Međunarodna agencija za atomsku energiju (IAEA) je potvrdila da je u Iranu našla čestice uranijuma obogaćenog 83,7 odsto, nadomak 90 odsto potrebnih za proizvodnju atomske bombe, navodi se u izvještaju u koji je uvid danas imala agencija Frans pres.
Čestice su otkriveni poslije prikupljanja uzoraka u januaru u podzemnoj fabrici Fordo, navela je IAEA - agencija UN, čime su potvrđene ranije informacije iz diplomatskih izvora.
IAEA je tražila "objašnjenja" i "razgovori su još u toku" kako bi se utvrdilo porijeklo tih čestica, piše u izvještaju koji će sledeće nedjelje biti predstavljen na Savjetu guvernera IAEA u Beču.
Iran koji negira da želi da proizvede atomsko oružje, u pismu IAEA je prijavio "nenamjerne promjene" tokom procesa obogaćivanja uranijuma, tvrdeći da "nije pokušao da obogati uranijum više od 60 odsto".
"Prisustvo čestica iznad 60 odsto ne znači da postoji obogaćivanje (uranijuma) na više od 60 odsto", rekao je portparol Iranske organizacije za nuklearnu energiju Behruz Kamalvandi.
Međutim, taj nivo obogaćenja je mnogo veći od dopuštenog prekoračenja od 3,67 odsto preko 60 procenata, utvrđenog nuklearnim sporazumom 2015. godine o ograničavanju atomskih aktivnosti Irana u zamjenu za ukidanje međunarodnih sankcija.
Pregovori Teherana i velikih sila o oživljavanju tog sporazuma su počeli aprila 2021. u Beču, ali su prekinuti avgusta 2022. zbog tenzija među stranama.
Bivši predsjednik SAD Donald Tramp povukao je 2018. godine SAD iz sporazuma Irana i pet stalnih članica Savjeta bezbjednosti UN i Njemačke - u ime EU, i uveo sankcije Iranu, dok je Iran zauzvrat počeo da zanemaruje svoje obaveze iz tog sporazuma.
Ukupne zalihe obogaćenog uranijuma u Iranu su prema procjeni IAEA 12. februara iznosile 3.760,8 kilograma (a u oktobru 3.673,7 kilograma), što je preko 18 puta više od granice koja je odobrena sporazumom. Povrh toga, Iran se obogaćuje na visokim nivoima, daleko od granice postavljene na 3,67 odsto: tako ima 434,7 kilograma uranijuma obogaćenog na 20 odsto (prema 386,4 kilograma ranije) i 87,5 kilograma obogaćenog na 60 odsto (dok je ranije imao 62,3 kilograma).
Bonus video:
