Dakle, na 15. sjednici Vlade Crne Gore - slava joj i milost - održanoj u pretprošli četvrtak - 18. marta - raspravljalo se, između ostaloga, i o - pazi sad ovamo: Pr(ij)edlogu Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma (MEPPiU).
Pravilnikom se, veli, utvrđuje “unutrašnja organizacija i sistematizacija MEPPiU i utvrđuju unutrašnje organizacione jedinice, njihov djelokrug i sadržaj, grupa poslova, radna mjesta i zapošljavanje pripravnika”.
Mašala, mašala - 100 i kusur dana je trebalo ministru Mitroviću da sastavi Pravilnik - u kojem je, uz popis unutrašnjih organizacionih jedinica Ministarstva (postoje li spoljašnje organizacione jedinice Ministarstva, falim te Bože?...) - dat i detaljan opis njihovog djelokruga, za svaku jedinicu redom - pa imamo, recimo, pod tačkom 6. Direktorat glavnog državnog arhitekta - a odmah zatim, pod 6.1. Direkcija za kontrolu i unaprjeđenje kvaliteta idejnih arhitektonskih rješenja i urbanističkih projekata - i pod 6.2. Direkcija za razvoj i promociju arhitekture.
Da li da zaključimo da će se vršiti isključivo kontrola i unaprjeđenje kvaliteta idejnih arhitektonskih rješenja i urbanističkih projekata? Nije valjda da se neće vršiti čeking kvaliteta na licu mjesta - na gradilištu? - odnosno na terenu - jer svi znamo da se čudesa, najčešće, dešavaju upravo na terenu. Istini za volju, ako težimo stvaranju visokovrijednog izgrađenog prostora - a težimo, barem deklarativno - onda su kvalitativna kolebanja moguća duž cijelog zavojitog puta od ideje do realizacije - pa se pitam zašto nije otvorena mogućnost da jedna organizaciona jedinica (pokretni prijeki kritičko-arhitektonski sud) isprati cijeli proces kontrole i unaprjeđenja kvaliteta - od početka do kraja - od tačke A do taške Z/Š?
Da sam (ja) ministar - beskompromisno bih se borio za unaprjeđenje kvaliteta sveukupnog činodejstvovanja koje rezultira novim momentima u prostoru - od olovke/flomastera do... višemilionskog profita (ako Bog da). Bilo bi nas nekoliko biranijeh junaka/inja u tom ministarstvu - “Ne junaka (i junakinja - op.a.) biranijeh”, rekao bi Mažuranić, “Po obličju ni ljepoti, Već po srcu junačkome” - i od samog našeg kritičkog suda bi se ledila krv u žilama nevjernika - onih koji nijesu voljni prisegnuti svetom crnogorskom prostoru i prečistoj djevici Arhitekturi, majci našoj - slava joj i milost.
Što se pak tiče razvoja i promocije arhitekture - ne znam da li se misli na razvoj i promociju crnogorske arhitekturice? (arhitekturice na teritoriji CG) - ili se pak misli na razvoj i promociju arhitekture uopšte - u generalnom smislu?
Osjećam obavezu da upravo na ovom mjestu - prije no što nastavim - evociram drage uspomene na nikad prežaljeno Odjeljenje za razvojne projekte u urbanizmu i arhitekturi pri tada aktuelnom - Gvozdenovićevom Ministarstvu održivog razvoja i turizma (MORiT) - kojim je više nego uspješno i nadasve savjesno - negdje od sredine 2015. godine, ako se ne varam - kormilarila nadaleko poznata i priznata Viki-Viki-Violeta - prva dama crnogorske arhitekturice (mlade) i pripadajućeg joj urbanizma (ugašenoga) - majka naša arhitektonsko-urbanistička - koja se, kao arhitektica, sa ozbiljnom odgovornošću i velikim naporom - uz sasluženje sedam Violetica - zalagala za crnogorski prostorčić i crnogorsku arhitekturicu - i sve tako do kobnog 28. novembra 2016. godine - kada MORiT preuzima časni ministar Radulović - i odmah po stupanju na funkciju, ničim izazvan, rastura pomenuto Gvozdovo i Viki-Viki-Violetino Odjeljenje.
Pa kaže, pod 6. Direktorat glavnog/ne državnog/ne arhitekta/tice/generalni/a direktor/ica - što će reći, pretpostavljam, da je glavni/a državni/a arhitekt/tica - ujedno i generalni/na direktor/ica Direktorata glavnog/ne državnog/ne arhitekta/tice.
Interesantna je i usporedba opisa posla rukovodioca/teljke Direkcije za kontrolu i unaprjeđenje kvaliteta idejnih arhitektonskih rješenja i urbanističkih projekata - slava mu/joj i milost - i rukovodioca/teljke Direkcije za razvoj i promociju arhitekture - i njemu/njoj slava i milost.
Pa kaže: “Rukovodi i koordinira radom Direkcije; obavlja komunikaciju sa drugim organizacionim jedinicama Ministarstva, organima i građanima; samostalno radi i odlučuje o pitanjima (iz? - op.a.) nadležnosti Direkcije; daje stručna mišljenja o primjeni zakona i podzakonskih akata; vodi prvostepeni upravni postupak; vodi drugostepeni upravni postupak i donosi rješenja u upravnim stvarima i poslovima upravnog nadzora iz nadležnosti Direktorata; postupa u poslovima upravnog nadzora; priprema tužbe i odgovore na tužbe; učestvuje u raspravama pred Ustavnim i Upravnim sudom Crne Gore...” - zaključno sa: “Vrši i druge poslove po nalogu pretpostavljenog/e”.
Prethodni pasus se odnosi, da ne bi bilo zabune, na rukovodioca/teljku Direkcije za kontrolu i unaprjeđenje - a što se pak tiče rukovodioca/teljke Direkcije za razvoj i promociju arhitekturice, izdvojio bih sljedeće: “... vrši najsloženije poslove koji se odnose na: izradu politika, strategija, projekata i programa u cilju unaprjeđenja kvaliteta i kulture prostornog i arhitektonskog oblikovanja i stvaranja visokovrijednog izgrađenog prostora (za kvalitet ćemo lako - a što se tiče kulture... ne znam, nijesam pametan - op.a.) - pa onda imamo: “... raspisivanje i sprovođenje javnih konkursa za objekte za potrebe državnih organa i organa lokalne samouprave...” - zaključno sa standardnim “Vrši i druge poslove po nalogu pretpostavljenog/e”.
I ko bi se bolje snašao, sad vas ozbiljno pitam - u ulozi rukovodioca/teljke Direkcije za razvoj i promociju arhitekture od Gvozdove Viki-Viki?
Kamo lijepe sreće da nam je prije Predloga Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji MEPPiU - koji nam je prijeko potreban, da se razumijemo - servirano nešto što bi ličilo na set surovo-iskrenih konstatacija vezano za zatečeno stanje u našem prostoru - uz jasan plan djelovanja (iz svih raspoloživih oružja i oruđa) po živoj sili - odnosno po neuralgičnim tačkama - kojih, Bog nam je svjedok, ne fali...
Kad bih sve dosadašnje impresije o djelovanju MEPPiU - uključujući i Pravilnik - morao da svedem na jednu jedinu konstataciju - rekao bih da ministar Mitrović nema odgovore u ovom trenutku - i neka što nema odgovore, to i nije neki problem, niko u ovoj nesrećnoj državi nema odgovore - problem je što ministar Mitrović nema čak ni popis najvažnijih pitanja - što će reći da još nema ni pomena o nečemu što bismo mogli nazvati jasnom vizijom uređenog crnogorskog prostora.
A bez jasne vizije, braćo i sestre, nema naprijed...
Bonus video: