Evropska komisija (EK) je u subotu službeno pokrenula pravni postupak protiv Poljske zbog kontroverzne pravosudne reforme koju Brisel smatra pokušajem potkopavanja nezavisnosti sudija, a Varšavi je dala mjesec dana da odgovori, prenose agencije.
Sporni zakon daje ministru pravosuđa pravo da postavlja i otpušta predsjednike nižih sudova, što je izazvalo zabrinutost u pogledu nezavisnosti pravosuđa i vladavine zakona. Brisel zakonu takođe zamjera i to što uvodi različite starosne uslove za penzionisanje ženskih i muških sudija, čime se krše evropski antidiskriminatorski zakoni.
Komisija je takođe poslala niz preporuka Poljskoj, zabrinuta da bi ostale predviđene reforme mogle dodatno ugroziti vladavinu prava u zemlji, prenosi Hina.
Poljski predsjednik Andžej Duda potpisao je u utorak dva od četiri zakonska predloga.
Potpredsjednik Evropske komisije (EK) Frans Timermans je prethodno upozorio da će EU, odluči li Poljska ići dalje s reformama koje bi parlamentu omogućile da smjenjuje sudije vrhovnog suda, pokrenuti mjere iz članka 7. Evropskog ugovora koje bi mogle dovesti do oduzimanja prava glasa Poljskoj u EU.
Duda je u utorak potpisao zakon koji je usvojila vladajuća konzervativna stranka Pravo i pravda (PiS) i koji ministru pravosuđa daje ovlašćenja da imenuje i smjenjuje čelnike opštih sudova u državi.
Opozicioni demonstranti u ponedjeljak su od Dude tražili da ne potpiše tu mjeru nakon što je stavio veto na dva od četiri predloga koja su potvrdila oba parlamenta. Duda je zaustavio Zakon o vrhovnom sudu i Zakon o državnom pravosudnom vijeću, što je iznenadilo PiS kojega je on bio član.
PiS donošenje zakona opravdava potrebom da se pravosudni sistem racionalizira i da se suzbije korupcija sudijske "kaste".
Kritike predloženih reformi izrazili su Evropska unija, američki Stejt Dipartment i drugi akteri iz međunarodne zajednice.
Bonus video:
