Evropska unija želi da potrošačima obezbijedi pravo na popravku dotrajalih uređaja poput mašina za pranje veša i televizora čak i nakon isteka garantnog roka, da bi se smanjio otpad i proizvodi trajali duže.
Evropska komisija je juče predložila pravila koja bi obavezala proizvođače da nude popravku proizvoda između pet i deset godina nakon prodaje, bez obzira na to da li zakonska garancija i dalje važi, prenio je Rojters.
Ta pravila bi se odnosila na frižidere, usisivače, televizore, mašine za pranje veša i drugu robu koja se smatra “popravljivom” na osnovu zakona EU. Taj blok pregovara o pravilima koja bi taj zahtjev proširila na pametne telefone i tablete.
Rojters navodi da evropski potrošači i kompanije rutinski bacaju proizvode koje je moguće popraviti, nagomilavajući otpad i odbacujući djelove koji se mogu ponovo koristiti.
Istraživanje koje je 2020. naručila njemačka Agencija za životnu sredinu pokazalo je da se trajanje “prve upotrebe” za proizvode uključujući televizore i velike kućne aparate smanjilo posljednjih godina.
Neki proizvodi nisu dizanjirani tako da ih je lako popraviti, dok za neke važi da je jeftinije kupiti novi proizvod nego popraviti stari, pokazala je studija. U mnogim slučajevima, potrošači su mijenjali uređaje koji i dalje rade jer su htjeli noviju verziju.
Prema pravilima EU, kompanije bi bile u obavezi da besplatno poprave neispravan proizvod u roku od dvije godine zakonskog perioda garancije, ako su troškovi popravke manji ili jednaki zamjeni proizvoda. Nakon tog perioda, kompanije i dalje moraju nuditi popravke, ili besplatno ili uz naplatu. EU takođe želi da pokrene onlajn servis da pomogne potrošačima da pronađu lokalne servisere i smatra da će konkurencija među njima ograničiti troškove.
Evropsko udruženje za zaštitu potrošača BEUC pozdravilo je predlog, ali smatra da bi imalo više smisla produžiti period garancije za dugotrajne uređaje poput frižidera.
EU pregovara o nekoliko politika koje bi podstakle kompanije da prave trajnije proizvode i potrošačima daju jasnije informacije o uticaju na životnu sredinu onoga što koriste.
Drugi zakon, koji je Brisel juče predložio, primorao bi kompanije da provjere tvrdnje da su njihovi proizvodi “zeleni” ili “ekološki prihvatljivi”.Članice EU i Evropski parlament moraju pregovarati i odobriti oba zakona, a taj proces obično traje duže od godinu.
Bonus video: