Ukoliko često putujete avionom, sigurno ste se zapitali kako izgleda cjelokupna procedura pripreme aviona za let, šta to piloti/kinje rade u kabini prije pokretanja motora, čemu svi ti dugmići u kokpitu i kako to piloti/kinje uspiju da slete čak i u nepogodnim uslovima? Možda ste čak poželjeli i da jednom sami isprobate upravljanje avionom? Ukoliko je tako, onda će vas oduševiti činjenica da svoju radoznalost možete zadovoljiti iz bezbjednosti svog doma u najboljoj simulaciji letjenja u istoriji – Microsoft Flight Simulator! I ne samo to – imaćete priliku da isprobate slijetanje na pistu tivatskog aerodroma koja je poznata kao jedna od težih za slijetanje!
U fenomenalnom 22-minutnom virtuelnom letu od Kelna do Tivta, YouTube korisnik max737fly demonstrira kako izgleda cjelokupni proces leta – počev od priprema u kokpitu, pa do slijetanja na željenu pistu. Max737fly je inače ljubitelj slijetanja u otežanim vremenskim uslovima, pa je za let Keln-Tivat odabrao lijep sunčan dan u Kelnu, ali i bočni vjetar brzine 20-40 čvorova na tivatskom aerodromu. Pripreme su počele prolaskom standardne procedure: paljenje i testiranje baterije, podešavanja nivoa kiseonika, podešavanje pumpi za gorivo, testiranje protivpožarnog i drugih sistema.
A onda je, naravno, isprogramirana multifunkcionalna jedinica za kontrole i displej (MCDU) i to za rutu EDDN – LYTV. Terminologijom Međunarodne organizacije civilnog vazduhoplovstva, to znači upravo Cologne Bonn Airport – Tivat Airport. Zaista je nevjerovatno do kojih detalja vam Microsoft Flight Simulator omogućava da istražite i naučite više o upravljanju civilnim vazduhoplovom.
Nakon što je podesio visinu na 5000 stopa i nakon što su se nestrpljivi putnici za ovaj zanimljivi virtuelni let ukrcali, pilot-gejmer max737fly startovao je agregat za pokretanje motora (tzv. „APU“), pa je moglo da krene čuveno taksiranje. Zahvaljujući sjajnim dodacima, cjelokupni proces realizovan je u nevjerovatno realističnoj grafici i s pratećim zvučnim efektima, kao što su pokretanje motora, trenutak kada se podešavaju zakrilca, uvlačenje stajnog trapa i sve ostalo što inače čujemo prije i tokom polijetanja! Inače, max7373fly je za potpun ugođaj nabavio i ručku za letjenje, kao i polugu za potisak koja liči na onu koju koriste pravi piloti. Na čistoj i suncem okupanoj pisti, pilot-gejmer gurnuo je polugu do čuvene brzine „V1“ i krenulo je uzlijetanje.
Kao što je prije rečeno, u ovom slučaju pilot-gejmer odabrao je da uslovi za slijetanje na tivatskom aerodromu budu otežani zbog pojave bočnog vjetra brzine 20-40 čvorova. Tivatski aerodrom je inače poznat kao evropski/crnogorski „Kai Tak“, a ovo ime dobio je po famoznom hongkonškom aerodromu, kojeg su još zvali „srčani udar“. Aerodrom Kai Tak svojim okruženjem podsjeća na tivatski aerodrom: s jedne strane je okružen planinama, a s druge vodenom površinom. Prilaz aerodromu bio je dodatno rizičan jer se dio putanje za slijetanje nalazio tik iznad stambenih zgrada, pa su neki ovu rutu metaforično nazvali „srčani udar“. Slijetanje na famoznu pistu 13-31 otežavale su kompleksne geografske okolnosti, pa su piloti morali da se oslone na svoje znanje i vještine jer su im instrumenti bili od male pomoći. Hongkonški aerodrom prestao je s radom 1998. godine, ali je titula „Kai Tak“ pripala našem aerodromu u Tivtu i domaćim pistama 14-32.
Max737fly je prvo pokušao da sleti na pistu 32 prateći protokole, ali je to bilo nemoguće jer je bočni vjetar zanosio avion u stranu, a krila dovodio gotovo do tačke pucanja, što se može vidjeti i na snimku.
U takvim situacijama odustaje se od slijetanja, dodaje se gas i pokušava novo slijetanje nakon skretanja (tzv. „go-around“). Ovoga puta, pilot je pokušao slijetanje na pistu 14 i to mu je pošlo za rukom!
Ukoliko vam je sve ovo bilo zanimljivo i uzbudljivo, onda ćemo vas dodatno obradovati informacijom da i sami možete da se oprobate u upravljanju putničkim avionom i pokušate da sletite na crnogorski „Kai Tak“! Simulacija Microsoft Flight Simulator 2020 Standard Game of the Year Edition je na popustu do 7. jula i košta 55,99 eura (platforma Steam), dok je ekspanzija LYTV Tivat Airport na popustu do 2. jula i košta 6,89 eura (orbxidrect.com).
Bonus video:
