Iako nema formalno pravnih prepreka da izruči slavnog režisera, emigranta iz Poljske, Romana Polanskog SAD, Poljsku ništa ne obavezuje da to učini i izručenje može da odbije iz humanitarnih razloga pošto su režiseru 82. godine, tumači poljsko tužilaštvo.
U Krakovu 25. februara sud počinje razmatranje zahtjeva SAD da im Poljska izruči Polanskog zbog iznuđenog seksa prije više od tri i po decenije sa tada 13-godišnjom Samantom Gejli.
Na to krivično djelo Polanskog i američko i poljsko pravosuđe gleda kao na pedofilno silovanje, s tim da je po poljskim zakonima već zastarelo, a po američkim nije.
Tužilaštvo u Krakovu je uz američki zahtjev sudu proslijedilo i tumačenje da je izručenje formalno pravno moguće po međudržavnom sporazumu sa SAD, ali da je pitanje da li je uopšte opravdano, piše današnja Gazeta viborča koja je imala uvid u pravno tumačenje.
U prilog Polanskom, po tumačenju tužilaštva, govore humanitarni razlozi, pošto su mu već 82 godine, isplatio je već odštetu žrtvi koja je javno kazala da mu je oprostila. Uz to u Poljskoj više ne bi moglo da mu bude suđeno, a nije ni počinio zločin protiv čovječnosti.
"Danas je u krivičnom pravu važnije pomirenje sa žrtvom, od toga da nekoga strpamo u zatvor. Sud to može da uzme u obzir. U SAD nije sigurno da bi imao pravedan proces zato što SAD imaju drugačiji pravni sistem, a sudske porote umiju da budu pristrasne", kazao je poljskom listu bivši ministar pravde Zbignjev Ćvjonkalski.
Očekuje se da će i u Krakovu, kao i u Švajcarskoj 2010. godine, odlučivanje suda o izručenju trajati nekoliko mjeseci, a, ukoliko i presudi da Polanski koji ima dvojno poljsko i francusko državljanstvo bude izručen, konačna odluka je na poljskom ministru pravde.
"Dobrovoljno sam pristupio procesu izručenja. Imam povjerenje u poljsko pravosuđe", kazao je Polanski koji je već dobio jednu malu bitku sa američkim tužiocima, pošto je Poljska odbila da ga uhapsi i drži u zatvoru dok se ne odluči o izručenju.
Polanskom je stalo da bude definitivno riješeno pitanje da li bi ga Poljska izručila, posebno sada pošto ove godine počinje da u postojbini snima novi film o Aferi Drajfus.
Režišer može da računa i na to da SAD nisu bile pretjerano voljne da po važećem sporazumu iz 1996. godine Poljskoj izručuju ni pravosnažno osuđene kriminalce, upozorio je Ćvjonkalski.
Od 2010. godine Poljska je u SAD izručila trojicu Poljaka, a u tri slučaja je izručenje odbila, od toga jedno izručenje je sud prihvatio, ali ga je odbio poljski ministar pravde.
Bonus video:
