Danas možemo isvesti i opredmetiti sve, ali ono što pravi razliku je ideja. Ideja je ona koja konstituiše smisao rada. Ako promišljamo savremenost onda težimo novoj konstalaciji smisla, kaže za “Vijesti” Teodora Nikčević jedna od finalista ovogodišnje nagrade Milčik, Young Visual Artist Award 2019 Instituta za savremenu umjetnost Crne Gore.
Ona ističe da je prilikom stvaranja vodi ideja, a rad kojim će se predstaviti na kolektivnoj izložbi finalista u Podgorici 6. decembra, u završnoj je fazi.
“Rad je sada već u završnoj fazi. Svi moji radovi uključuju, ili bolje reći počivaju, na fotografiji, pa tako i ovaj. Ali, njegov izložbeni format biće prostorna instalacija, opet nešto što skoro uvijek prati moj izraz”, otkriva Nikčević.
Upravo kroz fotografiju će Nikčević prenijeti svoju ideju, a govori i o čemu se radi...
“Rad se bavi pitanjem subjektiviteta i kako se on konstituiše pod pogledom drugog, a drugi je društvo. Pod stalnim smo pogledom, analizom, skeniranjem i određenjem, što je na neki način beskonačna interpretacija. Ono što se konfrontira i na osnovu čega se određujemo je pogled, ‘zategnut’ između nas, dalekosežan ili površan. Odabrala sam da poruku prenesem kroz medij fotografije jer je fotografija sposobna da snimi sve, a da nam ne otkrije ništa i time ona frustrira empatični, projektivni ili identifikatorski impuls”, objašnjava crnogorska umjetnica.
Polazište njenog rada je uvijek pitanje veze između tijela i objekta.
“Veza između tijela i objekta je polazište mog rada u kome koristim fotografiju, digitalni print, konstruisane objekte i predmete iz svakodnevnog života. U formalnom smislu rad se kreće od dvodimenzionalne fotografije koju prevodim u trodimenzionalnu skulpturu putem dvostranog printa do instalacija koje kombinuju nove medije i materijale. Interesuje me način na koji digitalne tehnologije oblikuju našu percepciju kao i njihova ukorinjenost u ljudskoj potrebi da prevaziđemo fizička i mentalna ograničenja”, kaže ona i dodaje da će sada, svojim novim radom fotografiju osloboditi “današnje frustracije”.
“Ovaj rad ima za namjeru da oslobodi fotografiju njene današnje frustracije, od nemogućnosti da postane objekat. Dovodeći dvostrane printove u međusobnu relaciju gradiću prostornu instalaciju u kojoj će fotografija dobiti sve kvalitete objekta”, ističe Nikčević.
Na pitanje šta publika može očekivati od rada koji priprema ona odgovara:
“Rad je nastao sa idejom da snimim prortretne fotografije svojih prijatelja, od koji su neki takođe umjetnici, kao i portrete finalista Milčik nagrade. Fotografije su snimljene tako da prikazuju frontalni snimak lica kao i potiljak. Svi portreti prate isti set protokola sa ciljem da se postigne što neutralniji način predstavljanja time što su portreti kadrirani do pasa dok je u prvom planu lice osobe koja pozira. Oni nose svoju uobičajnu odjeću i fotografisani su sa mirnim ozbiljnim izrazom lica da bi se izbjegle bilo kakve psihološke interpretacije. Odsustvo mimike, emocija ili ‘flertovanja’ sa kamerom prebacuje fokus na pogled koji je usmjeren direktno u kameru”, iznosi Nikčević svoje planove.
Pored Nikčević, finalisti Nagrade Milčik YVAA 2019 su i: Brigita Antoni, Jovana Vujanović i Ivan Šuković, a o nagradi će odlučivati žiri koji čine: istoričarka umjetnosti Svetlana Racanović, slovenački umjetnik Miran Mohar, crnogorski umjetnik i prvi dobitnik Nagrade Milčik 2017 Siniša Radulović i kuratorka Vera List centra za umjetnost i politiku Njujork Eriola Pira.
Teodora Nikčević rođena je 1986. godine i trenutno je na master studijama Transdiciplinarne humanistike i teorije umjetnosti na FMK u Beogradu. Osnovne studije završila je na Fakultetu likovnih umjetnosti Univerziteta Crne Gore, na kom je završila i specijalističke, a nakon čega je pohađala internacionalnu ljetnju školu u Salzburgu. Predstavljala se više puta samostalno i u okviru grupnih izložbi u zemlji i inostranstvu. Učestvovala je u više internacionalnih projekata, a rezidencijalno boravila u Nida Art Colony, Litvanija i CAOS, Italija.
Saradnja umjetnika i kritičara nadomješta nedostatke sistema
Teodoru Nikčević, kaže, veoma raduje što je finalistkinja nagrade koja nosi ime istaknutog crnogorskog umjetnika Milije Pavićevića.
“Mene neizmjerno raduje prilika da mogu predstaviti svoj rad u okviru nagrade koja nosi ime po radu Milije Pavićevića. Vjerujem da svi znamo koliki je podstrek mladom umjetniku njegovo djelovanje u okviru naše kulturne scene. Naša istorija nema pokrete grupe i pravce koji osvjetljavaju našu kulturnu zaostavštinu već je čine značajni pojedinci. Ako mislimo o konceptualnoj umjetnosti ili o apslutnoj umjetničkoj nekonvencionalnosti onda imamo Miliju. Naziv rada Milčik pa i neki drugi njegovi radovi, pored ostalog, ukazuju da je saradnja umjetnika i kritičara/istoričara umjetnosti mogla da nadomjesti nedostatke kulturnog sistema koji nas prate”, istakla je ona.
Nagrada Milčik dio mreže nagrada 11 zemalja
Nagrada Milčik je dio “Young Visual Artist Awards” mreže nagrada koje u 11 zemalja Centralne i Jugoistočne Evrope organizuju nevladine organizacije. Nagrada podrazumijeva dvomjesečni rezidencijalni boravak u Njujorku, u Sjedinjenim Američkim Državama, u prostoru organizacije Residency Unlimited (www.residencyunlimited.org), a troškovi puta i boravka, kao i organizovanje samostalne izložbe u Crnoj Gori, po povratku iz rezidencije su pokriveni u potpunosti. Nagrada se organizuje u saradnji sa Residency Unlimited iz New York-a i podržala ju je “The Trust for Mutual Understanding New York”.
Milčik je čokolada za jelo i kuvanje čiji je naziv nastao spajanjem imena istaknutog crnogorskog umjetnika Milije Pavićevića sa prezimenom njegovog prijatelja iz djetinjstva, istoričara umjetnosti Aleksandra Čilikova.
Bonus video:
