Godinu nakon raspada kalifata, Islamska država (ID) je intenzivirala napade u Iraku i Siriji. Tamo je sada aktivno oko 14.000 terorista. Oni koriste korona-krizu za oslobađanje pripadnika ID i jačanje terorističkih ćelija.
„Muškarac, opasan eksplozivom, izašao je iz automobila i mirno došao do zgrade tajne službe. Snage bezbjednosti pozvale su ga da se zaustavi, ali on se na to nije osvrtao. Kad su otvorili vatru, aktivirao je eksploziv i raznio se.“
U tom napadu atentatora-samoubice u Kirkuku na sjeveru Iraka, izvedenom krajem aprila, ranjena su tri pripadnika snaga bezbjednosti. Nekoliko dana kasnije, takođe na sjeveru Iraka, ubijeno je deset pripadnika jedne šiitske paravojne jedinice.
Nešto više od godinu dana nakon raspada kalifata i osam mjeseci nakon ubistva osnivača tzv. Islamske države Abu Bakr al Bagdadija, samoproglašeni „božji ratnici“ nastavljaju s napadima. To je iračkog premijera Mustafu al Kadimija nateralo da krene u ofanzivu. „Krećemo u borbu i ja ću prvi izaći na front. Poručujem ID da stižemo i da je kucnuo čas za obračun“, najavio je Al Kadimi.
Nakon bitke kod Baguza prije nešto više od godinu dana proglašen je kraj Islamske države. Pod njenom brutalnom vladavinom nekada je živjelo osam miliona ljudi. Međutim, ID je u međuvremenu ponovo postala tema u Iraku, posebno nakon učestalih eksplozija mina na putevima i diverzija na manje punktove snaga bezbjednosti. U aprilu su džihadisti IS izveli više od stotinu napada – dvostruko više nego u prethodna tri mjeseca zajedno. Istovremeno, i iračka vojska već nekoliko dana sve intenzivnije djeluje protiv terorista IS.
Takozvana Islamska država ponovo se širi i na sjeveroistoku Sirije, potvrdio je portparol kurdskih Sirijskih demokratskih snaga (SDF) Kino Kabrijel jednom lokalnom saradniku njemačke javne televizije ARD.
„ID se stalno obnavlja i reorganizuje, posebno nakon posljednje velike bitke za Baguz. Aktivni su takođe u regionima južno i zapadno od Eufrata. Intenzivirali su svoje akcije u iračkoj stepi, u pograničnom području između Sirije i Iraka, kao i u sjevernim i sjeveroistočnim djelovima Sirije.“
Nestabilna vlast pogoduje jačanju ID
Tamo gde je državna vlast slaba, a situacija nestabilna, pojavljuje se IS, kaže Osman Ali, politikolog iz grada Kamišlija na sjeveroistoku Sirije. A Irak jeste nestabilan.
„Tamo još postoje vjerski sukobi koje ID koristi. Formiranje nove vlade u Bagdadu se razvuklo, što je na kraju ojačalo IS, koja je iskoristila taj vakuum vlasti i moći. Uz to dolaze i slabe snage bezbjednosti, što je također otvorilo put IS.“
Nestabilna je i Sirija – posebno sever i severoistok zemlje, dodaje Osman Ali i podsjeća da su prošlog oktobra, nakon povlačenja američkih jedinica iz kurdskih autonomnih područja na sjeveroistoku Sirije, turske oružane snage umarširale u region. „To je ID omogućilo uspon na tom području. A onda je došla i korona. Kurdska autonomna vlast morala je da savlada sve te probleme“, ukazuje sirijski politikolog.
To znači da su snage bezbjednosti prisutnije na ulicama, jer se sada brinu o sprovođenju mjera za borbu protiv pandemije, kao što je recimo policijski čas. Ali, kada kada su tako prisutni onda su i ranjivi, jer su laka meta za napadače ID.
Ta teroristička organizacija je još u martu pozvala svoje sljedbenike da iskoriste pandemiju Kovida-19, jer su neprijatelji ID sada zaokupljeni drugim problemima. Pozvali su ih da pojačaju napade u regionu, ali i u Evropi, te da oslobode zatvorenike IS iz zatvora. Navodno se oko 11.000 ratnika IS nalazi u zarobljeničkim logorima pod sirijsko-kurdskom kontrolom, a tu su i desetine hiljada njihovih žena i dece. Zatvorenici stalno dižu pobune, neki su uspjeli i da pobjegnu i kriju se u sirijsko-iračkom pograničnom području, gdje se povezuju s istomišljenicima i tako formiraju nove terorističke ćelije. Uspješno bjekstvo iz zatvora motiviše i druge zatvorenike da urade to isto.
Zatvorenički logori kao rasadnici boraca IS
Kino Kabrijel, portparol Sirijskih demokratskih snaga, zatvoreničke logore doživljava kao rasadnike boraca ID i poziva međunarodnu zajednicu na dogovor o organizovanju sudskih procesa.
„Zarobljeni pripadnici ID trebalo bi da budu izvedeni pred sud. Do ustanaka u zatvorima dolazi i zato što zatvorenici ne znaju šta će s njima biti. Istovremeno, vođe ID koriste situaciju kako bi ponovo ojačali svoju terorističku organizaciju“, kaže Kino Kabrijel.
Od 11.000 zatvorenika ID, otprilike 3.000 su Amerikanci, Evropljani i Azijati. Mnoge zemlje njihovog porekla odbijaju da ih prime. Zato sirijski politikolog Osman Ali upozorava da bi bezbednost u čitavom svijetu mogla da bude ugrožena ukoliko se ubrzo ne formira Međunarodni tribunal pred kojem bi im bilo suđeno. Jer, kako kaže, „zatvorenici ID su poput tempiranih bombi, koje svakog trenutka mogu da eksplodiraju“.
Istovremeno, sirijski Kurdi se osećaju prepušteni samima sebi. Za to postoji još jedan razlog: globalna koalicija protiv ID je zbog pandemije korona-virusa ograničila svoj angažman i vratila vojnike u kasarne. To otvara nove mogućnosti za akcije ID. Politikolog Ahmed Kamel al Beheiri iz egipatskog centra za političke studije „Ahram“ smatra da će to imati posledice, i to ne samo za region. „Jačanje IS će se naravno odraziti na ogranke te terorističke organizacije u svetu – kako u Egiptu ili Jemenu, tako i u zapadnoj Africi ili jugoistočnoj Aziji.“
Bonus video:
