Čak 15 miliona beba u svijetu rodi se prije vremena. U Crnoj Gori, od prosječno 7.000 novorođenčadi na godišnjem nivou, 6 do 10 odsto su prijevremeno rođene bebe.
Prema riječima načelnice Centra za neonatologiju Instituta za bolesti djece, doc. dr Lidije Banjac, od ukupnog broja preterminske novorođenčadi oko 60 odsto se hospitalizuje u Centru za neonatologiju. To je jedini tercijarni centar za tretman, njegu i liječenje prijevremno rođenih beba u Crnoj Gori. Centar ima 28 postelja i inkubatora, a popunjenost bi trebalo da bude do 70 odsto ukupnog kapaciteta. Nažalost, u većem dijelu godine popunjenost kapaciteta u Centru iznosi 100 ili čak 150 odsto.
„Sva preterminska novorođenčad koja se kod nas hospitalizuju spadaju u kategoriju ugrožene novorođenčadi. U ovu kategoriju, između ostalog, spadaju i zbog postojanja specifičnog morbiditeta, što znači da se neke bolesti javljaju samo kod ove populacije. Među takvim su respiratorni distres sindrom koji se javlja zbog nezrelosti pluća, zatim hronična plućna bolest koja se ispoljava nakon 28 dana i može da traje do djetetove 4. ili 5. godine, ali i drugi faktori specifični samo za ovu populaciju“, kazala je dr Banjac.
Posebno naglašava ulogu medicinskog kadra, ljekara i sestara u liječenju prijevremeno rođenih beba. Formalno obrazovanje, specijalizacija, supspecijalizacija i kontinuirana edukacija su imperativ kako bi svi mogli odgovoriti na zahtjeve struke. Osim toga, za uspjeh liječenja važna je i savremena i adekvatna oprema.
Tako su kroz akciju „Velika ljubav za male heroje“ koju su realizovale IDEA i Jana, obezbijeđena tri monitora za praćenje zdravstvenog stanja novorođenčadi vrijednosti 10 hiljada eura, koji su, kako dodaje dr Banjac, od velikog značaja za svakodnevni rad Centra.
„Monitori su u savremenoj medicini neophodni, što znači da kada težak pacijent stiže na odjeljenje mi moramo za njega imati monitor. Bez monitora, kojima u svakom momentu možemo da pratimo vitalne parametre i adekvatno i na vrijeme odreagujemo, ne može se raditi na odjeljenju. Oni nas različitim alarmima, koje im mi zadamo, upozoravaju na vrijeme da treba nešto preduzeti, da nešto sa pacijentom nije u redu, tako da smo veoma zahvalni i nadamo se da nam nikada neće faliti monitora na odjeljenju, jer preterminski porođaj je nenajavljen i neočekivan, ali mi moramo uvijek biti spremni“, ističe dr Banjac.
O faktorima rizika i uzrocima prijevremenog porođaja
Koji faktori utiču na stepen prijevremenih porođaja objasnila je dr Mira Rudanović Perović, koja u Centru svakodnevno vodi brigu o hospitalizovanim mališanima.
„Uzroci su brojni. Tu spadaju faktori koji dolaze od same majke, zatim fetusa, ali ne treba zanemariti ni socio-ekonomske faktore. Nekada je bilo gotovo nezamislivo da žena koja boluje od nekog hroničnog oboljenja poput malignih, šećerne ili autoimune bolesti, uopšte može imati potomstvo. Međutim, one se danas ostvaruju kao majke, ali njihove trudnoće spadaju u visokorizične i najčešće se završavaju prijevremenim porođajem“, kazala je dr Rudanović Perović.
Ipak, kako navodi dr Rudanović Perović, pored svih napredaka savremene medicine određen broj uzroka ostaje neotkriven. Buduće majke savjetuje da ulaganje u prevenciju treba da bude prioritet i kontinuirani zadatak, jer svako dijete zaslužuje da se rodi zdravo.
„Samu prevenciju treba sprovesti još i prije začeća, a to znači voditi zdrave stilove života i eliminisati sve one štetne uticaje. Kada se začeće desi, naravno da su potrebne redovne kontrole kod ginekologa, ali i redovne kontrole osnovnog oboljenja ako postoji. Ono što nas dosta raduje je da je savremena medicina omogućila određene procedure koje se vrše tokom samih trudnoća, gdje postoji prijetnja od prijevremenog porođaja i koje smanjuju rizik i dalje komplikacije. Cilj savremene neonatologije nije samo da se poveća stopa preživljavanja prijevremeno rođene djece, već i da se poboljša kvalitet njihovog života, što znači da se komplikacije koje nosi rođenje prije vremena svedu na minimum“, zaključuje dr Rudanović Perović.
IDEA i Jana, organizatori akcije, naglašavaju da je ova donacija značajna, jer pokazuje svu ljubav i podršku koju šalju malim herojima. Nadaju se da će monitori doprinijeti što boljoj njezi i liječenju mališana u Centru i zahvaljuju se potrošačima koji su bili dio akcije.
Podsjetimo, IDEA i Jana realizovale su kampanju „Velika ljubav za male heroje“ od avgusta do decembra 2021. Kupovinom bilo kojeg proizvoda brenda Jana u svim IDEA prodavnicama potrošači su učestvovali u prikupljanju donacije za Centar za neonatologiju Instituta za bolesti djece u Podgorici.
