Vjetar, oblaci i snažni talasi, bura u Perastu i magla koja sakriva ostatak zaliva doprinijeli su atmosferi 3. Internacionalnog filmskog festivala Forteca Perast. Tako se ljetni pljusak i hladnoća nijesu odrazili na posjećenost ili interesovanje gostiju za festival i nastavak uživanja u pažljivo izabranim ostvarenjima jednako pažljivo raspoređenim tokom festivalskih večeri.
Nakon filmov “Blind spot/Blindsone” norveške rediteljke Tuve Novotni i filma “Izgrednici” (Offenders) reditelja iz Srbije Dejana Zečevića postavljeni su viši umjetnički kriterijumi za naredne filmove koje je publika vidjela.
Ono što je oduševilo i stručni dio publike i ljubitelje filma jeste poseban stil koji se ne može opovrgnuti, kao i način rediteljskog pristupa - prikazivanje i približavanje radnje gledaocu, te svih okolnosti koje imaju uticaja na radnju.
“Slijepa mrlja” prati kompletan razvoj drame tokom surovo realnog razvoja takvog događaja za koji se može reći da je najgori scenario za svakog roditelja. Priča ispričana u zadivljujućoj “one-take” tehnici prikazuje bračni par, roditelje, suočene sa pokušajem samoubistva naizgled dobro prilagođene tinejdžerke koja skače sa prozora četvrtog sprata. Muziku u ovom filmu zamijenili su kratki, ali brzi i duboki uzdasi majke djevojčice koja je istu tenziju i strepnju prenijela i na publiku ispred Crkve Svetog Nikole, na Peraškom trgu. Neobjašnjiva tragedija čiji se razlog očajnički traži na filmu. U trenucima krize i borbe života i smrti vrijeme teče drugačije, pa je tako i film na trenutke bio rastegnut, a već u sljedećem brz, predstavljajući bolničku stvarnost i porodičnu bol, preispitivanje, suštinu... Elastične vremenske forme uz tehničku podršku bude i empatiju i neprijatnost iscrpljujući tako osjećanja gledalaca. Nakon dubokog udaha koji je otvorio glavnu filmsku selekciju, reklo bi se da je umjesto očekivanog (često holivudskog olakšanja hepienda) film prošao kroz vriske i jecaje, prvenstveno ženskog glumačkog i rediteljskog umijeća, a onda nejasno utihnuo u zagrljaj majke i drugog djeteta.
A onda, baš nakon tog filma uslijedilo je ostvarenje iz Srbije “Izgrednici” koje je natjeralo publiku da ponovo udahne život i sve do samog kraja zadrži dah u neizvjesnosti kako će se radnja odvijati. U nezvaničnim posleponoćnim razgovorima nakon projekcije ovog filma uslijedile su međusobne analize publike i komentari vezani za briljantnost kadrova ovog crno-bijelog filma.
“’Izgrednici su priča o tri studenta koji radeći na svom eksperimentu, pokušavaju da dokažu da prostorna destrukcija, pravljenje nereda, s vremenom dovodi do socijalne destrukcije, do pojave izgreda. Mlada trojka ne uviđa da im se haos koji izazivaju za potrebe projekta polako uvlači i u njihove živote. Gube distancu, a profesor ih ostavlja da se sami suoče sa posljedicama”, kratak je opis filma.
Pored drame koja je osjetljivo i brižno složena, impresivna je gluma Radovana Vujovića, Marte Bjelice i Mladena Soviljaza koje se može reći da su, pored reditelja i kamere, vodili ovaj film po samim granicama ličnosti u koje su duboko ušli. Uz neizvjesnost priče koja se vrti oko socijalnog eksperimenta i toga da njegovi pokretači zadrže hladan i realan pristup, ovaj film ne bi usadio emociju bez kamere, fotografije, ali i propratne muzike koja upravlja ritmom disanja, udaranja srca i tapkanja prstima o koljeno ili stolicu.
Tri studenta predstavljaju beogradske intelektualce željne života i uspjeha, uporno odbijaju da odstupe od svojih zamisli držeći tako pravac i cilj ka kojem su se zaputili, sve dok ne shvate da su se sami upleli u mrežu koju su planirali da analiziraju i raskrinkaju, dok ne shvate da su i sami dio sopstvene “teorije Tetrisa”. Tako u jednom trenutku oni postaju primjer i dokaz drugog, dubljeg sloja polazišta istraživanja da prostorna destrukcija, pravljenje nereda, vremenom dovodi do socijalne destrukcije i pojave izgreda.
Trougao koji su formirali studenti, smibol trougla vidljiv je i pažljivim posmatranjem kadrova, crno-bijelih beogradskih prostora savršeno scenografski postavljenih da vjerodostojno prikažu dugu igru..., kao dugu šahovsku partiju čiji se kraj ne naslućuje iako protivnici gube figure, a pitanje je čija će zastavica na satu prva pasti.
Umjetnička praznina i višak prostora u dalekim, krupnim kadrovima savršeno korespondira od slike do slike koje se najpravilnije nižu sve do samog kraja kada “iskrivljenost” snimanja objašnjava kraj filma. Ostaje pitanje koliko bilo ko od nas može izdržati u svijetu u kojem se gube nekadašnje vrijednosti i koliko ćemo izdržati u eksperimentu koji nam se nameće (?) i prihvatamo ga.
Bonus video:
