Ovogodišnja kampanja Evropske agencije za zaštitu i zdravlje na radu (EU-OSHA) - „Zdrava radna mjesta upravljaju opasnim materijama“ nas podsjeća da u Evropi godišnje umre 80 000 ljudi od različitih oblika karcinoma, izazvanog uticajem opasnih materija na radnom mjestu, kazala je predstavnica crnogorskog Udruženja zaštite i zdravlja na radu Đina Janković.
Ona je navela da je cilj ove kampanje, koja se sprovodi i u Crnoj Gori, da se podigne svijest o rizicima od opasnih supstanci na radnom mjestu i da se promoviše kultura sprečavanja rizika. Udruženje sjutra organizuje javnu tribinu u sali hotela Terminus, kod autobuske stanice, sa početkom u 10 časova.
“U Crnoj Gori ne postoje podaci o profesionalnim oboljenjima koja su nastala usljed izlaganja nekim od opasnih materija na radnom mjestu. Takođe, ne postoje nikakvi podaci ni o samim opasnim materijama i njihovom prisustvu. Budući da nemamo podatke iz naše zemlje, navešću podatak Švedske agencije za hemikalije po kojem je, u 2014. godini, upotrijebljeno 3,7 miliona tona opasnih materija po glavi stanovnika”, navela je Janković.
Opasna materija na radnom mjestu je svaka supstanca koja predstavlja rizik po zdavlje i bezbjednost zaposlenih, međutim iz udruženja napominju da svaka hemijska materija, koja iako nije klasifikovana kao opasna, može zbog svojih fizičko-hemijskih, hemijskih i toksikoloških svojstava i načina na koji se koristi ili je prisutna na radnom mjestu, da predstavlja rizik po zdravlje.
“Prema Evropskom istraživanju o uslovima za rad, velika preduzeća često koriste više od 1.000 različitih hemijskih proizvoda kao što su farbe, štamparske boje, ljepila, sredsta za čišćenje. Čak i male firme kao što su automehaničarske radionice ili kozmetički saloni, mogu da koriste sličan broj hemijskih proizvoda. U nekim sektorima kao što je npr. građevinski, za veliki broj poslova, dostupno je na destine hiljada različitih hemijskih proizvoda. Bez obzira u kom sektoru radi - od socijalne i zdravstvene zaštite, saobraćaja, industrije, pripreme hrane, čišćenja i održavanja, poljoprivrede, svaki zaposleni dolazi u dodir sa stotinama različitih hemijskih materija”, navela je Janković.
Posljednjih godina u Evropi su zabranjene pojedine materije, kao što je azbest, koji izaziva teška i često smrtonosna plućna oboljenja.
“Međutim iako se više ne koristi, azbest je još prisutan u oko 80 odsto objekata širom Evrope. Upotreba polivinil hlorida (PVC) za koji se smatra da izaziva rak jetre, je posljednjih godina ograničena i podvrgnuta strogoj regulatornoj kontroli. Osim toga, istraživanja koje je EU OSHA sprovela u zamljama EU, pokazuju da su u 38 odsto kompanija prisutne mnoge druge hemijske ili biološke materije, na radnim mjestima”, navela je Janković.
Ona je pozvala zainteresovane organizacije i pojedince da im se pridruže u kampanji, ali i poslodavce da posjete sajt EU OSHA (www.healthy-workplaces.eu) gdje će naći podatake koji im mogu pomoći u prepoznavanju i savladavanju rizika, ali i gdje se mogu kandidovati za nagrade za dobru praksu u stvaranju zdravih radnih mjesta. Moguća oboljenja pluća, nervnog sistema, reproduktivnih organa...
“Veoma nam je važno da, kroz edukacije koje organizujemo, podignemo svijest građana i da ih podsjetimo da čak i kratko izlaganje opasnim materijama može da izazove štetne posljedice, a da ne govorim o posljedicama koje nastaju usljed dugotrajnog izlaganja ili dugotrajne akumulacije u tijelu. Neke materije se mogu udahnuti, dok se druge mogu apsorbovati kroz kožu. Posljedice po zdravlje mogu biti mnogobrojne od: respiratornih oboljenja (astme, alergija, rinitisa), ostećenja unutrašnjih organa, uključujući mozak i nervni sistem, zatim trovanja, bolesti kože, problema sa reproduktivnim zdravljem, anomalija na rođenju, pa sve do raznih oblika profesionalnog raka”, kazala je Janković.
Ona je navela da je u Crnoj Gori svijest o mogućim rizicima i oboljenjima na radnom mjestu još na veoma niskom nivou, zbog čega planiraju predavanja u srednjim školama, a sjutra će predstaviti i Studiju sprovođenja zaštite i zdravlja na radu u Crnoj Gori, koju su domaći eksperti radili posljednjih mjeseci.
Bonus video: