Svakim danom gejming zajednica raste, a posljednjih nekoliko godina zahvaljujući Savezu elektronskih sportova Crne Gore ona se širi i kod nas.
Crnogorski gejmeri mogu se pohvaliti značajnim rezultatima na svjetskim takmičenjima, no godina za nama ipak je bila najupsješnija za njih do sad. Tokom korone gejming zajednica je ojačala, a nagradni fondovi na turnirima dostižu vrtoglave cifre. O uspjesima naše gejming zajednice za Magazin govori predsjednik SESCG Filip Šoć, koji se osvrnuo na prošlogodišnje uspjehe, ali i otkrio planove za 2022. godinu.
”Prvo smo krenuli s FSCG i UEFOM organizaciju kvalifikacija za e-Euro2021 u igrici PES21 1vs1 gdje smo kroz tri turnira dobili momke koji će nas predstavljati na istom, a kasnije kroz kvalifikacije od 55 država Evrope drugi put za redom se kvalifikovali na eEuro2021 i osvojili deveto mjesto. Na tom takmičenju je fond za glavnu nagradu bio 100.000 eura. Onda smo radili s FIBO-om i KSCG kvalifikacije za FIBA WORLD CUP u igrici NBA2K21 5vs5, kao i Valorant CAMPUS CLUTCH 5vs5 s REDBULOM gdje najbolja crnogorska ekipa igrala kvalifikacije za završni turnir u Dubaiju, čiji je nagradni fond bio 20.000 dolara. Tokom prošle godine imali smo i nekoliko GEF turnira 2vs2 i 1vs1 u igrici CS GO i to u saradnji SESCG-a i GEF-a. Takođe, naši takmičari učestovali su i na EEF(Evropskom kupu) u PES21 1vs1 u Ukrajini u Kijevu i Krivom Rogu koji je organizovan na najvećem mogućem nivou uz prisustvo premijera Ukrajine, presjednika Olimpijskog komiteta, FS Ukrajine, KS Ukrajine i presjednika e- Sport saveza Ukrajine. Sve je uživo prenošeno na SPORT 1 TV. Nagradni fond je bio 5000 eura”, priča za Magazin Filip Šoć i podsjeća da je oranizovani i EEF(Evropski kup) u CS GO 5vs5 gdje crnogorska reprezentacija zauzela peto mjesto.
Naši takmičari tokom 2021. godine učestvovali su i na CEE (Intel esuba) najvećem poluprofesionalnom turniru u CS GO u Evropi gdje je naša najbolja ekipa igrala sa 32 ekipe iz jugoistočne Evrope i borila se nagradni fond od 20.000 dolara, kao i na IESF Svjetskom prvenstvu u Izraelu u igricama, DOTA 2, CS GO, TEKKEN7, e-Football, Audtion.
”Na tom takmičenju u Izraelu imali smo predstavnika u e-Footballu koji je osvojio 13. mjesto. I naravno dvoje glavnih sudija u CS GO i DOTA 2 Pavla Šturanovića i Radovana Vojinovića. Ovo prvenstvo je specificno jer je prvi put u svijetu gejming bila WADA(antidoping kontrola) i sudije. Posljednje takmičenje bilo je GEF u Singapuru u igricama DOTA 2, Street Figher i e-Football. Ovdje smo imali predstavnika u igrici e-Football koji je osvojio deveto mjesto”, prisjetio se Šoć.
Osim pomenutih takmičenja, crnogorski gejmeri su tokom prethodne godine učestovali u Sinalco ligi, dva puta zaredom su bili prvaci Adria kupa 1vs1, a u HFP ligi u igrici PES21 11vs11 su Evropskom dijelu završili na prvom mjesti, dok su osvojili treće mjesto u KUPu.
”Ubrzo nas očekuje borba za titulu prvaka HFP lige šampiona dje smo jedni od favorita”, napominje Šoć koji se nada da će crnogorski gejmeri ove godine učestvovati na takmičenju u Seulu u igricama PUBG, TEKKEN 7 i Brawl stars.
”I gejmer Saša Mišković može se pohvaliti sjajnim rezultatom prošle godine jer je u Clash Royale igrici osvojio prvo mjesto na Clash Royale turniru Titans s nagradnim fondom od 5000 eura. PUBG Mobile ekipa je rangirana kao top10 ekipa u Evropi. Djevojke iz PUBG mobile ekipe su organizovale ženski novogodišnji turnir sa preko 60 ekipa na kojem je učestvovalo blizu 400 djevojaka iz cijele Evrope”, ispričao je Šoć.
DOTA2 otvorila vrata gejmingu
Kada je osnovan Savez eletronskih sportova Crne Gore 2013. godine to je bio pionirski poduhvat, ali je za osam godina koliko isti postoji gejming zajednica napredovala.
”Tada je to bila ljubav prema gejmingu. Iskreno mi smo vjerovali u ovo danas, ali svi drugi su nas gledali čudno. Gejming je tada bio samo hobi i razonoda. Ali i tada 2013. godine je sve počelo od DOTA 2 igrice i skoro 30 timova iz Crne Gore. A ista ta DOTA 2 igrica i dan danas drži rekorde u nagradnim fondovima gejminga sa preko 40 miliona dolara. Od tada do danas gejming zajenica je mnogo napredovala u svakom pogledu. Danas gejming u Crnoj Gori prepoznajemo kao najveću industriju koja nudi široki spektar poslova- od igranja igrica na profesionalnom i ameterskom nivou, pravljenja igrica, strimovanja, suđenja, novinarstva”, prisjeća se sagovornik Magazina
Kao što je već napomenuo SESCG je počeo sa organizovanjem turnira u igrici DOTA2 te 2013, no za svo ovo vrijeme bilo je još mnogo takmičenja.
”Od osnivanja do danas je organizovao blizu 500 različitih turnira u raznim naslovima igrica što na PC-u, konzolama, mobilnim telefonima i simulatorima i preko 6000 takmičara je prošlo i još uvjek prolazi kroz naše turnire, lige i ostalo. Turniri su organizovali u lanu, online u vidu sajmova i na mnoge druge načine”, otkriva Šoć i objašnjava zašto je ipak fudbal kad su crnogorski takmičari u pitanju bio u fokusu ove godine.
”Pa fudbal je bio u fokusu jer je svako prvenstvo u sklopu svoga takmičenja imalo PES21 i e-Football. A i Crna Gora je već u svijetu kao brend prepoznata kroz igrice CS GO i PES21(efootball)”, dodaje on.
Imamo potencijala za profesionalni gejming
Šoć ističe da u Crnoj Gori postoje i profesionalni gejmeri.
”Spomenuću Pavla Boškovića koji je jedan od najboljih svetskih CS GO igrača i koji je naš najbolji ambasador, jer promoviše Crnu Goru u svijetu gejminga najbolje što može. Sem njega, imamo Vučetu Šćepanovića i Rada Pavićevića koji su svima dobro poznati kao vrhunski PES igrači, imamo Sasu Miškovića -Clash Royale igraca koji je na posljednjem Svetskom prvenstvu osvojio četvrto mjesto. Imamo PUBG mobile ekipu koja je top 10 ekipa Evrope. Imamo PES 11vs11 efc Budućnost ekipu koja se smatra u posljednje dvije godine kao jedna od ‘TOP 3’ ekipe u Evropi i još mnogo drugih igrača i igrica. Siguran sam da i u simulacijama trka imamo jedne od najbolih evropskih trkača. Tako da Crna Gora ima mnogo potencijala i kroz projekte Saveza koji su već krenuli, a nastaviće se ove godine, daćemo svima mogućnost da svojim radom i trudom dođu do samog vrha gejminga u svijetu”, obećava Šoć.
On tvrdi da se trendovi igrica koje su popularne u svijetu prate i kod nas.
”Trendove pratimo jer smo članovi i partneri svih svetskih i evropskih federacija i organizacija. I jednostavno oni daju prijedloge igrica to je uvjek ono što je na top listi gejmigna u svijetu. Samo ćemo nabrojati neke od njih IESF, WESCO, GEF, EEF, AEF, CEE, REDBULL, FACEIT, RELOG, FORTUNA, A1 ADRIA, svi savezi iz regiona i svijeta i mnogi drugi. A kod nas su standardno najviše igra CS GO i PES21(e-Football)”, kaže on.
Najviše se igraju igrice na mobilnom telefonu
Gotovo da nema čovjeka koji ne igra igricu, bilo na PC, PES-u ili telefonu. Ipak, statistika kojom raspolaže SESCG pokazuje da su one rađene za mobilne telefone najpopularnije.
”Na mobilnom telefonu se igra 60 odsto igrica. Zato svi veliki proizvođači igrica rade platforme standardne i obavezno uz to i za mobilni telefon. Igrice u svijetu igra blizu tri milijarde ljudi svakodnevno, što govori o tome kolika je gejming industrija koja samo raste. I realno je da ona nema silaznu putanju, nego samo uzlaznu i da je po popularnosti se skoro izjednačila sa industrijom sporta. Zato se polako najpopularanije sportske dispciline prilagođavaju gejmignu. Tu imamo FIFU i UEFU kroz igrice e-Fooball i FIFA, FIBA kroz nba2k22 i FIA kroz igricu Grand Turismo. Čak svjetski olimpijski komitet je ove godine imao takmičenje u sklopu olimpijskih igara DIGITAL OLIMPIC GAME u pet naslova simulacija”, priča Šoć.
No, kao i svi ostali sportovi i gejming je veoma skup, te oni koji žele ovom granom profesionalno da se bave moraju da isprate napredak tehnologije, ali i nove verzije igrica koje igraju.
”Oprema jeste skupa, pogotovo dio grafičkih kartica, ali u Crnoj Gori imamo veliki broj igraonica koje imaju opremu posljednjih generacija i non stop ulažu u napredak. Jedan je problem što država ovaj vid biznisa još nije prepoznala i ne pomaže. Gejming je povezan i sa IT inudustrijom pa se nada da će se situacija u budućnosti promijniti. Što se novih igrica tiče, u Crnoj Gori se uvjek mogu kupiti kad i u cijelom svijetu jer smo to standardizovali posljednjih godina kroz radnje kao sto su PC Gamer i koje su svetski poznate kod dobavljača kao zastupinici gejming opreme, periferije i ostalog u Crnoj Gori”.
Umrežavanje za bolju gejming zajednicu
Prošle godine osnovan je Adria savez, ali je SESCG postao član još nekih svjetskih organizacija. Umrežavanje sa ostalim savetima doprinijeće da se e-sport kod nas još više popularizuje.
”Adria AEF savez je savez osam država regiona, a u planu je da se pridruže jos Grčka, Izrael, Italija, Mađarska, Bugarska i Rumunija. Savez je osnovan na inicijativu saveza S. Makedonije, Crne Gore i Bosne i Hercegovine. Ovo je nešto slično ABA ligi u košarci i već na proljeće nas čeka prvi Adria cup u CS GO i e-Footballu i možda još nekim zanimljivim igricama. Preko naših partnera ćemo obezbijediti da pobjednici svih država učestvuju u ADRIA Cupu, a pobjednik istog će imati slot za najaća svjetska takmičenja. I realno ovo je nešto što može biti mnogo popularanije od svih sportova koji se organizuju u regionu, a i šire. I prvi je ovakav projekat u Evropi. Kao i u svemu- mreža je najbitnija i to može samo poboljšati trenutnu situaciju u cijelom regionu”, siguran je Šoć.
Tokom 2022. godine gotovo da će svakog mjeseca biti makar jedan turnir. Na pitanje je li teško sve to organizovati i imati nagradni fond jak da privuče igrače, s obziom da su oni na svjetskim takmičenjima baš značajni, predsjednik SESCG odgovara:
”Ove godine imamo baš puno planova što se tiče i same PCL-a (Prve crnogorske lige), jer prvi put imamo turnire i lige na nivou Crne Gore i regiona koji će se profesionalno organziovati u našoj produkciji. Pripremamo i podcast sa svim kapitenima ekipa iz Crne Gore u raznim igricama, kao i sportistima i mnoge druge stvari koje će se dešavati u 2022. godini. Za početak će biti možda i najveća gejming konferencija u ovome dijelu Evrope, a možda i samoj Evropi. A onda redom kvalifikacije i turniri naših partnera koji su za sljedeću godinu najavili nagrade fondove preko dva i po miliona eura i još mnogo toga(IESF, AEF, WESCO, EEF, WSL, CEE, INTEL, REDBULL i mnogi drugi.) Tako da će nasi gejmeri ove godine moći da se oprobaju u lanu, Podgorici, Baliju, Istanbulu, Kluzu, Seulu i mnogim drugim svjetskim metropolama gdje će se održavati završni turniri navedenih takmičenja. Teško je sve organizovati, ali ekipa polako raste. Iza svakog od nas stoji veliki trud, rad i odricanja da bi sve ovo priuštili gejmerima. Rad na jednom ovakavom projektu iziskuje sigurno od 12-16h sati rada svaki dan”, objašnjava Šoć.
Obuka za sudije, novinare izvještače, programere...
No za 2022. godinu nije im u planu samo organizovanje turnira, već i obuka za sudije, novinare izvještače, programere...
”Ovom prilikom pozivamo sve zainteresovane da pošalju mail na info@sescg.me za, prije svega, sektor novinarstva u gejmingu jer on raste nenormalnom brzinom. Imaćemo u toku godine i obuke za sudije, programere, dizajnere igrica i zvuka i mnoge druge i to u saradnji s našim partnerima iz Crne Gore i svijeta koji to pokreću. Gejming industrija ove godine ulazu u formu kad se moraju postavljati standardi za sve sektore. Cijela industija se mora podijeliti po sektorima, jer je kao jedna tačka gledanja je prevelika i preširoka. Ona donosi svijetu sasvim novi način života i rada u odnosu na dosadašnji. Tako da već do kraja 2024. godine očekujemo da gejming industrija doprinosi više nego sportska (sa dosadašnjim sportovima bez gejminga), filmska i muzička zajedno. A broj igrača do kraja 2024. godine se procjenjuje na 60-70 odsto svjetske populacije. Zato udružimo snage i budimo dio budućnosti koja dolazi i predstavimo svi zajedno Crnu Goru kao centar gejminga u Evropi. A siguran sam da upornim radom i razvojem svega što slijedi u saradnji sa svjetskim partnerima možemo to i ostavariti, jer Crna Gora je zemlja velikog potencijala što pokazuje i to da je pri samom početku rasta gejming industrije od 2010. pa do danas na tržištu imamo blizu 20-ak igrica, što mobilnih, što modova za PC igrice, čak naši ljudi su učestovali u modeliranju mnogih trkačkih staza u simulacijama trka. A uskoro se nadamo i prvoj PC igrici koja po trenutnom rewievovima nagovještva da se sprema nešto nevjerovatno. Tako da iako je sve ovo nepozanica za nas, Crna Gora ima puno potencijala koji samo pravilno treba iskoristiti i napraviti od nje novu gejmersku dolinu”, zaključuje Šoć.
Pozicioniranje na gejming mapi svijeta
Pred kraj 2021. SESCG je imenovao i ambasadore igrica, a Šoć objašnjava koja je njihova uloga:
”Oni su izabrani na osnovu rezultata i rada koji su ostvarilivali posljednjih godina. Neki od njih su i svjetski poznati gejmeri koji nas predstavljaju fenomenalno na regionalnoj i svjetskoj sceni, a neki se polako probijaju. Cilj je da svaka igrica koja se organizuje u sklopu SESCG-a ima svog ambasadora, jer niko bolje od njega ne može znati igrače, publiku i sve ostalo i bolje je predstavili istima. Izabrali smo ambasadore u igricama: e-Football, PES21, PUBG, PUBG mobile, Clash Royale, Aseto Corsa, CS GO, DOTA 2, TEKKEN 7 i do kraja februara će biti još pet ambasadora. Cilj nam je da zajedničkim snagama i raznim idejama gradimo gejming Crnu Goru i njenu prepoznatljivost u regionu i svijetu. Crna Gora je već ucrtana na gejming mapi svijeta, a mi ćemo našim radom i trudom i projektima uspjeti da dovedemo svetsku gejming zajednicu kod nas”, siguran je Šoć.
Bonus video:
