Analiza krvi je najjednostavniji način da se sagleda opšte stanje organizma. Kako se ponaša krvna slika kod infekcija, a kada ukazuje na ozbiljnije poremećaje govori profesor doktor Predrag Đurđević, hematolog u Univerzitetskom kliničkom centru u Kragujevcu.
Analize krvi trebalo bi da se rade jednom ili dva puta godišnje. Malo ko je tako odgovoran prema sebi, ali to je najjednostavniji način da se ukoliko neki parametri odstupaju, posumnja na bolesti koje zahtijevaju pravovremenu dijagnostiku i adekvatnu terapiju. Prof. dr Predrag Đurđević, naglašava da je krvna slika jedna od rutinskih analiza koja ljekarima može dosta toga da kaže, prenosi RTS.
„Može da se radi rutinski, dakle bez nekih simptoma. Svakako je preporuka da se radi jednom ili dva puta godišnje, čak i kod zdravih osoba. A sa druge strane, ako postoje nekakva odstupanja u tim parametrima krvne slike, to nama hematolozima ili nekim našim drugim kolegama može da ukaže da postoje nekakvi poremećaji koji treba da se dijagnostikuju i možda čak i da se liječe.“
Kada smo prehlađeni, radimo analize krvi kako bi ustanovili da li je u pitanju virusna ili bakterijska infekcija, ali to ne bi trebalo da bude jedini povod da uradimo analize, napominje hematolog.
„Kompletna krvna slika, to znači određivanje broja leukocita, koncentracije hemoglobina i trombocita. A sa druge strane, često se pacijentima preporučuje da urade i neke osnovne biohemijske analize koje su dostupne u svakoj ambulanti“, dodaje doktor.
Koje analize hematolozima ukazuju na ozbiljnije poremećaje
Hematologija je jedna od grana interne medicine koja se bavi dijagnostikom i liječenjem malignih i nemalignih bolesti, objašnjava profesor Đurđević. Hematologija se bavi i ispitivanjem i liječenjem različitih vrsta malokrvnosti, zato je najčešće bitan parametar koncentracija hemoglobina u perifernoj krvi.
Ispituju se i poremećaji zgrušavanja krvi iz krvne slike, i jedan od parametara koji se prati su trombociti. Takođe, važan pokazatelj u krvnoj slici su i leukociti i leukocitna formula koji mogu da ukažu na postojanje nekih poremećaja.
„Naravno, to je početni korak, a nakon toga sledi dodatna dijagnostička procedura ili procedure, u zavisnosti od toga kakve simptome pacijent ima, kakva su odstupanja u krvnoj slici“, napominje dr Đurđević.
Porast malignih hematoloških bolesti
Trend porasta malignih hematoloških bolesti primetan je u cijelom svijetu. Uzroci za to su brojni i svaki od njih je na određeni način doprinio u manjoj ili većoj mjeri povećanju broja oboljelih.
„Pored toga, naše dijagnostičke procedure su danas moćnije i savremenije, tako da nešto što nekada nismo dijagnostikovali, sada uspijevamo lakše da dijagnoziramo, da definišemo određene prognostičke profile za svaku bolest i da na taj način napravimo osnovu za bolje liječenje“, dodaje profesor.
Malignih hematoloških bolesti ima više vrsta. To su različite vrste leukemije, koje mogu da budu u hroničnom toku i da traju 10, 15, 20 godina, nekada i duže.
„Akutne leukemije traju relativno kraće, a simptomi se razvijaju za par dana ili par nedelja. Zatim postoji jedna velika grupa limfoma. Hočkinov limfom i različiti potipovi ne-Hočkinovog limfoma, multipli mijelom i neke druge ređe maligne bolesti. Dijapazon tih malignih hematoloških bolesti je prilično veliki i nakon istraživanja, klasifikacija tih bolesti se sve više usložnjava i povećava se broj tih zasebnih entiteta. To sada nama pravi malo veći problem u praksi, ali taj problem moramo da rješavamo i da ga prihvatimo“, napominje prof. dr Predrag Đurđević.
Trombofilija i tromboza
O trombofiliji se do prije dvadeset godina skoro nije ni govorilo, naglašava profesor. Od tad je sve veći broj pacijenata koji samovoljno ili na preporuku ljekara radi ovu vrstu testova tako da je to jedan od razloga zašto izgleda da ima više pacijenata sa detektovanom trombofilijom nego ranije.
„Trombofilija je jedno stanje koje može da bude urođeno, a može da bude i stečeno. Urođena trombofilija praktično predstavlja nešto što se prenosi kroz određene porodice sa nasleđivanjem, dominantnim ili recesivnim, naravno, ili nekim posrednim mutacijama. A s druge strane postoji stečena trombofilija sa kojom se neko ne rađa, nego se u toku života stvore određena antitijela koja provociraju ili olakšavaju nastanak tromboze u različitim djelovima tijela“, objašnjava profesor.
Tromboze po svom toku mogu da budu klinički manje bitne, ali nekada mogu da ugroze život pacijenta, čak i da dovedu do smrtnog ishoda, ističe na kraju dr Đurđević.
Bonus video:
