Kanadska književnica Margaret Atvud i britanska spisateljica Bernardin Evaristo podijelile su ovogodišnju Bukerovu nagradu, uprkos pravilima koja ne dozvoljavaju dva pobjednika.
Predsjednik žirija Piter Florans izjavio je da petoro članova žirija „jednostavno nije moglo da se odluči“ između distopijskog trilera Atvudove “The Testaments” i kaleidoskopa crnih ženskih priča “Djevojčica, žena, druga” Bernardin Evaristo.
Istakao je da je, djelimično inspirisan protestima pokreta „Pobuna protiv izumiranja“ održanog u blizini mjesta na kojem se odlučivalo o dodjeli nagrada u Londonu, žiri odbio zahtjeve da ne izabere više od jednog dobitnika.
„Naš konsenzus je naša odluka da se podsmjehnemo pravilima. Mislim da se zakoni ne krše, a da se pravila mogu prilagođavati okolnostima“, rekao je Florans.
Organizatori nemaju isti stav, pa je Gabi Vud, direktorka za književnost Fondacije Bukerove nagrade, rekla da su staratelji fonda više puta saopštili članovima žirija da ne mogu da imenuju dva pobjednika, ali da su oni organizovali sjednicu u sobi žirija dok su se rasprave razvlačile po pet sati.
Vudova je insistirala na tome da odluka žirija neće „postaviti presedan“, što znači da će Atvudova i Evaristoova podijeliti novčani iznos nagrade od 50.000 funti.
Ujedno, 79-godišnja Margaret Atvud je postala nastariji dobitnik te nagrade, dok je Evaristova prva Afroamerikanka sa tim priznanjem. Za nagradu je bilo nominovano šestoro književnika.
Dugo očekivani nastavak feminističke distopije “Sluškinjina priča” obezbijedio je poznatoj kanadskoj književnici mjesto u užem izboru za Bukerovu nagradu - uprkos činjenici novu knjigu gotovo niko još nije bio pročitao, jer je objavljena 10. septembra, nedjelju dana nakon saopštavanja nominacija. Radnja nove knjige Margaret Atvud odvija se više od 15 godina nakon što je njena junakinja Ofred pokušala da pobjegne iz zamišljenih teokratskih Sjedinjenih Američkih Država.
Ovo je šesta nominacija kanadske spisateljice za Bukerovu nagradu, koju je 2000. godine osvojila za roman “Slijepi ubica”. U ovogodišnoj trci za jednu od najprestižnijih književnih nagrada na svijetu bio je još jedan bivši pobjednik, Salman Rušdi, koji je bio nominovan za roman “Quichotte”, novo čitanje Servantesovog “Don Kihota” smješteno u današnju Ameriku. Rušdijev 14. roman nije sjajno prošao kod kritičara: “Obzerver” ocjenjuje da je to štivo „rijetko toliko smiješno koliko Rušdi misli da jeste“, dok autor “Njujork tajmsa” kaže da su njegove knjige „sve klimavije, naduvenije i neprirodnije“.
Uz Atvudovu i Rušdija, poznato ime u najužem krugu za ovogodišnjeg Bukera bila je Elif Šafak, jedna od najpoznatijih savremenih turskih književnica i društvenih aktivistkinja, sa romanom “10 Minutes and 38 Seconds in This Strange World”. Smješten u Istanbul, roman prikazuje posljednje trenutke života ubijene seksualne radnice čiji se mozak polako gasi.
Šafakova je kod nas najpoznatija po romanu “Istanbulsko kopile” koji je 2006. godine bio je roman godine u Turskoj. Poslije toga, napisala je “Crno mlijeko”, autobiografsku knjigu koja je mjesecima bila na top listama najčitanijih knjiga. Na naš jezik preveden je i bestseler “Vašljiva palata”, “Četrdeset pravila ljubavi”, “Neimarov šegrt”, “Čast”... Predaje na Univerzitetu Arizona i živi u SAD-u i Istanbulu. Elif Šafak našla se u junu na meti istrage turskog tužilaštva, sa nekolicinom kolega pisaca, usred rasprave o romanopiscima koji se bave izazovnim temama kao što su zlostavljanje djece i seksualno nasilje.
Nagrada Man Buker izgubila je početkom ove godine sponzora nakon što je jedan pisac, koji nikad nije bio nominovan, ustvrdio da su hedž fondovi “neprijatelj”. Man Group, britanski hedž fond, izjavio je da povlači godišnje sponzorstvo od 1,6 miliona funti za prestižnu književnu nagradu nakon 18 godina. Fondacija Buker nagrade saopštila je kako je razgovarala s novim sponzorom, te da je “uvjerena da će nova sredstva biti obezbijeđena do 2020. godine”.
Bonus video:
