Promocija knjige “Servantes, najpoznatiji ulcinjski rob”, čiji je autor srpski književnik, pjesnik i aforističar Slavomir Vasić, biće održana danas na Servantesovom trgu u hotelu “Palata Venecija” u Starom gradu u Ulcinju, u 17 časova.
Vasić u svom djelu, mitskoj priči o robovanju najpoznatijeg španskog pisca Migela De Servantesa unutar Starogradskih bedema u Ulcinju krajem 16. vijeka, suptilno isprepletanu sa realnošću tog vremena, upečatljivo daje univerzalni karakter.
“Negdje između prefinjenog i surovog, nastao je ovaj mitski roman-fikcija: kao omaž strašnim gusarima i njihovim robovima”, napisao je Vasić u predgovoru “Riječ autora”...
Nakon bitke kod Lepanta 1571, u kojoj je izgubio lijevu ruku, Servantes je, prema nepotvrđenim izvorima, zarobljen i otet. U zatočeništvu je bio sve do 1580, kada je zahvaljujući posredovanju vjerskih poglavara, uz plaćenu otkupninu, pušten na slobodu.
Nema pisanih tragova da je bio zatočen u ulcinjskoj tvrđavi, ali Ulcinjani, koji su tada važili za jedne od najmoćnijih pirata na Mediteranu, vjeruju da su njihovi preci Servantesa doveli na čuveni Trg robova.
U muzejskom kompleksu u Starom gradu u Ulcinju postoji mali trg ograđen kazamatima, odnosno voltovima koji se nalaze neposredno preko puta crkve-džamije i kule. Ime trga je “Pazari i gjytetin” ili Trg robova.
Tu i počinje priča o tome kako je Servantes u svom monumentalnom djelu opjevao ljepotu Dulsineje, navodno ulcinjske ljepotice iz Starog grada u koju se zaljubio dok je godinama robovao unutar zidina. Romansa jednorukog visokog Španca i lijepe Starograđanke, pobijedila je, kaže jedno predanje, sve tadašnje predrasude i kao neizmjerljiva ljubav našla svoje mjesto u Servantesovom Don Kihotu, poslije Biblije, najprevođenijem štivu na planeti, koje je napisao nakon ropstva.
Da Španac ipak vaskrsne u Starom gradu, pobrinula se ulcinjska familija Resulbegović, koja je u okviru svog hotelskog kompleksa, u maju 2018. godine podigla memorijalnu skulpturu s bronzanom bistom najčuvenijeg španskog pisca.
Skulpturu visoku 3,6 metara naručila je kompanija “Real estate” koja gazduje Palatom “Venecija” u Starom gradu, a izradio ju je poznati albanski vajar Bujar Vani iz Tirane. Ona je i zainteresovala srpskog pisca.
Mit o boravku slavnog pisca u Ulcinju u kontinuitetu intrigira brojne istoričare i pisce, a posebno kako to da jedan Trg u jednom Starog gradu u jednoj zemlji na obali jednog mora nosi ime slavnog španskog pisca, daleko od njegovog zavičaja. I da se tamo o njemu mnogo više priča i zna nego u rodnoj Alakali de Enares, blizu Madrida.
Iako sam Servantes tokom života nikad nije kazao da je bio u Ulcinju i iako nema jasnih dokaza o tome, brojni hroničari saglasni su da postoje realne pretpostavke koje robovanje pisca u Starom gradu smještaju u realan istorijski kontekst.
Prije nekoliko godina knjigu o tome napisala je poznata novinarka iz Španije Angela Rodicio, pod nazivom “El amor perdido de Cervantes” (Izgubljena Servantesova ljubav). I profesor Univerziteta u Prištini, Ulcinjanin dr Ruždi Ušaku decenijama je istraživao život Servantesa u pokušaju da nađe realnu vezu između pisca i Ulcinja. O tome je objavio knjigu “Servantesi në Ulqin” - mes gojëdhënave dhe realiteti - Fakte dhe përsiatje” (“Servantes u Ulcinju - između predanja i realnosti - Činjenice i razmišljanja”).
Vasić je u predgovoru napisao da su Ulcinju uvijek bili potrebni avanturisti.
“A gdje su avanturisti, tu su i skriveni heroji koji ne traže zahvalnost. Zar nije i Migel de Servantes eksplicitan primjer za to”, napisao je Vasić.
Na gostovanju u emisiji “Sedmi dan” TV Belle Amie pisac je kazao da samo naziv romana upućuje na lokalni karakter štiva koje je u stvari internacionalno. On je ispričao i kako je došao na ideju da se bavi vrlo zahtjevnom temom jer je Servantes planetarno poznata ličnost čijim se likom i djelom bave brojni istoričari.
“Šetao sam Starim gradom u Ulcinju i naišao na spomenik Servantesu. Pomislio sam da je slučajnost što je spomenik baš na tom mjestu, ali sam onda počeo malo da istražujem. Tako sam saznao da je Gani Resulbegović, vlasnik hotelskog kompleksa u okviru koga se nalazi spomenik, izgradio skulpturu. Saznao sam i zašto i tako je krenula ta ideja. Kako se Servantes našao u Ulcinju? Tu postoji mitsko-istorijska priča bez puno činjenica. Međutim, postoje i neki detalji koji ukazuju na to da je Servantes jedno vrijeme baš bio u Ulcinju. Prije svega, Ulcinj je tada nosio ime Dulcinjo, a glavna junakinja Servantesovog “Don Kihota” zove se Dulsineja. To je ono što nas vodi od mita do realnosti. I drugo, vrlo se malo zna o životu Servantesa nakon bitke kod Lepanta 1571. Taj period je rupa u životu pisca, totalna mistika”, kazao je Vasić.
Bonus video:
