Nagrada “Božidar Milić” je promovisana 20. decembra prošle godine - u Plavoj sali Rektorata Univerziteta Crne Gore - a ustanovljena je, vele, na inicijativu i pod pokroviteljstvom porodice pokojnog arhitekta, urbanista i univerzitetskog profesora Božidara Milića (1927 - 2017) i Arhitektonskog fakulteta UCG. I još vele da je nagrada ustanovljena “sa ciljem da podstiče, razvija i afirmiše kritičko-teorijsku misao iz oblasti arhitekture i arhitektonskog stvaralaštva, urbanizma i prostornog planiranja, zaštite graditeljskog nasljeđa i unaprjeđenja nastave iz oblasti arhitekture i građevinarstva”.
Srce mi je poskočilo od sreće na vijest da je - konačno - ustanovljena nagrada kojom će se - bijenalno (svake druge godine) - podsticati stvaralaštvo u svima nama najdražoj oblasti - tj. oblastima. Posebno me obradovao naglasak na afirmaciji kritičko-teorijske misli - jer, složićete se, ako iko podstiče, razvija i afirmiše kritičko-teorijsku misao iz oblasti arhitekture, onda to čini moja malenkost - i to kontinuirano, svake subote, od 12. jula davne 2003. godine, kada je objavljen moj prvi tekst na devetoj stranici ART-a, pa do današnjih dana (uz povremene ekskurze u onostrano, kao prošle subote). I uz opasku, naravno, da je kritičko-teorijska misao ipak neodvojiva od povijesne (istorijske) misli. Te tri stvari - povijest, teorija i kritika - idu u kompletu - i to baš tim redom. Da bismo kritikovali - neophodno je da predmet naše kritike jasno i nedvojbeno postavimo u nekakav povijesno-teorijski okvir.
Javni poziv-konkurs za podnošenje prijava za dodjelu Nagrade “Božidar Milić” - objavljen je 6. septembra. Pozvana su zainteresovana lica da prijave svoje radove - i to u tri kategorije: kritičko-teorijski tekst, realizovano djelo i studentski rad - i time uzmu učešća u nadmetanju za prva tri “Boža” (u milenijumskoj povijesti CG - dodao bi bivši ministar Mićunović).
U međuvremenu sam prelistao nešto što se zove “Pravilnik o dodjeli Nagrade “Božidar Milić”” - i što je potpisao niko drugi do li, tuš molim: Svetislav G. Popović, predsjednik Odbora za dodjelu nagrade “Božidar Milić”, a ujedno i dekan AFUCG. Usudio bih se da primijetim da je posebno interesantan član 7, stav 1 - koji kaže, citiraću: “Nagrada Božidar Milić sastoji se od novčanog iznosa, plakete i povelje (tim redom - op.a.)” - i stav 2, naravno, koji kaže: “Novčani iznos određuje Osnivač, uz saglasnost Odbora, u godini dodjele nagrade” - molim lijepo.
A u pomenutom Javnom pozivu-konkursu imamo tačku 8 - koja kaže, citiraću: “Nagrada se sastoji od plakete, povelje i novčanog iznosa” - ali nije eksplicitno navedeno o kojem je iznosu riječ - što je... ipak ću se uzdržati od komentara - samo ću konstatovati da je na moju odluku da se ne odazovem na pomenuti Javni poziv, umnogome kumovala upravo činjenica da, očigledno, novčani iznos nagrade nije bio određen u trenutku objave poziva. Što je... opet ću se uzdržati od komentara - samo ću dodati da sam prelistao i nešto što se zove “Sporazum o ustanovljenju Nagrade “Božidar Milić” - nešto što je potpisala, sa lijeve strane, gospođa Vesna Lainović Milić, kćer pokojnoga profesora Milića, u ime porodice Milić - a sa desne strane niko drugi do li, tuš molim: Sveto Gavrov, u ime AFUCG. U tom Sporazumu imamo, pod IX: “Nagrada Božidar Milić sastoji se od novčanog dijela, plakete i povelje/Novčani iznos određuju Osnivači (u Pravilniku stoji - Osnivač - op.a.), uz saglasnost Odbora” - i pod X, sad je važno, molim vas: “Sredstva za dodjelu nagrade (što se vjerovatno odnosi na ukupna sredstva - računajući, naravno, i pomenuti “novčani dio” nagrade - op.a.) obezbjeđuju se iz Budžeta Nagrade, prikupljena na godišnjem nivou sponzorstvom/donacijom suosnivača nagrade i članova Odbora”.
I, što mislite, koliko će sponzorisati/donirati Sveto Gavrov, predsjednik Odbora? Da sam na njegovom mjestu, sramota bi me bilo da doniram manje od jednog ličnog dohotka - u bruto iznosu - a posmatrano sa pozicije potencijalnih laureata - smatrao bih teškom uvredom svaki iznos ispod godišnje zarade - 12 bruto mjesečnih ličnih dohodaka pomenutog predsjednika Odbora - koji, moj je utisak, teško da čini išta na podsticanju, razvijanju i afirmaciji ovadašnje kritičko-teorijske misli - upravo suprotno - čini sve ne bi li ugušio svaku misao.
Fasciniran sam, ujedno, činjenicom da u pomenutom Pravilniku imamo i član 15 (VII Ocjenjivanje i dodjela nagrade), stav 4, koji kaže: “Za dodjelu Nagrade ne mogu biti predloženi članovi Žirija (’ajde!? - ko bi rek’o - op.a.) te njihovi saradnici i/ili zaposleni u istoj firmi ili instituciji, kao ni njihovi rođaci u prvom i drugom koljenu te članovi bračne i vanbračne zajednice, budući da se to smatra sukobom interesa”.
Podsjetiću vas da su, nedavno, pomenuti Sveto Gavrov, dekan AF, i Rifat Alihodžić sa AF - bili članovi Žirija koji je odlučivao o nagradama na Konkursu za idejno Urbanističko-arhitektonsko rješenje i Studiju sa preporukama za način urbanizacije prostora Sadine u Podgorici - te da su - uz sasluženje Dimitrija Mladenovića, koji uspješno sarađuje sa AF, još od vremena kada je AF bio tek slatki mali Odsjek za arhitekturu na Građevinskom fakultetu - prvu nagradu i 50.000 eura (slovima: pedeset hiljada) dodijelili nikome drugome do li, fanfare molim: gospođi Svetlani Perović - saradnici - a ujedno i zaposlenoj na AF - dakle, kolegici u istoj instituciji.
Da je u tekstu Raspisa Konkursa za Sadine bilo dopisano i nešto što bi ličilo na član 15, stav 4, pomenutog Pravilnika... OK, opet ću se uzdržati komentara - komentare ostavljam vama.
Ne rekoh vam da u pomenutom Javnom pozivu imamo, između ostaloga - i tačku 5, koja kaže: “Rok za slanje prijava je petak, 1. novembar 2019. godine” - i tačku 9, koja kaže: “Neblagovremene prijave neće se razmatrati” - da bi se 2. novembra na Internet stranici UCG (ucg.ac.me) pojavila sljedeća informacija, citiraću: “Odbor za dodjelu Nagrade Božidar Milić informiše javnost da je produžen rok za prijave na Konkurs do 15. novembra 2019.” - što je bilo juče - i što će reći da je Odbor dan nakon roka za slanje prijava - pomakao rok za 13 dana - bez obrazloženja, podrazumijeva se. Taman da ključni nosioci CG kritičko-teorijske misli porode još koju uzvišenu misao...
Podsjetite me, molim vas, da u jednom od narednih brojeva potanko obrazložim moju odluku da se ne odazovem na pomenuti Javni poziv-konkurs - da prvoga “Boža” u kategoriji kritičko-teorijski tekst prepustim nekoj od mladih arhitektica - mnogo mladih, mnogo slatkih...
Bonus video:
