasika, bolje?
Da je iskustvo čitanja i intimne, lične vizuelizacije likova i događaja inspirativnije, plemenitije, uzvišenije od zamisli nekog reditelja? Bezbroj puta. Kao što smo se i bezbroj puta o te savjete oglušili, istina manje iz radoznalosti, a više iz lijenosti da pročitamo knjigu do kraja.
Danas dilema o tome da li ćemo pročitati knjigu ili pogledati film ili seriju nastalu po knjizi djeluje deplasirano, iako je i dalje aktuelna. Što zbog toga što smo ekranima svih vrsta okruženi kao nikad ranije, što zbog toga što knjige i dalje predstavljaju neprocenjivu vrijednost, a osim toga i dalje se štampaju i što je još važnije – prodaju.
Vrijedi pročitati knjigu, ali vredi i pogledati film i seriju. I sve je više filmova i serija koji su jednako dobri kao i knjige po kojima su nastali, a nekad su čak i bolji od samih knjiga i to je jasno svakom ko se ikada zakačio na neki od popularnih striming servisa, a ovo su neki od njih, piše Nedeljnik.
''Autsajder''
Ime je čovjek, govorili su stari Latini. Stiven King je zaista to. Kralj. Dok filmske adaptacije književnih djela Stivena Kinga kao po pravilu postaju klasici svjetske kinematografije – sjetimo se “Keri”, “Djece kukuruza” ili “Bjekstva iz Šošenka” – izgleda da tu magiju do sada nije postigla nijedna serijska adaptacija neke od njegovih knjiga. Sve dok se, kako su pojedine kritike ocijenile, nije pojavio “Autsajder”, serija nastala po istoimenom romanu ovog pisca najprodavanijih knjiga.
U maniru najboljih krimića, radnja serije prati policijskog detektiva Ralfa Andersona koji istražuje misteriozno ubistvo jedanaestogodišenjeg dječaka Frenkija Pitersona. Okolnosti koje okružuju ovaj zločin podstaknu Ralfa, koji još tuguje zbog smrti svog sina, da u istragu uključi neobičnu privatnu istražiteljku Holi Gibni, nadajući se da će njene natprirodne sposobnosti objasniti neobjašnjivo. Prvih šest od deset epizoda teku nešto sporije i zadržavaju veći dio osnovne priče, a ton i atmosfera radikalno su drugačiji u odnosu na knjigu. Dok se King u svom pisanju nemilosrdno kreće napred, kamere “Autsajdera” kao da klize, puze ili samo stoje u mjestu dok likovi razmjenjuju oštre, zbunjene i tužne poglede.
Ako više volite da gustirate serije, “Autsajder” će za vas biti izuzetno prijatno iskustvo. Jedan od reditelja serije je i, sada već slavni Zagrepčanin, Igor Martinović.
''Nula nula nula''
Višestruka priča na nekoliko kontinenata sa ansamblom od desetina likova, radnja serija “Nula nula nula” prati pošiljku kokaina koja putuje od Amerike do Evrope, kao i različite grupe kriminalaca gladnih moći, meksičke kartele, mafiju iz Kalabrije i korumpirane biznismene koji žele da preuzmu kontrolu nad trgovinom kokainom.
Naizgled, ništa novo i nesvakidašnje, ali serija je, zahvaljujući glumačkoj postavi, samouvjerenom smjeru u kom se radnja razvija i kinematografiji, zapanjujuća. Čak i ako vam se učini kao varijacija priče koja je već negdje ispričana, jedna stvar, za sladokusce, dovoljna je da seriju prate sa naročitim interesovanjem i uzbuđenjem.
Priča je, naime, bazirana na stvarnim događajima, odnosno na istraživanju italijanskog novinara Roberta Savijana, koji zbog svog rada živi pod policijskom zaštitom još od 2006. godine. Smatra se istragom “unutrašnjeg djelovanja svijeta droge i prljavog novca, njegovih pravila i armije, i prave dubine njegovog dosega”. U njemu, Savijano povezuje priče, intervjue, prisluškivanja i sopstveno iskustvo zločinačkog podzemlja i otkriva međunarodne razmjere narko-kriminala.
''Moja genijalna prijateljica''
Ekranizacija romana može biti rizična, posebno ako je riječ o obožavanom romanima poput onih koje je napisala Elena Ferante. Likovi u njenim romanima su tako živi u čitaočevoj imaginaciji da na ekranu mogu izazvati samo jedno osećanje – razočaranje. Srećom, serija “Moja genijalna prijateljica”, nastala po istoimenom bestseleru, savršeno odgovara izvornom materijalu. Možda zato što je Elena Ferante, ko god ona bila, na izvjestan način učestvovala i u pisanju scenarija. Ali i bez obzira na to, ova serija sjajna je zbog sopstvenih zasluga.
Oni koji nisu čitali knjigu nisu na gubitku. Priča počinje kada Elena, u svojim šezdesetim godinama primi telefonski poziv od sina njene prijateljice iz djetinjstva Lile. Dobija oštar i hladan odgovor koji evocira dugu i komplikovanu prošlost: “Naučite da živite sami. I nemojte me ponovo zvati”.
Ovo je priča iz predgrađa Napulja iz prošlog vijeka prožete siromaštvom i začecima drugačijeg života s jedne, i bogatstvom mašte dvije djevojčice, s druge strane. Ovo je priča o zajedništvu, nasilju, novcu, ljubomori i – prijateljstvu.
''Sluškinjina priča''
Evo jednog od najpotresnijih serijskih ostvarenja posljednjih godina nastalom po romanu Margaret Atvud “Sluškinjna priča”. Radnja se odvija u bliskoj budućnosti, u Gileadu, nekad poznatom kao SAD, gdje ženska prava ne postoje. Totalitarizam, teokratija, mizoginija. Distopija.
Društvo organizuju fanatični lideri tako da su u njima žene brutalno podređene. Ne mogu da rade, posjeduju imovinu, raspolažu novcem. Ali su jedine, u tom novom svijetu, u mogućnosti da rađaju. Raspoređene po rezidencijama vladajućih elita, one su zato – sluškinje.
Toliko se toga pisalo o novom odjeku i novom značenju priče koju je Margaret Advud napisala u Berlinu 1985. godine, tim prije što se ekranizacija ovog slavnog djela poklopila sa dolaskom Donalda Trampa na čelo SAD, a kome, u najmanju ruku, ženska prava nisu u vrhu agende.
"Sluškinjina priča” ubraja se među najbolje ekranizovane priče i više je od jedne serije. Ona je prijetnja, ona je upozorenje – svijetu kojim vladaju muškarci.
Bonus video:
