Hrabrost, kreativnost i inovativnost mladog stvaralaštva

Dobitnica nagrade Milčik 2022. je Milica Janković, odlučio žiri na otvaranju izložbe finalista u Podgorici

1362 pregleda 1 komentar(a)
Rad “Take Me Back Home”, Foto: ISU
Rad “Take Me Back Home”, Foto: ISU

Milica Janković ovogodišnja je dobitnica nagrade za mlade vizuelne umjetnice i umjetnike “Milčik” koju dodjeljuje Institut za savremenu umjetnost Crne Gore (ISU).

To je saopšteno na izložbi finalista, dvoje mladih crnogorskih umjetnika Milice Janković i Ilije Vujoševića koja je otvorena u četvrtak veče u Podgorici, u Dvorcu Petrovića na Kruševcu.

Odluku je donio žiri neposredno uoči otvaranja postavke, što je i tradicija Milčik nagrade, a nakon što su umjetnici predstavili svoje radove. Ovogodišnji žiri činili su: kustoskinja, likovna kritičarka i savremena filozofkinja iz Njujorka Melisa Bjanca Amore, istoričarka umjetnosti i kustoskinja u Narodnom muzeju Crne Gore Ana Ivanović, istoričar umjetnosti i kustos u Muzeju savremene umetnosti Beograd i Remontu Miroslav Karić, kao i vizuelni umjetnik i prošlogodišnji dobitnik nagrade Semir Mustafa.

”Istraživanje koje sam počela još prije dvije godine u polju neuronauka i umjetnosti, a koje se tiče upravo emocija, najviše je uticalo na promjenu pogleda na stvari koje me okružuju i, logičnim slijedom događaja, otvorilo nove mogućnosti sagledavanju radova koje sam do sada realizovala, tako da sam neizmjerno zahvalna procesima koji su me dotle doveli”, rekla je Jankovićeva za “Vijesti”, prethodno ističući da inspiraciju za stvaralaštvo crpi iz svakodnevice, “ili bolje rečeno memorije koja je podložna deformaciji”.

”Vođena potrebom za kontinuiranim promatranjem onoga što me okružuje, svoja umjetnička istraživanja skoncentrisala sam na istraživanje svakodnevice i njenih segmenata, stvarajući sopstvene heterotopije, lišene uobičajenih zakona prostora i vremena, koje proizilaze iz fragmenata slika, neuredno pohranjenih u mom ‘mentalnom dnevniku’. Stoga je i moj rad usredsređen na instalacije, koje su čas upakovane u minijaturnu formu, čas u predimenzioniranu formu koja je na glasu opisa izostanka tijela”, kazala je ona.

Instalacije kojima se predstavljaju su različite, svaka nosi sopstvenu filozofiju, a sve povezane njenim umjetničkim promišljanjima, senzibilitetom, istraživanjima. “U sjenci drugog tražimo svoju sjenku, u ogledalu drugog svoje sopstveno ogledalo” je prostorna instalacija od žice sa repetitivnim pokretom svjetla, promenljivih dimenzija, “Take Me Back Home” je site-specific AR instalacija kreirana u saradnji sa softver inženjerom Martinasom Januškauskasom iz Litvanije, a “metaMONDI” predstavlja diorame u kartonskim kutijama sa sistemom unutrašnjeg osvjetljenja i obuhvata minijaturne skulpture, takođe predmete promjenljivih dimenzija...

Milica Janković
foto: ISU

”Ja sam multidisciplinarna umjetnica sa obrazovanjem utemeljenim u crtežu, slikarstvu, grafici i vajanju, podstaknutim interesovanjem za zapadnu filozofiju, književnost, kinematografiju i poeziju. Istraživanja sprovođena u ateljeu, realizovane site-specific instalacije i eksperimentalne obrazovne prakse; približile su me kontekstu koji me je odveo ka eksperimentisanju

sa različitim materijalima i umetničkim formama, pripremajući teren za dalji razvoj u polju novih medija i tehnologija”, obrazložila je ona.

Po završetku školovanja, potreba za otkrivanjem novih kultura i načina života odvukla ju je ka putovanjima koja su joj, kaže, omogućila da spozna važnost mišljenja i sanjanja na različitim jezicima, da uživa bogatstvo različitih kultura i prodre u srž onoga što njena kultura nudi.

Diplomirala je na Fakultetu likovnih umjetnosti na Cetinju, odsjek za grafiku, 2012. godine. Studijski se usavršavala na Vilnjus art akademiji u Litvaniji 2017, crtež u proširenoj formi u sklopu master studija. Trenutno završava Mmaster na Akademiji lijepih umjetnosti, Maćerata u Italiji, na odsjeku za Multimedijalnu umjetnost. Iako godinama već živi i stvara u Italiji, Cetinje posmatra kao svojevrstan “prolaz” i objašnjava zbog čega.

”Planine koje su ga oblikovale, nesvjesno su oblikovale i moju misao. Upravo zahvaljujući Cetinju uspjela sam da spoznam ‘uzvišeno’, o kojem neiscrpno govori Kant, i dokučim važnost podneblja za dalji razvoj kritičkog/kreativnog mišljenja. Planine, snijeg i beskonačne kiše koje ga karakterišu, omogućili su mi shvatiti da je moj ‘prtljag iz djetinjstva’ nešto što sam nosila sa sobom kuda god bih odlazila, i nešto što će zauvijek biti dio mog umjetničkog izraza”, ističe ovogodišnja laureatkinja nagrade Milčik.

Od 2017. aktivno razvija i predstavlja svoju umjetničku praksu, a od marta 2022. angažovana je kao saradnica na Internacionalnom Multimedijalnom festivalu GAME OVER Cu(o)ture Future - Reinventing Technology, u Rimu. Osnivačica je nevladine organizacije “Atelje 22”, kreatorka projekta “Waiting For The Better Future” (Čekajući bolju budućnost), kao i Internacionalnog multimedijalnog festivala Re/Shaping The City na Cetinju. Predstavljala je svoje radove u sklopu grupnih izložbi, ali i samostalno, učestvovala je u “Meet Leshan & Jincheng Art Residency” u Sičuan regiji u Kini, gdje je predstavljala Crnu Goru na grupnim izložbama u Lešanu i Pekingu. Za sobom ima nekoliko priznanja i više izložbi.

Nagrada Milčik osnovao je Institut za savremenu umjetnost prije nekoliko godina, koji je i organizator nagrade, a partneri u realizaciji su organizacije Residency Unlimited i The Trust for Mutual Understanding iz Njujorka. Dio je Young Visual Artist Awards mreže nagrada koje u 11 zemalja Centralne i Jugoistočne Evrope organizuju nezavisne organizacije.

Rad “metaMONDI”
Rad “metaMONDI”foto: Duško Miljanić

”Nagrada se organizuje jednom godišnje, a obezbjeđuje potpuno pokriven dvomjesečni studijski rezidencijalni boravak u Njujorku i samostalnu izložbu po povratku u Crnu Goru. Od 2023, nagrada se transformiše u cjelogodišnji mentorski program namijenjen mladim umjetnicima. Organizacijom nagrade Milčik nastoji se stvoriti pozitivan kontekst oko hrabrosti mladog stvaralaštva, kreativnosti i inovativnosti s kojom bi se društvo moglo i trebalo identifikovati. Cilj formiranja nagrade je pružanje podrške mladim vizuelnim umjetnicama i umjetnicima i olakšavanje njihovog kreativnog puta kroz otvaranje prema međunarodnoj savremenoj umjetničkoj sceni”, istakli su iz Instituta za savremenu umjetnost.

Milčik nosi ime istoimenog umjetničkog rada istaknutog crnogorskog umjetnika Milije Pavićevića. Milčik je čokolada za jelo i kuvanje, njen naziv je nastao umjetnikovim spajanjem sopstvenog imena sa prezimenom njegovog prijatelja iz djetinjstva, istoričara umjetnosti Aleksandra Čilikova (Milija i Čilikov: Milčik). Njih dvojica su i pokrovitelji nagrade od njenog osnivanja - stipendijom za dobitnika podržava je Čilikov, dok Pavićević uručuje i donira po jedan rad iz serije Milčik.

Nagradni projekat je osmišljen da omogući prepoznavanje potencijala i povezivanje savremenih umjetničkih praksi, da započne komunikaciju sa različitim modelima funkcionisanja umjetničkog svijeta, te da podstakne otvorenu i konstruktivnu razmjenu između zemalja koje su već u programu. Suorganizator izložbe finalista Nagrade Milčik je Fondacija “Petrović Njegoš”.

Bonus video: