Kompanija "13. jul - Plantaže" predstavlja ne samo giganta u proizvodnji grožđa, vina i lozove rakije u ovom dijelu Evrope, već i nosioca kompletnog vinogradarsko-vinskog sektora Crne Gore. Od proizvodnje kalemova vinove loze do vinskog turizma, Plantaže predstavljaju važnu platformu za primjenu brojnih istraživanja u oblasti biotehničkih i prehrambenih nauka.
Uz sve izraženije klimatske promjene, koje u značajnoj mjeri utiču na uslove gajenja vinove loze širom svijeta, inovativni pristupi u vinogradarstvu i vinarstvu postaju neophodni za održavanje kvaliteta i stabilnosti proizvodnje vina.
Neki od alata novih tehnologija, koji omogućuju kvalitetniju proizvodnju, odnose se na optimizaciju navodnjavanja u cilju izbjegavanja vodnog stresa vinove loze, upravljanja zemljištem u cilju odabira najboljeg lokaliteta, optimizacije gajenja vinove loze, korišćenja klimatskih, prostornih i fizioloških podataka za ublažavanje klimatskih promjena, digitalnog praćenja bolesti i štetočina u cilju smanjenja upotrebe zaštitnih sredstava i postizanja boljeg zdravstvenog statusa zasada. Osim vinogradarstva, u svijetu se posljednjih godina sve više primjenjuju digitalne tehnologije i u oblasti vinarstva, a jedna od njih se odnosi na primjenu QR kodova.
Učešćem u brojnim naučnoistraživačkim projektima, kako nacionalnim, tako i međunarodnim, Plantaže su se istakle kao lider u implementaciji inovacija koje transformišu vinogradarsku industriju. Put ka digitalnoj transformaciji započet je 2017. godine, realizacijom pilot projekata u oblasti digitalnih tehnologija, u okviru prestižnog HORIZONT 2020 poziva. Učešće u ovim projektima omogućili su kompaniji implementaciju praktičnih pilot rješenja u oblasti precizne poljoprivrede, odnosno preciznog vinogradarstva, voćarstva i vinarstva.
Blockchain za transparentnost i autentičnost
Jedan od prvih inovativnih pilot projekata odnosio se na zaštitu brenda i sprečavanje falsifikovanja u vinskoj industriji. Kroz projekat "TagItWine", koji je finansiran u okviru prestižnog HORIZONT 2020 programa EU za finansiranje istraživanja i inovacija, Plantaže su se pridružile evropskim naporima za zaštitu brenda. Ovaj inovativni pristup omogućava potrošačima da putem QR koda pristupe detaljnim informacijama o proizvodu, podacima o proizvođaču, preporukama za uparivanje vina s hranom, što ne samo da unapređuje iskustvo potrošača, već doprinosi većoj marketinškoj vrijednosti i jačoj promociji brenda.
Sljedljivost i održivost kroz projekat TRACEWINDU
Plantaže, takođe, aktivno učestvuju u projektu „Sljedljivost u vinskoj industriji putem integrisanog obilježavanja tipičnosti, efekata zaštite zdravlja i organoleptičkih osobina – TRACEWINDU , koji se realizuje u okviru Marie Skłodowska – Curie programa razmjene osoblja za istraživanje i inovacije. Korišćenjem pametnih etiketa sa QR kodovima i blockchain tehnologijom, ovaj projekat osigurava transparentnost i autentičnost proizvoda od vinograda do potrošača. Cilj razvoja tehnologija na projektu TRACEWINDU je poboljšanje produktivnosti vinograda korišćenjem novih kombinacija, tj. ekološki najprihvatljivijih sredstava za zaštitu zasada, kao i analizu geografskog porijekla, kako bi se osigurala sljedljivost i autentičnost vina. Ovo se postiže korišćenjem smart-tag etiketama u formi QR kodova za digitalno i dinamičko širenje informacija i obezbjeđivanje svih relevantnih podataka o proizvodu (životni ciklus, transparentnost, sledljivost) primjenom digitalne blockchain tehnologije.
Internet of Things (IoT) u vinogradima: Prilagođavanje klimatskim promjenama
Uz sve izraženije klimatske promjene, pametno upravljanje resursima postaje ključno za održivost vinogradarstva. Postavljanje senzora za mjerenje vlažnosti zemljišta, omogućava precizno planiranje navodnjavanja i prilagođavanje novonastalim uslovima.
Na više mikrolokaliteta u Ćemovskom polju, postavljeni su senzori za mjerenje vlažnosti zemljišta, na osnovu kojih se dobijaju dragocjeni podaci o sadržaju vlage. Ovi senzori omogućavaju precizno planiranje režima navodnjavanja, pružajući biljkama optimalne uslove za rast i istovremeno smanjujući troškove.
Ali to nije sve! U sklopu digitalizacije, Plantaže su započele mapiranje svojih vinograda na Ćemovskom polju. Ove aktivnosti ne samo da će omogućiti bolji uvid u stanje zasada, već će uticati i na efikasnije donošenje odluka. Kroz mobilne i web aplikacije, timovi mogu pratiti podatke u realnom vremenu i prilagođavati strategije uz pomoć Cloud platforme.
Ova inicijativa je prepoznata kao primjer dobre prakse, a Plantaže kao pozitivan primjer povezivanja privrede, nauke i inovacija, što je istaknuto na sajtu Evropske komisije. Plantaže se tako pozicioniraju kao lideri u korišćenju IoT tehnologije u vinogradarstvu, stvarajući put ka održivoj budućnosti.
Precizno vinogradarstvo
U srcu evropskog poljoprivredno-prehrambenog sektora, projekat DEMETER predstavlja prekretnicu ka operativnoj, inovativnoj i održivoj budućnosti. Odobren od strane Evropske unije, ovaj projekat okuplja 60 partnera iz 18 zemalja, uključujući vodeće kompanije i istraživačke institucije.
S fokusom na digitalnu transformaciju, DEMETER postavlja temelje za pametnu poljoprivredu kroz primjenu naprednih IoT tehnologija. Cilj nije samo optimizacija procesa, već i osnaživanje poljoprivrednih proizvođača kroz sticanje novih znanja i poboljšanje donošenja odluka.
Jedan od revolucionarnih alata u okviru ovog projekta jeste inovativni sistem H3O kompanije Pulverizadores Fede, koji je ustupljen Plantažama na korišćenje. Ova nova generacija atomizera, povezana s Internetom, omogućava direktnu komunikaciju između agronoma i operativaca, pružajući precizno upravljanje operacijama na terenu.
Rezultati terenskih ispitivanja sprovedenih u saradnji s renomiranim poljoprivrednim institucijama poput UPC i IVIA pokazuju značajno smanjenje operativnih troškova uz upotrebu ovih tehnologija.
U narednom periodu, fokus će biti na daljoj digitalizaciji sistema i implementaciji pametnih senzora. Ove aktivnosti usmjerene su ka optimizaciji navodnjavanja, predviđanju bolesti i štetočina, kao i osiguranju sljedljivosti proizvoda u cijelom lancu snabdevanja, od voćnjaka i vinograda do krajnjih potrošača. DEMETER ne samo da obećava napredak u poljoprivrednoj industriji, već i otvara vrata ka održivoj i efikasnoj budućnosti.
Genomske tehnologije – za očuvanje autohtonih sorti vinove loze
U svijetu vinogradarstva, genomske tehnologije postaju ključni alat za otkrivanje nasljeđa vinove loze. Očuvanje starih sorti postaje vitalno za održivost i raznovrsnost u vinogradarstvu. Tradicionalne sorte često posjeduju genetske karakteristike koje ih čine otpornim na bolesti i promjene klime. Ispitivanje genetskog diverziteta pruža vrijedne uvide u specifična svojstva, omogućavajući selektivno gajenje sorti prilagođenih izazovima vremena.
U saradnji sa prestižnim španskim partnerom, Institutom za vinovu lozu i vino (ICVV) iz La Riohe – Logronjo, Plantaže su izvršile najobuhvatnije istraživanje autohtonih sorti vinove loze u Crnoj Gori.
Dosadašnji rezultati otkrivaju da se crnogorsko vinogradarstvo oslanja na genetski povezane sorte, sa sličnim pedigreom kao i u drugim poznatim tradicionalnim vinskim regionima. Sorte poput Kratošije i Razaklije formiraju osnovu za mnoge crnogorske autohtone sorte, uključujući i poznati „vranac“.
Dobijeni rezultati ne samo da pružaju najnovije genetske informacije, već su od ključnog značaja za naučnu, stručnu i marketinšku promociju crnogorskog vinogradarstva. Očuvanje starih sorti igra presudnu ulogu u očuvanju kulturnog nasljeđa i podržavanju održivosti lokalnih vinogradarskih zajednica.
Kompanija „13. jul – Plantaže“ predstavlja simbol inovacija u vinogradarstvu, stvarajući put ka održivoj budućnosti kroz primjenu najnaprednijih tehnologija i istraživanja. Sa fokusom na kvalitet, sljedljivost i očuvanje tradicije, Plantaže su na čelu evolucije crnogorske vinogradarske industrije.
U srcu evropskog poljoprivredno-prehrambenog sektora, projekat DEMETER predstavlja prekretnicu ka operativnoj, inovativnoj i održivoj budućnosti. Odobren od strane Evropske unije, ovaj projekat okuplja 60 partnera iz 18 zemalja, uključujući vodeće kompanije i istraživačke institucije
U saradnji sa prestižnim španskim partnerom, Institutom za vinovu lozu i vino (ICVV) iz La Riohe – Logronjo, Plantaže su izvršile najobuhvatnije istraživanje autohtonih sorti vinove loze u Crnoj Gori
Jedan od revolucionarnih alata u okviru ovog projekta jeste inovativni sistem H3O kompanije Pulverizadores Fede, koji je ustupljen Plantažama na korišćenje. Ova nova generacija atomizera, povezana s Internetom, omogućava direktnu komunikaciju između agronoma i operativaca, pružajući precizno upravljanje operacijama na terenu
