Nekoliko dana nakon napada otrovnim gasom u kome su stradale stotine ljudi u predgrađima Damaska, gdje se uzgaja dosta usjeva, žitelji prijestonice kažu da se plaše da su im zagađeni voda i hrana.
Zapadne sile smatraju da su snage predsjednika Bašara al Asada izvele najgori napad hemijskim oružjem još otkako je irački lider Sadam Husein bojnim otrovima pobio hiljade Kurda 1988. Sirijska vlada negira da je imala ikakvu ulogu u tome i za smrt civila krivi pobunjenike.
Ko god da je kriv, kako je baka Hana za Rojters ispričala, njene tri kćerke sada brinu čime da hrane djecu.
„Zovu me po cijeli dan i potpuno su izbezumljene. Pitaju: 'Mama, a lubenica? Upija li ona hemikalije? A mlijeko?' Pokušavam da ih smirim, ali i sama sam veoma zabrinuta. Šta ako je potrebno da prođe nekoliko godina da se kod djece pojave neki simptomi?“, pitala se u očaju.
Otrovni gas je ispaljen je u oblast Gouta odakle se sa ogromnih poljoprivrednih površina prijestonica od 3 miliona stanovnika snabdijeva svježim povrćem, mesom i mlječnim proizvodima.
„Nadam se da će nas bog zaštititi. Ja bih zaista radije uzgajala sopstveni paradajz i povrće, ali kako da rastu u mom stanu na trećem spratu? Nemam čak ni balkon“, požalila se Um Hasan, druga starija žena.
Ovo je prvi put da se ozbiljno zabrinula zbog zagađenosti hrane otkako je američka invazija na susjedni Irak izazvala strah kod Sirijaca da je hrana iz uvoza zagađena.
Sirijske vlasti još nisu dale nikakve upute da li građani treba da preduzmu mjere predostrožnosti kako bi se zaštitili od trovanja.
Još nije jasno od kog su otrova, ili mješavine otrova, stradale žrtve napada koji je izveden u srijedu rano ujutru.
Sarin, koji SAD i Francuska smatraju da je korišten u prethodnim, manjim incidentima u Siriji, miješa se sa vodom. Ljudi mogu da se izlože ovom otrovu dolazeći u dodir ili pijući zagađenu vodu, navodi američki Centar za kontrolu i prevenciju bolesti. Takođe je moguće izložiti mu se preko hrane.
„Moramo li da držimo zatvorene prozore? Koliko dugo otrov ostaje u vazduhu? Od ljudi slušam različite stvari“, kazao je za Rojters jedan 40-godišnji fizioterapeut koji živi na 15 minuta vožnje od mjesta gdje je izveden napad. „Da li se mi sada smatramo zaraznim?“, pitao je.
Stanovnici Damaska su ispričali da su u srijedu pred zoru bili svjedoci možda najbučnijeg i najdugotrajnijeg bombardovanja od početka rata.
„Kunem se da su se bombe u srijedu čule iz svih pravaca. Činilo mi se da se projektili ispaljuju iz cijelog grada na Goutu.“
Građani prijestonice za napad hemijskim oružjem krive vladu ili pobunjenike, u zavisnosti koju stranu podržavaju.
„Ne mogu da kažem ko je to uradio... Ali obje strane govore sa istom ubjedljivošću, kriveći onu drugu stranu. Mi samo hoćemo da se ovo završi. Iscrpljeni smo“, kazala je Um Hasan.
Građani prijestonice za napad hemijskim oružjem krive vladu ili pobunjenike, u zavisnosti koju stranu podržavaju
Sada kada američki predsjednik Barak Obama razmatra mogućnost reakcije, pred građanima je takođe mogućnost da će se suočiti i sa zapadnom vojnom intervencijom, nakon dvije i po godine rata u kojem je već stradalo 100.000 ljudi.
Ahmed koji već mjesecima živi u Damasku pošto je pobjegao iz Moadamijeha, drugog predgrađa u kojem se desio otrovni gas, kazao je da ga više „nije briga šta se dešava“.
On sada živi u jednoj prostoriji sa ženom i petoro djece u podrumu zgrade u centru Damaska gdje radi kao domar.
„Mnogo smo izgubili. Pojma nemamo u kakvom stanju nam je kuća. Ne možemo da stupimo u kontakt sa komšijama koji i dalje žive u našoj ulici... A vi me pitate šta mislim o dolasku Amerike? Situacija ne može biti mnogo gora.“
Sirija pristala na inspekciju
UN Sirija je pristala da dozvoli inspektorima UN da od ponedjeljka počnu da pregledaju mjesta gdje se sumnja da desio napad hemijskim oružjem, ali su američki zvaničnici kazali da je to „suviše kasno da bi bilo vjerodostojno“ i da nema mnogo sumnje da za napad treba kriviti vladine snage.
„U ovom trenutku, svaka zakašnjela odluka režima da garantuje pristup timu UN smatraće se suviše kasnom da bi bila vjerodostojna, između ostalog i zato što su dokazi koju su dostupni značajno uništeni jer ih je tokom posljednjih pet dana režim stalno uklanjao...“, kazao je Rojtersu jedan visoki američki zvaničnik. UN su saopštile da se Damask složio da se uspostavi prekid vatre dok tim eksperata UN bude na terenu i izvrši inspekciju, što je potvrdila i Sirija.
Međutim, sve je više znakova da SAD i njihovi saveznici razmatraju pokretanje akcije, godinu nakon što je predsjednik Obama kazao da je upotreba hemijskog oružja „crvena linija“ čije bi prelaženje izazvalo ozbiljne posljedice. Rusija je saopštila da je „zadovoljna“ odobrenjem vlade Sirije da stručnjaci UN istraže navodnu upotrebu hemijskog oružja kod Damaska, i upozorila one koji su za vojnu opciju u Siriji, da bi to bila „tragična greška“.
„Snažno pozivamo one koji - pokušavajući da ekspertima UN nametnu šta treba da utvrde istragom - ukazuju na mogućnost vojne operacije u Siriji, da upotrebe zdrav razum i ne počine tragičnu grešku“, rekao je u saopštenju portparol Ministarstva spoljnih poslova Rusije, Aleksandar Lukaševič.
Sirijski ministar informisanja kazao je da bi bilo kakva vojsna akcija SAD „stvorila užarenu kuglu koja bi zapalila Bliski istok“, dodajući da Damask ima dokaze da su napade otrovnim gasom izveli pobunjenici. Zapad smatra da pobunjenici nemaju pristup hemijskom naoružanju.
Galerija
Bonus video:
