Političari glavnih evropskih stranaka su pozvali birače da se usprotive ultradesnici nakon video snimka koji je srušio lidera austrijske Slobodarske stranke i zadao udarac nacionalistima nekoliko dana uoči izbora za Evropski parlament.
Predsjednik Austrije je juče najavio vanredne izbore u septembru nakon što je ostavka vicekancelara Hajnca Kristijana Štrahea oborila vladajuću koaliciju.
Štrahe je dao ostavku u subotu nakon objave snimka na kojem o dodjeli državnih tendera u zamjenu za finansijke i političke usluge razgovara sa ženom koja se predstavila kao rođaka ruskog oligarha. On je priznao da je snimak “katastofalan”, ali je negirao da je prekršio zakon ili da je ispunio ono o čemu se razgovaralo.
Štraheova ultradesničarska Slobodarska stranka (FPO), dio austrijske vladajuće koalicije od 2017, jedna je od najuspješnijih grupa među protivnicima imigracije i nacionalistima koje su doživjele uspon širom Evrope posljednjih godina.
Lideri stranaka mejnstrima širom kontinenta su poručili da se nadaju da će njegov pad odjeknuti dalje od Austrije na izborima za EP 23-26. maja. FPO je dio saveza evropskih nacionalističkih stranaka na čelu sa Mateom Salvinijem iz italijanske Lige, koji je juče u Milanu održao miting sa Marin le Pen iz francuskog Nacionalnog okupljanja.
“Prije nekoliko mjeseci, Marin le Pen je obasipala pohvalama Štrahea, koji je uhvaćen u pokušaju da proda svoje usluge stranim silama. Iza tog nacionalističkog pokreta je pokoravanje stranim silama”, rekao je francuski ministar ekonomije Bruno le Mer.
Njemačka kancelarka Angela Merkel je kazala u subotu: “Moramo se pozabaviti populističkim pokretima koji u mnogim oblastima preziru (evropske) vrijednosti, koji žele da unište Evropu naših vrijednosti. Moramo se tome odlučno suprotstaviti.”
Evropske ultradesničarske stranke ostvaruju uspjeh na izborima od 2015, kada je više od milion tražilaca azila ušlo u Evropsku uniju. Od tada su postale dominantni politički pokreti u većini bivših komunističkih država Evrope i dio vladajućih koalicija u Austriji i Italiji.
Ni Salvini ni Le Penova nisu direktno pomenuli skandal u Austriji. Salvini i njegovi saveznici se nadaju da će postati četvrti ili čak treći blok po veličini u EP nakon izbora ove nedjelje.
“Nema ekstremista, rasista ili fašista na ovom trgu”, rekao je Salvini okupljenima ispred milanske katedrale. “Ovdje nećete naći ultradesnicu, nego politiku zdravog razuma. Ekstremisti su oni koji vladaju Evropom posljednjih 20 godina.”
Njemački TV komentator Kristijan Niče je rekao da bi austrijski skandal trebalo da ima širi uticaj tako što će pokazati da populistički talas nije nezaustavljiv.
“Austrijanci bi sada trebalo da pošalju signal da se moguće osloboditi iz ovog vrtloga. Ovo vjerovatno još neće biti prekretnica na pogrešnom putu Evrope, nego znak nade da je prva država smogla snage da okrene leđa antidemokratskim političarima i strankama”, napisao je.
Ištvan Ujhelji, socijalistički član Evropskog parlamenta iz Mađarske, smatra da je Štrahe “prva domina” u nizu sličnih političara.
“Sljedeći su Salvini, Le Penova, Orban i ostatak ultradesničarskih marioneta Moskve.”
Bonus video:
