Ovonedeljne obostrane sankcije Pekinga i Brisela produbljuju neizvijesnost oko sveobuhvatnog sporazuma o ulaganju između Evropske unije i Kine koji bi poslije sedmogodišnje izrade trebalo da bude temelj budućih odnosa, prenosi danas Radio slobodna Evropa (RSE) ocjenu svjetskih medija.
Kineske sankcije EU znače da je trgovinski sporazum Pekinga i Brisela potpisan prije samo tri mjeseca "na aparatima za održavanje života", piše Politiko (Politico), navodeći da su istaknuti evropski parlamentarci u danima visoke diplomatske drame zaprijetili da ga neće ratifikovati.
Krajem prošle godine evropski čelnici žurili su da postignu sporazum s kineskim predsjednikom Si Đinpingom, nadajući se da će to olakšati život ključnim investitorima iz EU u Kini.
Ali, ističe briselski portal, odnosi su se od tada neočekivano promijenili, dijelom i zbog sve veće zabrinutosti zbog kineskog tretiranja muslimanske manjine u Sinđangu.
Iako su zlostavljanja Pekinga nad Ujgurima SAD opisale kao genocid i uvele trgovinski embargo, EU je zauzela daleko manje konfrontacijski stav. Pažljivo kalibrirani popis sankcija koji je EU objavila u ponedeljak usmjeren je na četvoro kineskih zvaničnika u Sinđijangu i regionalnoj kancelariji za javnu bezbijednost.
S obzirom na taj, kako ističe Politiko, naizgled uzdržani pristup, gotovo neposredni protivnapad Pekinga bio je šok. Samo nekoliko trenutaka pošto su najavljene sankcije EU, Kina je uvela sankcije protiv pet vodećih članova Evropskog parlamenta, pododbora Parlamenta za ljudska prava i evropskih akademika koji se bave Kinom.
Tink-tenk organizacije koje su evropski zvaničnici nerijetko konsultovali takođe su pod sankcijama.
Dok za poslanike u Evropskom parlamentu kineski postupci označavaju vjerovatni prekid investicionog sporazuma, stručnjaci za Kinu smatraju da Peking djeluje kao da ga "nije briga" jer je investicioni ugovor bio više simbolična pobjeda Kine, navodi Politiko.
Iako se kineske sankcije evropskim parlamentarcima i akademicima Pekingu čine kao pošten odgovor u stilu "milo za drago", potencijalni gubitak za Kinu je relativno visok: ne samo da bi pogrešan korak mogao ugroziti investicioni sporazum s EU, koji je posle sedmogodišnje izrade u završnoj fazi, već bi mogao i gurnuti Brisel bliže Vašingtonu posle otuđenja Evrope u vrijeme Donalda Trampa (Trump), ističe u svojoj analizi CNN.
Kina je, ukazuje CNN, bila glavni korisnik Trampove spoljne politike "Amerika na prvom mjestu" pri čemu se Brisel sve više udaljavao od Vašingtona.
Uprkos evropskim sankcijama koje su djelovale kao da EU slijedi Vašington, mnogi kreatori politike u Briselu i dalje imaju želju za nastavkom saradnje s Kinom.
Ipak, kako ocjenjuje CNN, Peking je sankcijama usmjerenim na parlamentarce i ugledne tink-tenkove, vjerovatno rizikovao odlučnost EU o toj saradnji.
Bonus video:
