Jedna od poslednjih stvari o kojima razmišljate tokom vođenja ljubavi vjerovatno su hemijske supstance i vaš mozak – ali one su više uključene u sam proces nego što mislite.
Studije i snimanja magnetnom rezonancom sugerišu da postoji mnogo udaljenih djelova mozga koji su aktivni prije, tokom i poslije orgazma, piše The Healthy.
Međutim, istraživanja o ovoj temi su još uvijek u razvoju jer je izazovno mjeriti, testirati i proučavati.
Evo šta istraživači do sada znaju o tome šta se dešava u vašem mozgu tokom seksa.
Određeni djelovi mozga se aktiviraju
Limbički sistem – skup moždanih struktura odgovoran za fizičke potrebe i elemente emocionalne obrade – aktivira se tokom seksa, prema Džejsonu Krelmanu, doktoru neuropsihologije i asistentu profesoru neuropsihologije na Medicinskom centru Univerziteta Kolumbija. Međutim, drugi djelovi moždane kore koji regulišu više razmišljanje se isključuju. „Kao posljedica toga, sam seksualni čin je više vođen instinktom i emocijama nego racionalnim razmišljanjem“, kaže Krelman.
Drugi djelovi mozga se „hlade“
Interesantno, dva specifična dijela mozga čini se da se isključuju tokom seksa kod žena, prema Dženifer Sviton, doktoru kliničke psihologije iz Kanzas Sitija.
Jedan dio uključuje socijalna prosuđivanja i svijest, što može biti da bude razlog zašto ljudi kažu „ljubav je slijepa“, kaže Sviton.
Takođe su pronađeni djelovi mozga povezani sa samosviješću i samouzdržavanjem koji se deaktiviraju u ženskim mozgovima, što dovodi do iskustava sličnih „van tijela“ tokom seksa.
Ova „neuronska dezinhibicija“ pomaže ženama da dožive orgazam, kaže Nokol Prauz, doktorka nauka.
Mozak oslobađa dopamin
Seks uzrokuje da mozak oslobađa mnogo više nivoe nekih neurohemijskih supstanci, prema Krelmanu.
Ove hemijske promjene pomažu u regulisanju i tempiranju seksualnih aktivnosti, kaže Prauz.
Jedan od ovih neurotransmitera je dopamin, koji promoviše osjećaj želje, euforije, zadovoljstva i nagrade, kaže Krelman.
Dopamin, ključni dio sistema za nagrađivanje mozga, oslobađa se u istom dijelu mozga koji se aktivira kada ljudi konzumiraju određenu hranu ili droge, prema Mimiju Šagagi, doktorki psihologije specijalizovanoj za neuropsihologiju.
Ovaj dio mozga, hipotalamus, takođe reguliše glad, žeđ i emocionalne reakcije, kao i stvari kao što su tjelesna temperatura, prenosi Citymagazine.
Mozak oslobađa oksitocin
Oksitocin je hormon koji djeluje kao neurotransmiter u mozgu, a povećava se sa seksualnim uzbuđenjem i orgazmom. Jedna zabluda je, međutim, da oksitocin podstiče vezivanje između partnera poslije orgazma.
Prauz kaže da nema dokaza za to kod ljudi.
U stvari, postoje samo neka spekulativna istraživanja da bi žene mogle biti emocionalno povezane posle orgazma zahvaljujući oksitocinu i vazopresinu (o tome ćemo kasnije).
Trenutno ne postoji način da se izmjeri oksitocin u mozgu. Tako da ne znamo da li zaista mijenja mozak, kaže Prauz.
Ono što istraživači znaju je da oksitocin oslobođen tokom seksa može imati efekte koji ublažavaju bol, prema Krelmanu. To bi mogao biti razlog zašto se seksualno zadovoljstvo i bol često povezuju.
Mozak oslobađa vazopresin
Iako neka istraživanja sugerišu da promjene u hormonu vazopresinu poslije orgazma mogu učiniti da žene doživljavaju seksualnu aktivnost više kao emocionalnu vezu, promjene u vazopresinu su značajnije kod muškaraca, prema Prauz.
„S obzirom na to da vazopresin promoviše pospanost, to može odražavati razlike između polova – ponekad se muškarci okreću i odmah posle seksa spavaju“, kaže ona.
„Možda postoji biološka osnova za to.“
Mozak oslobađa serotonin
Serotonin pomaže regulisanju raspoloženja i sna, pa kada ga ljudi ne dobiju dovoljno, mogu se osjećati depresivno, kaže Sviton.
Pošto serotonin raste tokom seksa, to može dovesti do osjećaja sreće i mira poslije seksualnog čina. Istraživanja pokazuju da seks, u zdravim uslovima, može poboljšati raspoloženje, smanjiti stres i, možda kao posljedicu, poboljšati pamćenje, dodaje Krelman.
Mozak oslobađa norepinefrin
Norepinefrin povećava uzbuđenje, pažnju i energiju tako što aktivira simpatički nervni sistem u mozgu, kaže Kliford Segil, doktor neurologije u Santa Moniki, Kalifornija.
„Norepinefrin se oslobađa da bi povećao našu brzinu otkucaja srca i razbudio nas“, kaže on. Mnogi stereotipi o zaljubljenosti ili požudi, kao što su gubitak apetita, prekomjerna energija i poteškoće sa spavanjem, povezani su sa visokim koncentracijama norepinefrina takođe.
Neke od ovih promjena mogu učiniti da ljudi budu tužni posle seksa
Posle orgazma, mozak oslobađa neurohemijski prolaktin i smanjuje dopamin. Ova promjena poslije seksa može objasniti zašto neki ljudi imaju postkoitalnu disforiju ili osećaj tuge posle seksa koji je različit od osjećaja kajanja ili usamljenosti, kaže Krelman.
Sve ove hemijske promjene u mozgu imaju svrhu
Hemijske promjene u mozgu ne samo da čine iskustvo prijatnijim, već imaju i evolutivnu vrijednost, prema Krelmanu. „Seks je vitalan za naš opstanak kao vrste. Zato ima smisla da taj čin bude nagrađujući, prijatan i da nas čini manje ranjivim na fizičke neugodnosti koje bi mogle prekinuti čin“, kaže on.
Bonus video:
