Danas se obilježava Dan Evrope, jer je 9. maja 1950. godine tadašnji francuski šef diplomatije Rober Šuman postavio temelje za stvaranje ujedinjene Evrope.
Prije 64 godine, neposredno poslije Drugog svjetskog rata, u vrijeme kada je još vladalo duboko nepovjerenje između vjekovnih neprijatelja Francuske i Njemačke, Šuman je objavio dokument koji će ostati zapamćen kao "Šumanova deklaracija", u kojem je predložio formiranje neke vrste evropske federacije kao sredstva za očuvanje mira.
Deklaracija je bila predlog bivšim neprijateljima: Francuskoj i Njemačkoj, da uspostave organizaciju koja će zajednički upravljati njihovim industrijama uglja i čelika, da se rat u Evropi nikada ne bi ponovio. Predlog je doveo do stvaranja Evropske zajednice za ugalj i čelik, prethodnice Evropske ekonomske zajdnice, odnosno današnje EU.
Šumanov plan se danas smatra začetkom procesa evropskih integracija, a Šuman ocem današnje Evropske unije.
Inicijativi za kreiranje Evropske zajednice za ugalj i čelik priključile su se, pored Francuske i Njemačke, i Italija, Belgija, Danska i Holandija.
Godinu dana kasnije, 18. aprila 1951. godine, potpisan je Pariski ugovor, kojim je osnovana prva od tri evropske zajednice. Kasnije je, Rimskim ugovorom iz 1957. godine, osnovana Evropska ekonomska zajednica, a potpisivanjem Mastrihtskog ugovora 1992. godine nastala je Evropska unija.
Evropski savjet je 1985. godine odlučio da se dan objavljivanja deklaracije, 9. maj, obilježava kao Dan Evrope, ne samo u EU, već i širom svijeta.
Povodom Dana Evrope, predsjednik Evropske komisije Žoze Manuel Barozo prisustvovaće u Varšavi obeležavanju 10 godina od velikog proširenja Evropske unije kada su članice postale i bivše komunističke zemlje.
Predsednik Evropskog parlamenta Martin Šulc poručio je povodom Dana Evrope, da je ujedinjena Evropa danas svetionik mira i nade i da je ta integracija podijelila kontinent na bolje.
Podsjećajući da Evropa ove godine obilježava dve značajne godišnjice: sto godina od izbijanja Prvog svjetskog rata i 10 godina od istorijskog proširenja 2004. godine, Šulc je istakao da ova dva jubileja predstavljaju snažan podsjetnik na to koliko je integracija Evrope promijenila evropski kontinent na bolje.
Došlo je do ponovnog ujedinjenja Evrope i pomirenja ljudi, širenja sloboda i vladavine prava, učvršćivanje demokratije, pluralizma i tolerancije, naveo je Šulc u saopštenju.
"Dovoljno je samo da se pogledaju najbliži evropski susjedi pa da se shvati u kojoj mjeri se Evropa još uvek smatra svetionikom mira, prosperiteta i nade", istakao je Šulc.
Ipak, u posljednjih pet godina "kriza" je riječ koja se najčešće dovodi u vezu sa Evropom, upozorio je Šulc i dodao da su neki Evropljani počeli da gledaju na EU kao na izvor mučenja, a ne nade, prijetnje a ne utočišta.
"Dan Evrope ne smije da bude samo proslava dostignuća iz prošlosti, već mora da bude trenutak za razmišljanje, prilika da se ponovo otkriju duh solidarnosti i vizija koje leže u središtu evropskog projekta", poručio je Šulc i dodao da Evropa ostaje najbolje oruđe za rješavanje izazova i prijetnji 21. vijeka.
Danas se obilježava i Dan pobjede nad fašizmom jer je tog dana 1945. godine Njemačka kapitulirala, čime je u Evropi završen Drugi svjetski rat.
Galerija
Bonus video:
