I dok strpljivo čekamo da se Vlada CG “odnese” po pitanju crnogorskog prisustva na predstojećoj, XVII Međunarodnoj izložbi arhitekture - Bijenale u Veneciji 2020 - i da “opredijeli” stanovita sredstva u tu svrhu - tim koji stoji iza crnogorskog prisustva na predstojećoj Svjetskoj (univerzalnoj) izložbi EXPO 2020 u Dubaiju - uzaludu vremena ne trati - što bi se reklo.
Na čelu našeg tima je uvaženi Milutin Simović - potpredsjednik Vlade CG, ujedno i predsjednik Organizacionog odbora za učešće CG na EXPO 2020. Uvaženoj gospođi Dušanki Jeknić - izvanrednoj i opunomoćenoj ambasadorki CG u Ujedinjenim Arapskim Emiratima - pripala je uloga generalne komesarke Paviljona CG - a tu je i naš - The One and Only - fanfare molim: Matija Vuković - velika nada crnogorske arhitekturice ugašene, a ujedno i “Architect” CG postavke na EXPO 2020. Ako uzmemo u obzir činjenicu da će se, bože zdravlja, ceremonija otvaranja EXPO 2020 održati - 20. oktobra (naredne godine) - onda je sasvim razumljivo što su aktivnosti u taboru crnogorskom ovih dana podignute na najviši nivo - ali krenimo redom...
Podsjetiću vas da je Ugovor o učešću CG na Expo 2020 potpisan 1. jula 2018. godine. Ugovor je u ime CG potpisala gospođa Jeknić, a u ime EXPO 2020 niko drugi do Nadžib Muhamed Al Ali (Najeeb Mohammed Al-Ali), izvršni direktor EXPO 2020. Podsjetiću vas i da je 15. oktobra 2018. godine - od strane Ministarstva vanjskih poslova CG/ Generalnog direktorata za ekonomsku i kulturnu diplomatiju - raspisan Međunarodni konkurs za idejno rješenje postavke izložbe u Nacionalnom paviljonu Crne Gore na Svjetskoj izložbi EXPO 2020 u Dubaiju - te da je 18. decembra uvažena Konkursna komisija potpisala tzv. Završni izvještaj žirija - gdje lijepo piše da se prva nagrada - u iznosu 10.000 eura - dodjeljuje radu pod šifrom 211307 - iza kojega stoje, redom: Anja Trtić, Ivana Barišić, Katarina Bulatović, Tijana Todorović, Dejan Batrićević - i naravno - fanfare molim: Matija Vuković, najsvjetlija zvijezda (emerging star) na nebu crnogorske arhitekturice mlade - mnogo mlade, mnogo slatke.
“Prvonagrađeni rad”, veli Konkursna komisija, “karakteriše sveden stilski izraz (stilski izraz - pa još sveden - ima li preko toga? - op.a.) i savremen manir oblikovanja i naracije (samo neka je savremeno - i ja velim - op.a.). Paviljon je podijeljen na više tematskih cjelina (draže bi mi bilo da je sve, od starta, tretirano kao jedna tematska cjelina - ali ko mene što pita - op.a.), koje se sukcesivno nadovezuju od ulaza ka izlazu”.
Da se ja pitam, posjetioce bismo prvo namamili u CG paviljon - nekako - pa bismo ih potom pustili da naprave krug - i da se vrate na isto mjesto odakle su krenuli - gdje bi se našli u savršenoj prilici da odaberu suvenir - njegušku pršutu, na primjer, ili bocu čuvenoga crmičkoga vina - i da popiju osvježavajući napitak - crnogorski čaj od divlje metvice, na primjer - jer ako pustimo posjetioce da izađu iz paviljona - ako ih vješto sprovedemo do izlaza - teško da će ikad više poželjeti da se vrate i kupe suvenir.
Moram priznati da sam, u međuvremenu, par puta ovjerio Internet stranicu Ministarstva vanjskih poslova (mvp.gov.me) - u nadi da će se pojaviti konkursni radovi - 24 komada (četiri su u startu diskvalifikovana) - što se nije desilo, naravno - da bi nas, baš 13. jula, na Dan državnosti (Montenegro Statehood Day) - tim koji stoji iza CG prisustva na EXPO 2020 obradovao kratkim video uratkom. Bili smo u prilici, dakle, da prsah nadutijeh od domoljubnoga plama uživamo u sličicama i propratnim parolicama na engleskom - bez obzira na činjenicu da (nama koji nismo više mladi) nije lako čitati parolice koje se smjenjuju brzinom svjetlosti i paralelno uživati u predivnim prizorima CG prirodnog i artificijelnog okoliša, odnosno u renderinzima na kojima je prikazano, što bi rekli ovi iz MVP, “idejno rješenje postavke izložbe u Nacionalnom paviljonu Crne Gore na Svjetskoj izložbi EXPO 2020 u Dubaiju”. Domaćoj i međunarodnoj javnosti su, ukratko, servirane neke neprijeporne istine o Crnoj Gori - kao državi blagoslovenoj od prirodne ljepote (blessed by natural beauty - kladio bih se da su htjeli da kažu - blessed with natural beauty - blagoslovenoj prirodnom ljepotom), bogate kulturne istorije (cultural history), sa njenim bogatim nacionalnim parkovima (with its rich national parks - bogom danim za podizanje tzv. elitnih risorta - pet i više zvjezdica), sa njenim bogatim vodnim resursima (with its rich water resourses - koji vape da se zarobe u cijevi) - a pružen nam je i letimičan uvid (glimpse) u to nešto što će se dešavati, ako bog da, u našem paviljonu.
A dešavaće se - ako je suditi na osnovu tog video uratka, koji traje tek nekih tridesetak sekundi - nešto razoružavajuće komično - Courage is to defend yourself from others,/ humankind is to defend others from yourself (na renderima je ovo - humankind - ipak ispravljeno u - humanity - što bi trebalo da bude - čojstvo - u prevodu sa crnogorskog, koji se govorio u doba Marka Miljanova Popovića, na tarzan-engleski) - i na prvu loptu - posjetioci se pozivaju, između ostaloga, da dožive crnogorsku prirodu kroz tzv. proširenu stvarnost (augmented reality), u kombinaciji sa uzbudljivom (exciting) pričom o našoj prvoj štampariji (printing press). Biće to, sasvim je izvjesno, standardni miš-maš opštih i još opštijih mjesta - nešto što je koncipirano apsolutno u skladu sa jeftinim identitetskim i ideološkim obrascima (zvanične naravi, svakako). Ispostavilo se i da je onaj konkurs bio apsolutno suvišan - jasno je, iz ove perspektive, da je sve to moglo da se odradi i tzv. direktnom pogodbom - ili odlukom Vlade CG.
Na stranu činjenica da je zvanična tema naše postavke na EXPO 2020 - Blessed by Nature (Blagosloveno od prirode) - što je, ujedno, i komercijalni naziv australijske linije proizvoda za njegu tijela - Blessed by Nature.
“Utonite”, veli, “u bogatu kulturnu istoriju Crne Gore, istražite njenu budućnost koju pokreće održivost i divite se njenoj divljoj ljepoti./ Paviljon Crne gore će ponuditi posjetiocima uvid u multi-religijsko kulturno nasljeđe zemlje, njene nacionalne parkove, vodne resurse i raznolike ekosisteme, a usput će je proslavljati (celebrating it) i kao otvorenu i sigurnu investicionu destinaciju”.
Ne mogu a da ne primijetim da u prilogu o CG postavci na EXPO 2020 koji se pojavio na adresi commercialinteriordesign.com - lijepo piše da je crnogorski paviljon dizajnirao - pazite sad: srpski vajar Matija Vuković (Platičevo 1925 - Beograd 1985) - što doživljavam kao nasrtaj, ne samo na lik i djelo - fanfare molim: Matije Vukovića, mladog crnogorskog arhitekta u nezadrživom naletu ka vrhu - već i na crnogorsku nacionalnu opstojnost.
Na oficijelnoj adresi expo2020dubai.com lijepo piše - fanfare molim: “Architect/ Matija Vukovic” - ali bez jasne nacionalne odrednice - što je greška koja mora biti otklonjena u najkraćem roku, kako neprijatelji CG ne bi bili u prilici da permanentno podrivaju crnogorsko državno, istorijsko, religijsko, nacionalno i kulturno sazdanje.
Red bi bio, vala, da se na oficijelnoj adresi, u okviru priloga o crnogorskoj postavci, uz ono - fanfare molim: Architect/ Matija Vukovic - dopišu i imena: Anja Trtic, Ivana Barisic, Katarina Bulatovic, Tijana Todorovic i Dejan Batricevic.
Bonus video:
