U Nikšiću je promovisan zbornik radova “Nematerijalna kulturna baština Patrovića: Budućnost tradicije - tradicija za budućnost“, urednika doc. dr Zlate Marjanović, mr Dušana Medina i Davora Sedlarevića. Riječ je o publikaciji koja je rezultat četvorodnevne međunarodne naučne konferencije održane u maju ove godine u Petrovcu.
Mr Jelena Đukanović, direktorica JU Muzeji i galerije, ustanove koja je organizovala promociju zbornika, podsjetila je da je na konferenciji učestvovalo četrdesetak stručnjaka iz oblasti etnologije, lingvistike, muzikologije, turizmologije, arheologije i drugih naučnih disciplina sa ciljem očuvanja bogate kulturne baštine Paštrovića.
“Na konferenciji su obrađivane teme iz oblasti: jezika, književne i muzičko-plesne tradicije, religije, ishrane, svadbenih običaja, zanata i vještina, kao i bankadi - viševjekovnom pravno samouređenom sistemu vlasti”, istakla je Đukanović.
Cilj konferencije, prema riječima Dušana Medina, iz Društva za kulturni razvoj „Bauo“, bio je „da ukaže na bogatstvo i raznovrsnost kulturne baštine paštrovskog i uopšte primorskog kraja, naročito one nematerijalne, kao i da osvijetli moguće modele valorizacije i u cilju valjanog održivog razvoja“.
„Zbornik radova tretira brojna pitanja od važnosti za datu tematiku, i to iz ugla normativnog i institucionalnog okvira zaštite baštine na međunarodnom, nacionalnom i lokalnom planu, uloge muzeja i drugih institucija od značaja, modela valorizacije i turističke potencijala baštine, primjene u obrazovanju“, kazao je Medin i priznao da je za Nikšić, ali i Dvrac kralja Nikole, gdje je promocija održana, i emotivno vezan.
Kada se u Dvorcu nalazila Osnovna škola „Luka Simonović“, u njoj je radila njegova baka Nada (Vuković) Zec, a sada on, više od pola vijeka kasnije, u istom zdanju ima priliku da govori o nematerijalnoj kulturnoj baštini Paštrovića, onoj, kako je istakao, „finoj, tananoj, nekad naizgled ‘neuhvatljivoj’“.
“Za Paštroviće bi se moglo reći da ih u određenoj mjeri karakterišu odrednice Brodelove istorije srednjeg, pa i dugog trajanja. Oni su tokom vjekova činili neveliku, ali jedinstvenu, prilično koherentnu i međusobno složnu tradicionalnu patrijarhalnu zajednicu, okrenutu uglavnom sopstvenim raspoloživim resursima i privrženu svom imenu, porijeklu, običajima, baštini, jeziku, pravoslavnoj religiji i mnoštvu naslijeđenih formi ponašanja, s izraženim osjećajem pripadnosti zajednici“, istakao je Medin.
Etnolog Stana Marušić, se nada da će i ostali, poput Paštrovića, krenuti u očuvanje i promociju nematerijalne kulturne baštine svoga kraja.
“Svaki kraj Crne Gore, u tome je i ljepota, ima te svoje lijepe osobenosti koje treba čuvati i kojih ljudi često nijesu svjesni, ne prepoznaju ih. Ovim zbornikom je nematerijalna kulturna baština predstavljena kao jedna zlatna nit našeg bivstvovanja na ovim prostorima”, istakla je Marušić.
Zbornik je objavljen u izdanju Društva „Bauo“, JU Muzeji i galerije Budve i Etnografskog instituta SANU.
Bonus video: