Istražitelji su pronašli tragove podvodnog eksploziva u uzorcima uzetih sa jedne jahte, koja je pretresena u sklopu istrage prošlogodišnjih napada na gasovode Sjeverni tok 1 i 2 ispod Baltičkog mora, navodi se u pismu evropskih diplomata Savjetu bezbjednosti Ujedinjenih nacija, kako danas prenosi Asošiejted pres (AP).
Prema navodima diplomata, istragom još nije utvrđeno ko je izvršio saobotažu na podvodnim gasovodima čija je namjena bila da ruski prirodni gas transportuju do Njemačke.
Do napada je došlo 26. septembra 2022. godine u vrijeme kada je Evropa pokušavala da smanji svoju energetsku zavisnost od Rusije nakon što je Kremlj 24. februara iste godine krenuo u okupaciju Ukrajine. Sabotaže na gasovodima doprinele su tenzijama nakon početka rata u toj zemlji, a uzrok sabotaže ostao je misterija za cio svijet.
Danska, Švedska i Njemačka krenule su u istragu, a dansko ministarstvo spoljnih poslova je preko Tvitera prenijelo pismo koje su ambasadori tri zemlje pri Ujedinjenim nacijama poslali Savjetu bezbjednosti UN kako bi ga informisali o svojim aktivnostima.
Zvaničnici su u martu pozvali na oprez u vezi sa medijskim izvještajima da je u sabotažu upletena proukrajinska grupa ljudi.
Njemački mediji su javili da su petoro muškaraca i jedna žena koristili jahtu, pod najmom jedne ukrajinske kompanije u Poljskoj, da izvrše napad, i da je jahta isplovila iz njemačke luke Rostok.
Njemački federalni tužioci nisu željeli da direktno komentarišu taj izvještaj i druge izvještaje, ali jesu potvrdili da je jedan brod pretresen u januaru, i da postoji sumnja da je on mogao biti korišćen za transport eksploziva namijenjen sabotiranju podmorskih gasovoda.
U dijelu pisma Savjetu bezbjednosti koji se odnosi na njemačke istražne nalaze navodi se da precizni kurs plovidbe jahte nije definitivno ustanovljen.
Navodi se, međutim, da su "tragovi podvodnog eksploziva pronađeni u uzorcima uzetim sa broda tokom istrage". Drugi detalji nisu iznijeti.
U pismu se zaključuje da "u ovom trenutku nije moguće pouzdano ustanoviti identitet počinilaca i njihove motive, naročito u pogledu toga da li je do incidenta došlo pod upravljačkom palicom neke države ili državnog igrača".
Podvodnim eksplozijama provaljen je gasovod Sjeverni tok 1, kojim je Rusija gasom snabdijevala Njemačku dok Kremlj krajem avgusta 2022. godine nije naredio prestanak isporuka.
Eksplozijom je oštećen i gasovod Sjeverni tok 2, koji nikada nije korišćen ali je bio u potpunosti sagrađen. Njemačka, naime, nije izdala dozvolu za njegovo korišćenje nakon što je Rusija napala Ukrajinu.
SAD su godinama kritikovale Evropu da je ovi gasovodi dovode u zavisnost od ruskog gasa i da su rizik po evropsku energetsku bezbjednost.
Ruski predsjednik Vladimir Putin i ruski zvaničnici optužili su SAD da stoje iza sabotaža dva gasovoda i napade nazvali "terorističkim".
Ukrajina negira svaku umiješanost u napad.
Zemlje koje istražuju sabotaže ne iznose svoje stavove u pogledu toga ko bi mogao biti odgovoran.
Od kada je do napada došlo, NATO je znatno pojačao svoje prisustvo u Baltičkom i Sjevernom moru.
Bonus video:
