Sjutra se navršava 15 godina od terorističkih napada na Njujork i Vašington 11. septembra 2001. godine, u kojima je poginulo gotovo 3.000 ljudi i koji su promjenili svijet, a borba s terorizmom, koja je posle toga započela, još uvijek traje.
Napade su izveli pripadnici terorištičke Al Kaide, a taj tragičan događaj označio je početak američke i zapadne globalne kampanje protiv terorizma, koja je rezultirala ratovima u Avganistanu i Iraku, otvaranjem zatvora u Gvantanamo beju, jačanjem bezbjednosnih mjera i agencija na uštrb građanskih sloboda, velikim povećanjem vojnog budžeta.
Rat protiv terorizma još traje, ali su Al Kaidu, čiji je lider Osama bin Laden ubijen, zamjenili njeni ogranci i Islamska država, protiv koje se bitka vodi na Bliskom istoku, u Siriji i Iraku, dok su na meti terorista sve češće i evropske prijestonice.
Najnovija istraživanja pokazuju da je zabrinutost zbog mogućih terorističkih ratova na godišnjicu porasla u odnosu na 2011. godinu kada je obilježena 10. godišnjica napada, prenio je CNN.
Razlog je što je u tom periodu ojačala takozvana Islamska država, a u SAD i Evropi izvršsen je niz ubliačkih napada, uključujući bombardovanje Bostonskog maratona 2013, godine, masovna ubistva u San Bernardu u Kaliforniji.
Evropu su u proteklih godinu dana potresli napadi u Briselu, Parizu, Nici..
"Danas smatramo da je ta borba glavna odgovornost predsjednika i političkih lidera mnogo više nego pre 11. septembra, kaže Denijel Bajman, profesor nacionalne bezbjednosti na Univrerzitetu Džordžtaun u Vašingtonu, prenosi Ju-es-ej tudej.
U Americi se obilježavanje godišnjice tradicionalno održava u Nacionalnom memorijalnom centru, koji se nalazi na mjestu nekadašnjeg Svetskog trgovinskog centra, gdje su srušene dvije "kule bliznakinje".
Odavanje pošte žrtvama u Memorijalnom centru uključuje i čitanje imena stradalih u napadima 1993. i 2001. godine, dok uveče dva snopa plave svjetlosti uperena ka nebu podsjećaju na srušene kule Svetskog trgovinskog centra
Napadi prije 15 godina počeli su udarima dva oteta aviona koji su srušili "kule bliznakinje" posle čega je usledio udar trećeg aviona na zgradu Pentagona u Vašingtonu. Na kraju je oboren avion u Pensilvaniji. Ukupan bilans žrtava bio je 2.997 ljudi.
Akcija 19 pripadnika Al Kaide počela je tako što su oteli četiri putnička aviona koji su uzletjeli sa aerodroma u Bostonu, Njujorku i Vašingtonu.
Otmičari su ušli u kabine aviona i, koristeći noževe za sečenje papira, koje su prošvercovali u avion, ubili pilote i preuzeli kontrolu nad letjelicama.
Prvi avion "Amerikan erlajnsa" je, u 8.46 sati, udario u sjevernu kulu Svjetskog trgovinskog centra u Njujorku, a nedugo potom drugi oteti avion kompanije "Junajted" udario je u južnu kulu, dok se treći oteti avion zabio u sjedište Pentagona.
Iz "kula bliznakinja" u Njujorku svega je 20 ljudi, koji su bili na spratovima iznad mjesta udara, uspjelo bezbjedno da napusti zgrade prije nego što su se urušile.
Među žrtvama 11. septembra bilo je i 372 stranaca, od kojih je i jedan državljanin Srbije.
Ogromne žrtve su pretrpljeli njujorški vatrogasci, cijih je 343 kolega poginulo u padu "bliznakinja", dok su pokušavali da pomognu povrijeđenima da napuste zgrade.
Kasnije su nadležne službe SAD ocjenile da je "mozak" napada bio Halid Šeik Muhamed, koji je uhvaćen u martu 2003. godine u Pakistanu, a u februaru 2008. godine optužen za ratni zločin.
Komandosi američke vojske izveli su u proleće 2011. godine prepad na jedno imanje u Pakistanu gdje se krio Osama bin Laden, optužen da je odgovoran za terorističke napade na SAD i likvidirale ga, o čemu je Obama izvjestio naciju i cio svijet.
Amerika je za samo dva sata 11. septembra izgubila osjećaj neranjivosti. Ali iz tog šoka, straha i žalosti, kao uvijek u vrijeme velikih tragedija rodio se osećaj zajedništva i rodoljublja.
Na domovima širom zemlje preko noći su istaknute američke zastave, kongresmeni i senatori su na stepenicama Kongresa prevazišli stranačke podjele i zajedno pjevali "Bože blagoslovi Ameriku,"a volonteri širom zemlje nisu žalili napora da dođu i pomognu gdje je najpotrebnija.
Ta sloga danas, 15 godina kasnije djeluje daleko, ocjenjuje američka agencija AP i podsjeća da u zemlji danas u jeku predizborne kampanje bjesne svađe oko politike, rase, imigracije i nacionalne bezbjednosti, dok je prema Galupovoj anketi osjećaj nacionalnog ponosa kod Amerikanaca pao na najnižu tačku za deceniju i po.
Bonus video:
