Najmanje dvije opštine, među kojima Plav i Berane, lokalnim propisima ograničile su broj kućnih ljubimaca koji mogu biti držani u domaćinstvu. Tako se u Plavu u stanu mogu držati dva psa i dvije mačke, a u Beranama broj ljubimaca zavisi od dijela opštine i, u odnosu na to, moguće je držati najviše tri životinje, odnosno psa ili mačke.
Obje opštine propise su donijele krajem 2019. godine. Javnost nije bila upoznata sa Odlukom o uslovima i načinu držanja, zaštiti i dobrobiti domaćih životinja na području opštine Plav, dok na to prije nekoliko dana, gostujući u emisiji “Bez granica” Seada Sadikovića, nisu ukazale njihove beranske kolege.
Odluka kojom se propisuju bliži uslovi za držanje, zaštitu domaćih životinja i njihovu dobrobit na području opštine Plav usvojena je na sjednici Skupštine Opštine 26. decembra 2019. godine, a stupila je na snagu početkom 2020. Na pitanje “Vijesti” da li je usvajanju prethodila javna rasprava, iz Opštine su kazali da je propis donijet “po hitnom postupku”.
“Zbog pojave povećanog broja pasa lutalica i više napada - ujeda na građane (odrasle i djecu), što svjedoče i sudski postupci kao i obezbjeđivanja trajnog skloništa za smještaj pasa lutalica. Iz navedenih razloga radi hitnog postupka nije održana javna rasprava”, piše u odgovorima koje potpisuje sekretar u kabinetu predsjednika Opštine Fazlija Krcić.
Opština Plav od 2008. godine, kad je Zakonom o zaštiti dobrobiti životinja prvi put propisana takva obaveza, do danas nije osnovala sklonište za napuštene životinje.
Na pitanja na osnovu čega je donijet stav da se u stanu “mogu držati dva psa i dvije mačke”, kazali su da je to “optimalan broj za držanje kućnih ljubimaca”.
“S obzirom na to da su stambene jedinice oskudne kvadraturom”, piše u odgovorima.
Lokalnim propisom, u Plavu je zabranjeno i “tamanjenje” životinja. U objašnjenju o izboru izraza, pozvali su se na “zaštitu životinja pri usmrćivanju” i Zakon o zaštiti dobrobiti životinja. U Zakonu, “usmrćivanje” je opisano kao “bilo koji namjerni postupak koji dovodi do smrti životinje”. Nigdje se ne koristi termin “tamanjenje”.
Iako je još 2017. donijet Pravilnik o načinu držanja opasnih pasa i, uprkos protivljenju dijela javnosti, psi kao opasni opisani na osnovu rase, a ne na osnovu same prirode jedinke, Opština Plav dodatno je Odlukom o uslovima i načinu držanja, zaštiti i dobrobiti domaćih životinja zabranila držanje pasa rase “pit bul terijer”.
U objašnjenju tog stava, pozvali su se na drugi lokalni propis - Odluku o komunalnom redu iz marta 2019. godine. U članu 88 te odluke opisani su uslovi za držanje “kućnih životinja”.
Zakon o zaštiti dobrobiti životinja propisuje da uslove i način držanja kućnih ljubimaca, način postupanja sa napuštenim i izgubljenim životinjama (kućnim ljubimcima), način zbrinjavanja i kontrole njihovog razmnožavanja propisuju nadležni organi lokalnih samouprava.
U izvještaju “Izazovi i mogućnosti u zaštiti dobrobiti životinja u Crnoj Gori”, koji su 2019. objavili Udurženje “Korina”, “Prijatelji životinja” i “Network for Animals”, navodi se da je većina opština usvojila lokalne odluke o dobrobiti životinja, odnosno uslovima i načinu držanja kućnih ljubimaca. Ocijenjeno je da one većinom “odgovaraju regulativi na nacionalnom nivou”.
Odluke o komunalnom redu propisuju opšte uslove održavanja komunalnog reda i mjere za njihovo sprovođenje. Prema beranskoj Odluci o komunalnom redu iz 2015. godine, zabranjuje se držanje domaćih životinja - konja, krava, ovaca, svinja i pernatih životinja, u okviru DUP-a. Držanje kućnih ljubimaca - pasa, mačaka, papagaja... kako piše, urediće se posebnom odlukom “u skladu sa Zakonom o dobrobiti životinja”.
Takvu “posebnu odluku”, Opština Berane donijela je krajem 2019. godine, a već šest mjeseci kasnije - usvojene su i izmjene. Lokalne vlasti, međutim, nisu taj propis uskladile sa Zakonom o zaštiti dobrobiti životinja, već su, bez osnova u Zakonu, ograničili broj životinja po domaćinstvu. Tako je, u zavisnosti od zone, u beranskoj opštini dozvoljeno držanje jednog do tri ljubimca.
O tom propisu govorilo se u javnosti i zbog slučaja Ines Gargović koja u dvorištu kuće u naselju Donje Luge drži više od 20 pasa. Iz nevladinih organizacija ranije su ukazivali da je odluka u Beranama izmijenjena na način da ograničava broj životinja koje se mogu držati upravo zbog Gargović.
Odlučujući o njenom slučaju, Upravni sud nedavno je poništio rješenje Opštine Berane i Gargović oslobodio obaveze da broj pasa svede na tri. Ujedno, sud je ocijenio i da Odluka o uslovima i načinu držanja kućnih ljubimaca Opštine Berane, na osnovu koje je Gargović i upućeno rješenje, kao podzakonski akt, nije u skladu sa Zakonom o zaštiti dobrobiti životinja.
U presudi sutkinje Biserke Bukvić, pored ostalog, piše da Zakon ne propisuje broj životinja koji bi bio dopušten da se drži, te da i tužilac tužbom ukazuje da odluka o državnju ljubimaca, kao podzakonski akt, mora da bude u skladu sa zakonom.
“Odnosno da uslov propisan članom 11 stav 4 Odluke nije u skladu sa Zakonom o zaštiti dobrobiti životinja”, piše u obrazloženju presude.
“Vijesti” su ranije pisale i da u podgoričkom naselju Tološi Aco Novović drži 23 vuka. Iako držanje divljih životinja tretiraju drugi propisi, zajedničko s propisima o držanju ljubimaca je da se ni njima ne ograničava broj životinja po vlasniku. Nadležni od Novovića traže jedino da pribavi dozvolu za držanje i da životinje izmjesti na odgovarajuću lokaciju, uz ispunjene uslove za držanje vukova.
Bonus video:
