U Srbiji, zemlji kandidatu za ulazak u EU koja se poslednjih godina udvarala i Moskvi i Pekingu, jako je vidljiv presjek konkurentnih "koronavirus diplomatija", piše danas Gardijan.
Kako se ubrzava pandemija korona virusa, vodeći igrači gledaju kako da upotrebe "meku moć" i "pomoć" da ispune svoje spoljnopolitičke ciljeve, piše britanski list u članku pod naslovom "Kako se korona virus diplomatijom Rusija, Kina i EU takmiče za naklonost Srbije.
EU time pokušava da dokaže da priče o evropskim vrijednostima i solidarnosti nisu samo prazne priče, za Kinu to je promjena narativa da predstavi zemlju kao rješenje za koronavirus, ne njegov uzrok, navodi list. Rusija koristi skromnije resurse sa maksimumom efekata, sa ruskim vojnim vozilima koja se kreću kroz Italiju ili avionom punim opreme poslatim u SAD koji je delimično proizvela kompanija pod sankcijama.
Amerikanci, usredsređeni na sebe pod administracijom Donalda Trampa, u velikoj su mjeri odsutni iz igre koronavirus diplomatije, navodi list.
Kako piše Gardijan, prvo su Kinezi došli u Beograd sa avionima punim opreme i šest medicinskih stručnjaka da pomognu da se koordiniše nacionalna politika za suzbijanje širenja koronavirusa, predsjednik Srbije pun emocija poljubio je kinesku zastavu iz zahvalnosti i kritikovao Evropu zbog nedostatka pomoći.
Zatim su došli Rusi koji su avionom dopremili manje važne, ali ipak dobrodošle resurse vojnim avionima uz veliku medijsku propraćenost. Konačno su došli Evropljani ukazujući da su tu bili sve vrijeme i da su znatno više sredstava dali nego Rusija i Kina zajedno.
U Srbiji je, navodi list, sve počelo 15. marta kada je predsjednik Aleksandar Vučić proglasio vanredno stanje. Istog dana je predsjednica EK Ursula fon der Lajen u saopštenju nagovestila zabranu izvoza medicinske opreme iz EU bloka, što je razbjesnelo Vučića i izazvalo njegove emotivne kritike upućene Uniji.
Vučić je rekao da evropska solidarnost ne postoji da je to bajka i da je poslao pismo jedinima koji mogu da pomognu, a to su Kinezi. On je od Kine tražio materijal, opremu i savjete za borbu protiv pandemije i ubrzo zatim avion je sletio u Beograd.
Jedan evropski diplomata na sužbi u Beogradu rekao je da to nije baš nešto što bi želeli da čuju od vlade koja tvrdi da radi sve što može da uđe u EU. Međutim, kako ukazuje Gardijan, bilo je kritika i u Španiji i Italiji oko nedostatka koordinisanog evropskog odgovora na koronavirus, a za one koji su van bloka kao što je Srbija to odbijanje se osjetilo još snažnije.
Kina je rado uskočila u taj prostor, navodi Gardijan. Srpski zvaničnici kažu da kineski stručnjaci koji su ostali u zemlji sada vode vladinu politiku odgovora na koronavirus. Za razliku od većine u Evropi Srbija slijedi kineski model izolacije čak blagih slučajeva koronavirusa u velikim privremenim bolnicama, radije nego da povjeri ljudima da se samoizoluju.
Kinezi su preporučili i karantin tipa onog primjenjenog u Vuhanu, rekao je jedan srpski zvaničnik, ali to je bilo odbačeno zato što srpska javnost to ne bi prihvatila, ali je zato uveden strogi policijski čas i pun karantin za starije.
Obećano masovno testiranje još nije razrađeno i ima izveštaja da je procedura testiranja haotična, piše Gardijan, međutim, kako navodi, srpski zvaničnici se nadaju da će rana primjena strogih kineskih mjera značiti da će zemlja izbjeći epidemiju velikih razmjera kao onu viđenu u zapadnoevropskim zemljama.
Rusija je, ukazuje list, takođe poslala pomoć uglavnom u obliku rastvora za dezinfekciju za bolnice i ulaze stambenih zgrada. U Moskvi opozicija se žali da Kremlj šalje opremu u inostranstvo radi propagandnih poena dok ljekari kod kuće nemaju osnovne stvari. U Srbiji pomoć je dobrodošla, mada se ima osećaj da je pompa oko isporuka možda preuveličana u odnosu na njenu pravu korist.
Od Vučićevog ispada, EU takođe radi na tome da pokaže kako je pomogla Srbiji. Delegacija EU je ukazala da je dato više od 200 miliona eura u poklonima i preko 250 miliona eura u zajmovima da se pomogne medicinskim objektima poslednje dvije decenije. Laboratorija koju je finansirala EU, preusmjerena je za potrebe laboratorije za testiranje na koronavirus. Dodatnih 93 miliona eura je EU obećala u kratkoročnom i srednjoročnom periodu u borbi protiv koronavirusa i njegovih posljedica.
Bonus video:
