Od svih muzičih scena u Crnoj Gori koje ne pripadaju mejnstrimu, ona elektronska je već godinama za koplje ispred svih u svakom smislu: broju i kreativnosti autora koji objavljuju za strane etikete, kvalitetnih DJ-eva, žurki i posjećenosti, dok im festivali pružaju sve više prostora.
Zato ne čudi da sa ove scene konstantno stižu nove vijesti, a sad su se u centru pažnje našli budvanski Assonance i AudioStorm. Budvanski muzičar, nekadašnji član krosover grupe Mazzom u fugazuu, Miroslav Karović je prošle godine je započeo elektronsku karijeru kao Assonance i do sad objavio niz traka, a posljednja u nizu je nedavno lansirana “Digital City” koja se može čuti na YouTube” servisu.
Sa druge strane, njegov stariji kolega iz Podgorice koji važi za jednog najvrednijih aktera scene, Ognjen Vuković AudioStorm može se pohvaliti da je legenda progresiv žanra (kojem je Vuković inače sklon) Nik Voren skrenuo pažnju na njega, pustivši njegovu traku na Walanga festivalu u Argentini.
Nije ovo prvi put da svjetski poznata imena podržavaju Vukovića. Voren ga je i prije promovisao, Još jedna legenda progresiva Džon Digvid puštao u svojoj emisiji uz poruku slušaocima da obrate pažnju na njega, podržavao ga je i Thievery Corporatio, te Ernan Kataneo za čiju etiketu Sudbeat je objavljivao.
“Voren je predstavnik najsofisticiranije stare generacije DJ-nga, bristolska muzička škola, koji je karijeru započeo sredinom 90-ih i između ostalog imao turnejama trip hop zvijezdama kao što su Massive Attack i Tricky. Pionir je progresiv haus muzike, na sceni prisutan već četvrt vijeka i ovo je po ko zna koji put da mi ukazuje ovakvu čast i privilegiju”, kazao je Vuković i dodao da mu je prijatelj to otkrio i skrenuo pažnju.
Išla je njegova trak “Past”, objavljena za londonski Stripped Digital u februaru, a već ju je publika slušala na velikim elektronskim festivalima kao što su Amsterdam Dance Event, Loveland, Creamfields, te na Ibici. “Ovo je velika stvar za mene”, ističe Vuković.
Sa druge strane, Assonance je otkrio da je novu traku radio par mjeseci prije cijele situacije sa pandemijom koronavirusa, eksperimentišući sa sintvejvom, žanrom koji ga je već dugo zanimao, ali se do sad nije upuštao u te vode. Ovaj zvuk iskombinovao je sa gitarskim, budući da je vješt sa tim instrumentom, a kazao je da se takve kombinacije mogu i u budućnosti očekivati, uvjeren da analogni instrument udahnjuje život elektronskoj muzici.
Za bum ovog zvuka u Crnoj Gori sigurno je važan faktor i to što su oprema i softver nikad dostupniji i da danas ljudi mogu sami stvarati muziku na svom kompjuteru. Zato je producenata sve više, a bendova ne toliko.
“Sve što uključuje saradnju većeg broja ljudi nosi sa sobom razne poteškoće, ali i dodatne vrijednosti u muzičkom smislu. Svaki muzičar u bend unosi svoj individualni karakter i iskustvo i na taj način pjesma dobija novu vrijednost. Međutim, često se desi da se ljudi raziđu u svojim idejama o tome u kom pravcu bi bend trebalo da se razvija, nisu zadovoljni pažnjom koju dobijaju u bendu, kod nas nema nekog novca u autorskoj muzici, pa i to predstavlja problem. Dostupnost i prijemčivost savremene tehnologije omogućava ogromnom broju ljudi da se izrazi. Hiperprodukcija i manjak kreativnosti jeste nešto što nas je preplavilo, ali isto tako smatram da postoji i ogroman broj kvalitetnih autora, do kojih je možda teže, ali ne i nemoguće doći”, smatra Karović.
Njegov podgorički kolega izrazio je nadu da će uskoro potpisati ugovor sa jednom od Vorenove dvije izdavačke kuće: Hope i The Soundgarden, gdje neće biti prvi Crnogorac, jer je Lerr ranije već izdao dvije trake za Soundgarden.
“U Crnoj Gori itekako postoje andergraund producenti koji rade na ozbiljnom nivou. Ja radim punom parom i mogu već da najavim nova izdanja za naredni period, a nadam se da će se situacija sa koronom brzo riješiti kako bismo na ljeto bili u prilici da nastupamo”, kaže AudioStorm.
Punom parom, i to na raznim projektima, radi i Assonance. Tako privodi kraju još dvije sintvejv numere, sa Milošem Klikovcem i Mirkom Šorgićem radi na sintvejv/gotik/metal projektu, a učestvovaće i kao bitmejker na zajedničkom albumu budvanskih repera Nemanje Đorđevića Necketa i Jovana Lazarevića Jollande. Assonance je kazao da se sintvejv stilski najviše vezuje za budućnost, a da predstava o njoj varira od utopijske, nekritičke euforije do distopijske dehumanizacije. Na pitanje koji pristup mu je bliži nije mogao da odluči.
“Sintvejv se kao estetika vezuje za naše vizije budućnosti. Danas ovaj žanr dobija naziv retrofuturizam, odnosno upoređuje vizije budućnosti iz 80-ih sa onim što živimo. Mnogi tvrde da je naučna fantastika nestala iz mejnstrim kulture, jer u ovom trenutku u istoriji mi zapravo živimo naučnu fantastiku, ona se pretvorila u stvarnost. Teško je naći razliku između distopijskih vizija Hakslija, Orvela i Lema i današnje stvarnosti i to ih čini relevantnijim i subverzivnijim nego ikad”, ističe Karović.
Ipak, on ukazuje da pored ove mračne, sintvejv ima i onu romantičnu, utopijsku stranu.
“Zato što je veliki dio ljudi tog perioda vjerovao da tehnološki napredak može donijeti i opšti napredak čovječanstva”, kaže muzičar.
Bonus video:
