Godinu nakon što su događaji u Jerusalimu doveli do rata u Gazi, tenzije tokom muslimanskog svetog mjeseca Ramazana izazivaju strah od novog izraelsko-palestinskog sukoba, pri čemu lideri na obje strane upozoravaju na moguću eskalaciju.
Najmanje 152 Palestinca su ranjena kada je izraelska policija za suzbijanje nerede juče ušla u kompleks džamije Al-Aksa da rastjera Palestince koji su bacali petarde i kamenice na njih i prema jevrejskom molitvenom prostoru, prenio je Rojters.
Kompleks Al-Akse se nalazi na uzvišenju u istočnom Jerusalimu, koji je Izrael zauzeo u bliskoistočnom ratu 1967. i kasnije pripojio. Ova oblast, koju Jevreji zovu Brdo hrama je najosjetljivija u višedecenijskom sukobu.
“Jerusalim je možda pitanje broj jedan koje ima potencijal da izazove nasilje širokih razmjera”, rekao je Kalil Šikaki, direktor palestinske agencije za ispitivanje javnog mnjenja. “Bilo smo svjedoci toga u prošlosti.
Tenzije u svetom gradu, već povišene zbog smrtonosnih napada Palestinaca na Izraelce u posljednje dvije nedjelje, i ubistava Palestinaca koje je počinila izraelska vojska na Zapadnoj obali, pogoršane su pošto se ovog mjeseca obilježavaju Ramazan, Pasha i Uskrs.
Palestinski premijer Mohamed Štajeh opisao je akcije izraelske policije u Al-Aksi kao “brutalni napad na vjernike tokom svetog mjeseca” i kao opasan znak.
Na skupu u Gazi, portparol islamističke grupe Hamas, koja vlada tom enklavom, rekao je da izraelska upotreba sile neće ostati bez odgovora.
“Ponovo ćemo povući crtu u odbrani Jerusalima i pokrenućemo novu eru, oružje za oružje, a na silu ćemo odgovoriti samo silom i branićemo Jerusalim svom snagom”, rekao je Favzi Barhum.
Palestinci su frustrirani 55-godišnjom izraelskom okupacijom
Prošlog maja, palestinski militanti su ispalili rakete na Izrael nakon što je Hamas zatražio od izraelske policije da se povuče iz Al-Akse i jerusalimskog naselja Šeik Džara, gdje je prijetnja suda oduzimanjem imovine Palestinaca dovela do protesta i sukoba.
U jedanaestodnevnom ratu koji je uslijedio, ubijeno je 250 Palestinaca u Gazi i 13 ljudi u Izraelu.
Izraelski premijer Naftali Benet rekao je da vlasti rade na uspostavljanju mira u Jerusalimu i širom Izraela, ali da su spremne ako se situacija pogorša.
“Spremamo se za svaki scenario i snage bezbjednosti su spremne za svaki zadatak”, naveo je Benet u saopštenju.
Rojters navodi da su izraelske vlasti relativno olakšale kretanja Palestinaca iz Zapadne obale i Gaze u Izrael i Jerusalim.
Do jučerašnjih sukoba u Al-Aksi, djelovalo je da su te mjere ublažile neke frustracije Palestinaca, rekao je Šikaki.
Međutim, nagomilani bijes zbog izraelske 55-godišnje vojne okupacije teritorija koje je zauzeo u ratu 1967. i gdje Palestinci žele da osnuju državu, nadmašuju trenutne ustupke, dodao je.
Na Zapadnoj obali i u istočnom Jerusalimu, tokom 2021. je zabilježena najveća stopa rušenja palestinskih domova od 2016, prema podacima izraelske grupe za ljudska prava B’Tselem.
U posljednjih pet godina, Izrael je izdao samo 33 građevinske dozvole Palestincima, a preko 16.500 građevinskih dozvola jevrejskim naseljenicima na 60 odsto teritorije Zapadne obale koju direktno kontroliše, rekao je Itaj Epstajn, konsultant za humanitarno pravo i politiku, pozivajući se na podatke izraelskog ministarstva odbrane.
Bonus video: