STAV

Spomen-obilježje za Komnena Cerovića

Zatvoren u sebe i svoju slobodu, Komnen Cerović je izgradio svoj imperativ visoko odskačući od tadašnjeg političkog i državnog lokalnog i šireg okruženja
1191 pregleda 0 komentar(a)
Zgrada Glavnog grada, Foto: Luka Zeković
Zgrada Glavnog grada, Foto: Luka Zeković

Glavni grad Podgorica, Sekretarijat za kulturu i sport, (N/R: V.D. sekretarke, gospođe Ane Medigović)

Predlog da se na kući u Podgorici u ulici Ivana Crnojevića br. 18 postavi spomen obilježje (spomen-tabla) narodnom heroju Komnenu Ceroviću

Komnen Cerović (1916-2000) jedan je od značajnijh crnogorskih ličnosti druge polovine XX vijeka. Svojom hrabrošću, vizijom i etikom, Komnen Cerović je obilježio vrijeme u kojem je živio i ostavio jedinstven i neizbrisiv trag u titogradskoj, pa i crnogorskoj, modernoj istoriji. I onda kada je bio dio samog vrha crnogorske komunističke vlasti do 1954. godine i onda kada je svojevoljno prestao to biti. On je svojim životom sijao sjajem jednog od najboljih ljudi svoga vremena. Nema crnogorska istorija druge polovine XX vijeka puno ličnosti koji se mogu uzdići na nivo „primjera“. Ali jedan od tih i takvih „primjera“ je nesumljivo Komnen Cerović. U Revoluciju 1941-1945. uložio je sebe i svoju strast. Iz rata je izašao kao nosilac „Partizanske spomenice 1941.“ a kasnije je dobio i orden „Narodnog heroja“.

Zbog političke podrške liberalnim idejama Milovana Đilasa i njegovog pokušaja demokratizacje jugoslovenskog društva, Komnen Cerović je 1954. godine - kako se tada medijski i propagandno govorilo - politički pao. Navodna „izdaja“ Partije (SKJ) i Revolucije nije smjela ostati nekažnjena. Naročito ako je „izdaja“ od svojeg prvaka i uglednika. Gotovo ekspresno je smijenjen sa svih rukovodećih partijskih i državnih funkcija. Bio je brutalno izložen političkoj, socijalnoj, policijskoj i svakoj drugoj izolaciji od strane vrha titogradske, crnogorske i jugoslovenske političke vlasti. Takođe, bio je izložen višedecenijskom veoma skromnom porodičnom materijalnom životu.

Zatvoren u sebe i svoju slobodu, Komnen Cerović je izgradio svoj imperativ visoko odskačući od tadašnjeg političkog i državnog lokalnog i šireg okruženja. Drugim riječima, čim je „pao“ sa vlasti, K. Cerović je već bio neuhvatljiv za crnogorske prizemnike i ljubitelje svakakve vlasti. Izgradio je viši nivo unutrašnje slobode ograđujući se čvrstim bedemom političke nedodirljivosti i moralne nepopustljivosti. I pored svih vrsta pritisaka u dugom nizu godina, Komnen Cerović je ostao istrajan, neoboriv i nesavladiv.

Okružen višegdecenijskom tišinom oko sebe, te gradskom i društvenom ekskomunikacijom, Komnen Cerović je živio životom tihog čuvara baklje slobode u crnogorskom društvu. Smislu individualne vrline i borbom za univerzalnu etiku, Komnen Cerović je napravio civilizacijski podvig dostojan veličine i nezaborava koji grad Podgorica i Crna Gora ne smiju zaboraviti.

Titograd nije imao, niti smio imati mnogo „ostrva“ političke i bilo koje druge slobode. Naprotiv. Ali je sigurno da je jedno od tih „pustih ostrva“ bila kuća u kojoj je živio K. Cerović. Stoga je dužnost i moralni imperativ sadašnjeg crnogorskog društva, Podgorice i njegovog organa uprave: Sekretarijata za kulturu i sport Glavnog grada Podgorice, kojem je upućen ovaj predlog i čija je osnovna djelatnost “podizanje spomen obilježja“ (Sl. list Crne Gore - Opštinski propisi br.19/13), da se na kući u kojoj je živio Komnen Cerović od 1954. do njegove smrti 2000. godine, postavi spomen-tabla sa njegovim imenom i likom u znak sjećanja na ovog čovjeka. To je zahtjev iz prošlosti i opomena iz budućnost. Ali i zahtjev sadašnjosti i putokaz koji može da vodi crnogorsko društvo samo naviše i nabolje. Postavljanjem spomen-table K. Ceroviću, grad Podgorica i Crna Gora bi skinuo dio ideološke prašine koja je popadala po ovom čovjeku. Time bi Titograd i današnja Podgorica zasijao novim sjajem. Sjajem primjera, učtivosti, pokajanja i opomene.

Jednom riječju, višom kulturom.

Komnen Cerović je rođen u selu Tušina kod Šavnika 1916. Osnovnu školu je završio u Boanu, a gimnaziju u Pljevljima. Šumarski i Pravni fakultet upisao je u Beogradu 1937. odnosno 1939. godine. Kao pripadnik Komunističke partije Jugoslavije od 1939. ali i ranije, učestvovao je u brojnim demonstracijama pred Drugi svjetski rat. Bio je i hapšen i suđen. U toku Trinestojulskog julskog ustanka 1941. rukovodio je vojnim sektorom pri Sreskom komitetu KPJ u Pljevljima. U Drugom svjetskom ratu obavljao je više rukovodećih vojnih dužnosti (sekretar Sreskog komiteta KPJ u Pljevljima, politički komesar Drugog bataljona Treće proleterske sandžačke brigade, član Oblasnog komiteta KPJ za Sandžak, zamjenik političkog komesara pri Glavnom štabu za Sandžak itd). Sredinom juna 1946. Cerović je postavljen za ministra trgovine i snadbijevanja u prvoj poratnoj crnogorskoj vladi. Kasnije je postavljen za ministara poljoprivrede, šumarstva i industrije u Vladi Crne Gore i podpredsjednik Izvršnog vijeća SR CG. Bio je član Pokrajinskog komiteta KPJ za Crnu Goru a na osnivačkom kongresu KP Crne Gore, Cerović je izabran za člana Centralnog komiteta i za člana Politbiroa. Takođe, bio je poslanik Narodne skupštine Crne Gore i Skupštine FNR Jugoslavije.

Komnen Cerović je umro u Podgorici marta 2000. godine. Sahranjen je u porodičnoj grobnici u Podgorici.

Podnosilac predloga,

Veselin PAVLIĆEVIĆ

Bonus video:

(Mišljenja i stavovi objavljeni u rubrici "Kolumne" nisu nužno i stavovi redakcije "Vijesti")