Rusija i Kina širenjem neistina o korona virusu nastoje da prodube strah od pandemije, izazovu paniku i nepovjerenje na Zapadu i odvrate pažnju od sopstvenih borbi protiv epidemije, ocjene su svjetskih medija koje prenosi Radio slobodna Evropa (RSE).
Pozivajući se na američke obavještajne zvaničnike i diplomate, Njujork tajms piše da Kina i Rusija koriste širenje novog koronavirusa za kampanju dezinformacija nastojeći da dovedu u sumnju način na koji SAD postupaju s krizom.
"Rusija i Kina, kao i Iran, značajno su povećali distribuciju dezinformacija o koronavirusu od januara, čak ponavljajući i pojačavajući tuđu propagandu i neistine", izjavila je koordinatorka Centra za globalni angažman pri Stejt departmentu, Lea Gabrijel.
Gabrijel kaže da je taktika Rusa da puste lažnu poruku koju Kinezi i Iranci pokupe i promovišu, a zatim će se u Rusiji plasirati kineska ili iranska verzija poruke kako bi to izgledalo kao novi podaci koji su nezavisno nastali negdje drugo.
"Iako Kina ima dugu istoriju propagande i nastojanja da prilagodi svijet vlastitom narativu o geopolitičkim pitanjima, rijetko je trošila ogromne resurse na teorije zavjere. Ali, to se promijenilo tokom pandemije", ističe Njujork tajms, dodajući da su se u visoko koordiniranoj kampanji kineski zvaničnici i institucije usredsredili na dvije naracije: da su SAD krive za porijeklo virusa i da je Komunistička partija uspješno suzbila virus nakon teške borbe, potvrđujući superiornost kineskog sistema.
"Kineski početni neuspjesi u borbi protiv virusa spriječili su vladu u Pekingu da pokrene propagandnu kampanju o promociji vlastitih dostignuća prisilivši je da prihvati dezinformacije ruskog stila", rekao je Metju Krenig, bivši zvaničnik CIA i autor nove knjige o rastućoj konkurenciji između Kine i SAD.
"Dio razloga zbog kojeg Kinezi kopiraju ruski način je taj što su pogrešno upravljali krizom. Ali oni uče od Rusa", rekao je.
Jedinica za dezinformacije Evropske unije tvrdi da je Rusija preusmjerila svoje propagandne napore ka Evropi i prema NATO-u šireći teorije zavjere o koronavirusu, dok američki zvaničnici tvrde da veb stranice usklađene s Kremljom trguju teorijama zavjere radi širenja straha u Evropi i političkih podjela u SAD, ocijenio je Njujork tajms.
"Brzinu širenja koronavirusa svijetom nadmašila je zasljepljujuća lavina čarobnjaštva i propagande na društvenim mrežama a veliki dio njih navodno potiče iz Rusije", ocijenio je urednički timVašington posta, ističući kako je, kao i uvijek po pitanju odnosa sa Zapadom, glavna valuta Moskve dezinformacija.
U Vašingtonu je visoki zvaničnik Stejt departmenta rekao Kongresu da su lažni internetski nalozi, veb stranice i tradicionalni mediji, sve pod okriljem Kremlja, produbili strah od pandemije "kako bi pokušali da unaprijede i svoje prioritete".
Dokument Evropske unije, o kojem je Rojters ranije izvještavao, otkriva da su ruski mediji pod kontrolom države iskoristili krizu javnog zdravstva kako bi započeli ambicioznu kampanju dezinformacija na Zapadu čiji je cilj da posiju sjeme panike i nepovjerenja.
Portparol EU je rekao da se Moskva "igra ljudskim životima”, dok je ruski portparol, Dmitrij Peskov, odbacio te navode kao "rezultat antiruske opsesije". No, ističe urednički tim Vašington posta, u širenju neistina o koronavirusu, Rusija nije jedini prestupnik.
Portparol kineskog ministarstva spoljnih poslova, Zao Lijian, doveo je u sumnju činjenicu da je virus porijeklom iz kineske provincije Vuhan, neutemeljeno sugerišući da ga je tamo dostavila američka vojska.
S druge stane, naglašava Vašington post, američki političari su takođe uskočili u propagandne ratove - Tom Koton, republikanac u Arkansasu i povjerenik Donalda Trampa, tvrdi je da je laboratorija u Vuhanu, gdje su opasni patogeni predmet istraživanja, možda izvor koronavirusa.
Uznemireni vrtlogom glasina, neosnovanim nagađanjima i lažima, američki centri za kontrolu i prevenciju bolesti molili su javnost da to ne dijeli na drštvenm mrežama. Nažalost, ukazuje Vašington post, rusko uplitanje u američke izbore 2016. pokazalo je da je Amerika plodno tlo za takve informativne ratove. Poenta je u pravljenju zbrke, bacanju sumnje na sve i slabljenju američkog političkog tela, što kao sredstvo napada može da našteti jednako kao i sam virus, zaključuje vašingtonski list.
Volstrit žurnal prenosi komentar Stanislava Žarina, portparola poljske službe za sigurnost, koji tvrdi da su posljednjih dana Poljsku pogodile dvije dezinformacione kampanje povezane s pandemijom, te da Rusija koristi lažne vijesti da bi oklevetala Poljsku i izazvala destabilizaciju Evrope.
Žarina navodi da je prva dezinformacija plasirana 22. marta kada je citiran Alesio Diamato, visoki zdravstveni zvaničnik u italijanskoj regiji Lacio, tvrdeći da je Poljska zaplijenila rusku zaštitnu opremu namijenjenu njegovoj regiji oboljeloj od koronavirusa.
Optužbe su prenijele neke od najvećih medijskih kuća u Italiji, dok su korisnici interneta u Italiji optužili Poljsku za nedostatak empatije i kršenje evropske solidarnosti. Ali, ističe Žarina, poljsko ministarstvo spoljnih poslova tvrdi da se oduzimanje maski nikada nije desilo.
Naknadno je italijanska ambasada u Varšavi potvrdila da će se "isporuka maski u Italiju uskoro odvijati bez većih problema", ali nije rekla da li su početne priče istinite ili neistinite.
Otprilike u isto vreme, 23. marta, poljsko-italijanski odnosi bili su meta još jedne akcije kampanje dezinformacijama, navodi autor komentara u Volstrit žurnalu.
Aleksej Puškov, ruski senator i bivši predsednik Odbora za međunarodna pitanja u Dumi, napisao je da je Poljska zatvorila svoj vazdušni prostor ruskom avionu koji isporučuje pomoć Italiji. Tvrdio je da je odluka Poljske primorala avion da krene obilaznim putem, odgađajući isporuku medicinske opreme.
Izjave ruskog zvaničnika prenijeli su mediji i korisnici interneta, ne samo u Rusiji, već i u zemljama Evropske unije, poput Italije i Irske.
Nekolicina političara iz zemalja članica EU takođe je podržala naraciju da su poljske vlasti bile toliko zaslijepljene antiruskim osjećajima da su povrijedile Italiju za vrijeme krize, samo da bi omalovažili Rusiju. Bile su to ponovo lažne vesti, ističe Žarina, dodajući da su poljske vlasti takođe otkrile da ruska vojna letjelica nikada nije planirala da prođe kroz poljski vazdušni prostor, nije podnijet zahtjev za pristup.
Sjutradan, 24. marta, Puškov je izbrisao svoj tvit u kojem je pisao o poljskim potezima.
Bonus video:
