Bivša liderka rumunske borbe protiv korupcije Laura Kodruta Kovesi trebalo bi da postane prva tužiteljka Evropske unije uprkos protivljenju Bukurešta nakon što je većina država članica dala prednost njoj u odnosu na francuskog kandidata.
Kovesi, koja je stekla reputaciju žestokog borca protiv korupcije u Rumuniji prije nego što ju je vlada smijenila u julu prošle godine, već je osigurala podršku Evropskog parlamenta za mjesto u novoj kancelariji evropskog javnog tužioca.
„Nadam se da će ovo glasanje motivisati rumunske sudije da nastave borbu protiv korupcije, brane nezavisnost pravosuđa i odupru se potencijalnim pritiscima i progonu“, kazala je Kovesi za Rojters.
Savjet EU će narednih nedjelja održati formalno glasanje na kojem se očekuje potvrda imenovanja.
Marko Ruonala, portparol Finske, koja trenutno predsjedava EU, rekao je juče da je većina ambasadora EU glasala za Kovesi na neformalnom tajnom glasanju.
Članice EU su prethodno prihvatile francuskog kandidata Žana-Fransoa Bonera za tu funkciju, ali je taj izbor izazvao kritike nekih poslanika EU i drugih grupa.
EU planira da sljedeće godine osnuje kancelariju evropskog javnog tužioca za borbu protiv korupcije, prevara sa porezom na dodatu vrijednost i druga krivična djela koja se odnose na budžet bloka. Za taj projekat su se prijavile 22 članice EU, piše Rojters.
Trenutno samo nacionalne vlasti mogu da sprovode istrage povodom prevara u vezi sa bidžetom EU u svojom državama.
Zvaničnicu u Briselu i Vašingtonu kritikuju vladajuću rumunsku Socijaldemokratsku stranku (PSD) zbog reforme pravosuđa koja se smatra prijetnjom za vladavinu prava, kao i zbog ublažavanja zakona protiv korupcije.
Rumunska premijerka Vjorika Dančila je u srijedu izjavila da je rumunskom ambasadoru naloženo da glasa protiv imenovanja Laure Kovesi, navodeći kao razlog istrage koje se protiv Kovesi vode u njenoj domovini zbog navodne zloupotrebe ovlašćenja tokom pet godina na čelu DNA, agencije za borbu protiv korupcije.
Rumunski predsjednik Klaus Johanis, koji stalno kritikuje socijaldemokrate zbog podrivanja vladavine prava, rekao je da je glasanje značajna pobjeda za Rumuniju.
„Posebno zato što je osvojena uprkos tome što vlada PSD stalno pokušava da blokira kandidaturu profesionalca koji se dokazao u borbi protiv korupcije i odbrani vladavine prava."
Gi Verhofštad, liberalni poslanik EU i bivši belgijski premijer, rekao je da je Kovesi najbolja osoba za taj posao i da je to važan signal za rumunsku vladu. „Nije trebalo da je smijenite. Takve sumnjive odluke će se vratiti kao bumerang.“
EU i SAD su hvalile rad Laure Kovesi u DNA, kada je optužila stotine političara. Njene istrage su naljutile vladu PSD-a, koja ju je optužila da se u dosluhu sa obavještajnim službama - koje su u nadležnosti predsjednika - obračunava sa socijaldemokratskim političarima.
Bonus video: