Na bivšem aerodromu Tegel u Berlinu već dugo opstaje pravi mali grad. Izbjeglički grad, sa oko četiri hiljade ljudi. Uskoro bi mogao da se proširi za još toliko.
Tegel je trebalo da bude tek prvi smještaj za izbjeglice, odakle bi nakon par dana bili premješteni u bolje uslove. Ali, mjesta nigdje nema, posebno stanova.
I dalje dnevno dvestotinak novih izbjeglica stigne u Berlin i nema izgleda da će se to promijeniti.
Tako je širom Njemačke, gdje gradovi i opštine – koji su naposlijetku odgovorni za sam smještaj tražilaca azila i izbjeglica – već dugo govore da više ne znaju kuda će.
Ove godine je, do oktobra, u Njemačkoj podnijeto 220.000 novih zahtjeva za azil. Statistički, to je daleko od vrhunca izbjegličke krize 2015. i 2016. godine.
No, u posljednjih godinu i po dana je u Njemačku stiglo i oko milion ratnih izbjeglica iz Ukrajine koji se ne broje u ovu statistiku. Naime, prema odluci EU, oni automatski dobijaju ograničeno pravo boravka i ne moraju kroz proces azila.
Ali, i njih negdje valja smjestiti.
Malo mjesta, malo ljudstva
Četiri od deset lokalnih samouprava u Njemačkoj je „preopterećeno“ ili u „vanrednom stanju“ zbog velikog broja pridošlica, pokazuje anketa koju su nedavno sproveli istraživači migracija sa Univerziteta u Hildeshajmu.
U preostalim gradovima i opštinama navode da je stanje „izazovno“, ali da još postižu. Anketa doduše nije reprezentativna, ali daje neki uvid.
Kao glavne razloge za preopterećenje, lokalne samouprave navode manjak smještajnih kapaciteta, mesta u vrtićima, manjak personala u lokalnoj samoupravi.
Polovina lokalnih samouprava koristi improvizovani smještaj, uglavnom kontejnerski. Sportske hale se rijetko koriste.
„Integracija u mnogim mjestima faktički više nije moguća jer su resursi iscrpljeni“, kaže Mirjam Marnih, iz Udruženja gradova i opština. Kaže, građani su nezadovoljni migracionom politikom i pitaju se da li država može da prevlada krizu.
To se vidi i po sve boljim rezultatima desničarske Alternative za Njemačku (AfD), koja u anketama dostiže i do 23 odsto podrške širom zemlje. AfD se prije svega fokusira na pitanja migracije i navodnog „preplavljivanja“ Njemačke strancima.
Svađa oko budžeta
U ponedjeljak (6. novembar) se premijeri pokrajina sastaju sa kancelarom Olafom Šolcom kako bi diskutovali o ovoj temi koja obuzima javno mnjenje.
I Savezna vlada u posljednje vrijeme zauzima restriktivniji kurs, najavljuje više deportacija.
Lokalne samouprave traže prije svega više novca iz saveznog budžeta. „Savezna država snosi odgovornost za čuvanje spoljnih granica. Ne može onda biti da preuzima samo djelić troškova za smještaj“, kritikuje Rajner Haselof, demohrišćanski premijer Saksonije-Anhalt.
Na ovoj temi opozicija – a Demohrišćani su opozicija na saveznom nivou – pokušava da poentira u odnosu na Šolcovu vladu koju čine Socijaldemokrate, Zeleni i Liberali.
Vlada želi da smanji svoj udio koji prebacuje pokrajinama sa 3,75 milijardi eura na 1,25 milijardi za narednu godinu.
Pokrajine pak zahtijevaju da paušalno dobiju 1,25 milijardi, kao i još 10.500 eura godišnje po jednom migrantu koji je smješten u njihovoj pokrajini. Traži se da savezna država sasvim preuzme i troškove smještaja.
Ukidanje džeparca?
Jedna od mjera koje se razmatraju je da se tražiocima azila više ne isplaćuje novac od kojeg treba da prežive, već da dobijaju samo hranu i druge potrepštine.
„Taj princip je isproban već devedesetih, onda opet 2015. i uvijek se ispostavljalo da ne funkcioniše u praksi“, kaže Niklas Hader iz Njemačkog centra za istraživanje integracije i migracija.
Često se ispostavlja da izdavanje potrepština stvara samo još više birokratije i dodatno opterećuje lokalne samouprave.
Ljudi koji stignu u prihvatne centre, gdje imaju smeštaj i hranu, ionako dobijaju samo „džeparac“ od 150 eura mjesečno, što je minimalno prema Ustavu.
Bonus video:
