Možda na prostoru bivše Jugoslavije i nije slučaj da se djeci daju imena po Josipu Brozu, ali u Indiji Tito je jedno od omiljenijih imena još od četrdesetih i pedesetih godina prošlog vijeka.
“Znaš li da se moja tri ujaka, dva rođaka i nekoliko poznanika zovu Tito,” pohvalio se indijski novinar Meghdeep Bhattacharrya čim je čuo da autor teksta dolazi iz jedne od zemalja koje su činile SFR Jugoslaviju. Premda je samo jednom boravio u Indiji, 1955. godine, gdje je i dočekao Novu godinu, dobar izgled, harizmatična ličnost i zalaganje za one koji su ugnjetavani donijeli su mu mnoge poštovaoce u zemlji, kazao je za “Vijesti” Bhattacharrya.
Josip Broz boravio je u zvaničnoj posjeti Indiji od 22. decembra 1954. do 8. januara 1955. godine, na poziv tadašnjeg premijera i jednog od osnivača Pokreta nesvrstanih Džavarhalala Nehrua.
Novu godinu 1955. godine dočekao je u Kalkuti, gradu koji je dugo važio za kulturnu prijestonicu Indije, gdje u sa Nehruom pratio jednu plesnu predstavu a zatim prisustvovao svečanoj večeri na svom brodu "Galeb" na kojoj su bila najznačajnija imena u državi. Nehru je uzvratio posjetu godinu kasnije.
Poslije povratka, ukinuo je mnoga ograničenja crkvama i duhovnim institucijama u Jugoslaviji.
U Indiji su bila dva talasa davanja imena djeci po doživotnom predsjedniku SFRJ - prvi 1940-ih i 1950-ih poslije Drugog svjetskog rata a drugi 1980-ih, poslije njegove smrti 4. maja 1980. godine. U Indiji djeci imena daju uglavnom roditelji ili roditelji njihovih roditelja.
“Ime mi je dao djeda. Bio je veliki ljubitelj maršala Tita. Milioni ljudi u toj generaciji bili su poštovaoci Tita. Da, mislim da mi je to ime dao jer je želio da budem poput njega”, kazao je za “Vijesti” Tito Saha, stručnjak za informacione tehnologije u 40-im godinama.
Dvadeset godina mlađi Tito Roy dobio je ime od bake.
“Baka mi je dala ime. Tito je bio poput rok zvijezde tih godina u Indiji. Preko medija bila je svjedok njegovog glamura i ličnosti dok je boravio u Indiji kada je Nehru bio premijer”, kazao je Roy.
Premda je Tito umro prije nego što je on došao na ovaj svijet, njegov imenjak, muzičar Tito Guha, zna dosta o njemu.
“Svjestan sam Titove veličine i zaostavštine. Nadam se da ću jednog dna biti dostojan imena koje nosim”, kazao je ovaj muzičar u 30-im godinama.
Titovo ime ne nose samo ljudi u Indiji, već i jedna od prometnijih ulica u Nju Delhiju JB Tito Marg.
“Pojedini restorani i pabovi su dobili ime po njemu, premda su zaista dobili imena po vlasnicima koji su dobili ime po njemu”, pojašnjava Bhattacharrya, veliki ljubitelj istorije, naročito Drugog svjetskog i hladnog rata.
Na pitanje šta je Tito značio i znači Indijcima, on je kazao:
“Kao revolucionarna ikona i svjetski državnik koji je predvodio Pokret nesvrstanih, Tito je stajao odlučan uprkos velikim poteškoćama, jer nije podlegao pritisku da se prikloni ni Istočnom bloku ni kapitalističkom Zapadu. Njegov dobar izgled, harizmatična ličnosti i zalaganje za potlačene, donijelo mu je ovdje mnoge poštovaoce. Pokret nesvrstanih, koji su predvodili Tito i Džavaharlal Nehru, trebalo je da pruži svojevrsnu alternativu bipolarnoj podjeli između zapadnog i istočnog bloka. Dodao je da je mnogo ljudi često govorilo da je Indiji poslije nezavisnosti 1947. godine bila potrebna osoba poput nacionalističkog lidera Subasa Čandre Bose da vodi zemlje, koristeći mješavinu stilova Tita i osnivača moderne turske države Mustafe Kemala Ataturka.
Popularni i Kastro, Aleksandar Veliki, Lenjin i Staljin
Ljudi širom Indije dobijaju imena po slavnim ličnostima – istorijskim ličnostima, mitološkim stvorenjima, vjerskim liderima i bogovima – kojih u hinduizmu ima više od 330 miliona. “Među istorijskim ličnostima, osim očiglednih indijskih idola poput Mahatme Gandija, Ahbara Velikog, Ašoka Velikog, Bude, Subas Čandra Bose, imena međunarodnih ličnosti poput Aleksandra Velikog, Julija Cezara, Vladimira Iljiča Lenjina, Josifa Visarionovič Staljin, Napoleona Bonaparte, Fidela Kastra, Hidekija Todža, Ervina Romela, Georgija Žukova I Kublaj-kana su prilično popularni u Indiji”, kazao je Bhattacharrya. Davanje imena po slavnim ličnostima je naročito prisutno u hinduizmu, glavnoj religiji u Indiji koju praktikuje 79,8 odsto od 1,28 milijardi stanovnika. Hinduizam je najstarija velika religija koja se i danas praktikuje, a njeni počeci datiraju od 16. i 15. vijeka prije nove ere.
Bonus video:
