Nakon 90-ih koje su bile rekacija na sintetički futurizam 80-ih, početkom milenijuma dogodila se obnova post-punka.
Bilo je logično da sljedbenici CBGB scene dožive svoj povratak upravo u rodnom Njujorku.
Metropola koja je krajem 70-ih djelovala mračno zbog uzdrmane ekonomije i kriminala (tada je harao masovni ubica Dejvid Berkovic, poznatiji kao ”sin Sema”), čiju atmosferu savršeno opisuje Skrosezeov film ”Taksista”, korespondira sa istim gradom iz 2001. godine kada se nakon terorističkog napada na Svjetski trgovinski centar završio zlatni period sa gradonačelnikom Rudijem Đulijanijem.
Samo mjesec dana prije 11. septembra izašao je čuveni album The Strokesa ”Is This It” koji je na velika vrata vratio garažni zvuk 70-ih. Da nije stvar o usamljenom slučaju, već o sceni u nastajanju postalo je jasno kada su dvije naredne godine objavljena još tri epohalna njujorška debi albuma: ”Everyone Who Pretended to Like Me is Gone” (2002) od The Walkmen, ”Turn On the Bright Lights” (2002) od Interpol i naravno ”Fever to Tell” (2003) od Yeah Yeah Yeahs.
Ovaj povratak post-punka je korjenito promjenio alternativnu muzičku scenu i odredio pravac kojim se kreće do danas. Ipak neo post-punk ne bi bio to što jeste da u svojim redovima nema jaku, harizmatičnu žensku personu kakva je Keren O’: bez nje i Yeah Yeah Yeahs cjelokupna priča ne bi bila samo muzički nekompletna, nego i lišena ženskog gledišta unutar revitalizovanog žanra.
Keren O’ i Nik Ziner su se sreli krajem 90-ih na Oberlin Univerzitetu u Ohaju. Najprije su nastupali kao folk duo, da bi se ubrzo okrenuli punku. Pojačani sa Kreneovim prijateljem sa koledža, bubnjarom Brajanom Čejsom pod imenom Yeah Yeah Yeahs počinju da nastupaju kao predgrupa The Strokesa i White Stripesa. 2001. godine debituju samonazvanim EP-jem na kojem briljiraju eksplozivnim numerama ”Bang”, ”Miles Away” i najmelodičnijom pjesmom u karijeri, fenomenalnom garažnom baladom ”Out Time”. Ovim EP-jem i nastupima na brojnim festivalima stvaraju u medijima velika isčekivanja povodom prvog albuma.
Ona su bila opravdana, jer je prvijenac ”Fever to Tell” raznio muzičku kritiku svom silinom. Za samo par godina našao se na listi najboljih albuma svih vremena časopisa ”Spin”, dok su ga ”The New York Times”, ”Rolling Stone” i ”Pitchfork” stavili u sam vrh najboljih ostvarenja dekade. Predvođen singlovima ”Date with the Night”, ”Pin”, “Maps” i ”Y Control” ”Fever to Tell” prodao se u 750.000 primjeraka etablirajući Yeah Yeah Yeahs kao najveće nade post-punk rivajvla. Sa produkcijom Dejvida Endrjua Siteka iz benda TV on the Radio i miksom jednog od najznačajnijih producenata posljednjih dvadeset godina - Alana Mouldera, album je svojim prljavim garažnim zvukom ponudio vintažni lo-fi ugođaj napumpan adrenalinskim rock ’n’ rollom.
Sa narednim albumom ”Show Your Bones” (2006) Yeah Yeah Yeahs su okrenuvši se klasičnom rock zvuku i savremenoj produkciji željeli da se distanciraju od prvog albuma. U odsustvu lo-fi ugođaja i furioznih punk pjesama, iako je u cjelini prilično solidan, album je zbog zvučne dvodimenzionalnosti i nedostaktka nepredvidljive dinamike njihovog debija, prošao nezapaženo u odnosu ”Fever to Tell”. Treći album ”It’s Blitz!” (2009) je više orjentisan na dance muziku i synth-pop 80-ih. Praveći kao i njihovi junaci iz 70-ih tranziciju u sintisajzerski zvuk 80-ih, Yeah Yeah Yeahs nisu uspjeli puno da napreduju. Njihov izvanredni prošlogodišnji album ”Mosquito” sa odličnim singlom ”Sacrilege” opet je vratio Yeah Yeah Yeahs u centar muzičke scene. Kombinujući organski lo-fi zvuk prvjenca sa suptilnom upotrebom elektronike trećeg albuma, ”Mosquito” je uzeo najbolje od oba svijeta i pokazao nam da je moguće da se bend vrati kreativnom vrhuncu sa početka karijere.
Yeah Yeah Yeahs spadaju u red najznačajnih autora ženskog rukopisa. Rame uz rame sa Siouxie and the Banshees, Peti Smit, Blondie, Slits, oni su autentični primjer snage koju ženski vokali imaju unutar preovladavajućeg mačističkog diskursa rock ’n’ roll muzike. Žestina koja raznosi sve pred sobom sirovom energijom bučnih gitara samo je pozadina za lične ispovjesti Keren O’.
Prepune oslobađajućeg bijesa pjesme Yeah Yeah Yeahs su kompresija neuroze, čije usijanje je tematski objedinjeno u narativu borbe za očuvanje ličnog integriteta. Za razliku od stereotipnog predstavljanja ženskih autora kao ranjivih individua koje se graciozno predaju svojim emocionalnim ponorima, Keren O’ je poput već spomenutih autorki borac koji preko zvučnika izvrištava svoje obećanje da će uzvratiti istom mjerom. Ovaj oblik ženske histerije može djelovati neudobno kako muškarcima koji se moraju suočiti sa svojim seksističkim fantazijama, tako i ženama koji nisu dovoljno hrabre da u učestvuju u demistifikaciji ženske figure u pop muzici. Nastavljujući tamo gdje su 90-ih stale Kim Gordon, Korni Lov i Bikini Kill, Yeah Yeah Yeahs su vrativši se korijenima punk rocka i 70-im, ponudili revitalizaciju girrrrl-riot estetike.
Feminizam Keren ‘O nije politički i socijalno artikulisan, već je lirski uobličen u tekstovima koji već na prvom albumu jasno stavljaju do znanja da je ona samouvjerena žena koja je finansijski nezavisna (“Rich”, ”Y Control”), posmatra muškarca kao seksualni objekat (”Cold Night”) i pokušava da demistifikuje ljubavni zanos (”Modern Love”). Njeni stihovi pokazujući nevjerovanje u podjelu rodnih uloga (ženi ni u jednom kontekstu nije dozvoljeno da ”penetrira” i ne vjeruje u romantični koncept ljubavi), prije su indikacija dvostrukih društvenih standarda nego njene želje da se postavi radikalno spram muškaraca.
Međutim, Kerenov agresivni muzički stil je prije znak mehanizma odbrane, nego njenog pokušaja da zadivi nekog svojim stavom. Gorki ukus koji se osjeća u njenom vokalu koji od nježnosti zna brzo planuti u bijesne izlive emocija a potom potonuti u ogorčenje, čini je neprikosnovenom damom savremene muzičke scene. Za razliku od svojih koleginica koje pokušavaju da se subordinirano seksualizuju kao objekat užitka, Kerne O’ dostojanstveno nastupa sa svojom seksualnošću pod uslovima koje ona sama propiše. I dok Liz Fer istražuje žensku seksualnost dodirujući se tema orgazma i poligamije, Keren O’ ne ulazi u nikakve debate, već nastupa kroz otvorene i eksplicitne seksualne bravure i u duhu staromodnog punk etosa direktno udara u srž muškog seksizma i mizoginije. Podjećajući u mnogome na Siouxie and the Banshees, kako zbog vokala koji evocira najbolje momente post-punka, tako i mračne estetike njihovog zvuka i pojavnosti na sceni, Yeah Yeah Yeahs posjeduju glazuru goth-rocka koja je u okviru ženskog rukopisa nedostajala na alternativnoj sceni dugi niz godina.
Slušanje Yeah Yeah Yeahs je intezivno iskustvo koje balansirajući između strasti i ironije, hedonizma i odricanja pokazuje nestalnost ljudske prirode. Provokativnost njihove muzike je i više nego efektna, ali agilnost punka ima često i svoju drugu stranu.
U podtekstu njihove muzike leži melanholičnost koja pronalazi katarzu u akciji, a ne katatoničnom pasiviziranju. I dok se od žene očekuje da sjedi kući i pati u tišini, Keren O’ želi kao i sve feminističke ikone uzme stvar u svoje ruke i suprotstavi se cijelom svijetu.
Bonus video:
