Sudije građanskog odjeljenja Osnovnog suda u Podgorici obratili su se predsjednici tog suda, a nakon toga što je Vladinim Predlogom, ukoliko se usvoji u Skupštini, predviđeno povećanje koeficijenta zarada sudija u osnovnim sudovima, zbog toga što smatraju da bi moglo doći do velikog raskoraka u platama među nosiocima sudijske funkcije.
Predsjednica Osnovnog suda u Podgorici Željka Jovović pojasnila je za “Vijesti” da se i prije obraćanja sudija koji postupaju u građanskom odjeljenju, više puta u cilju obezbjeđenja zarada, koje odgovaraju dostojanstvu sudijske profesije i teretu odgovornosti, obraćala relevantnim institucijama.
Ona je naglasila da Predlogom Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o zaradama zaposlenih u javnom sektoru nije povećan koeficijent samo sudijama koji postupaju u krivičnom odjeljenju, već se povećanje koeficijenta odnosti na sve sudije osnovnih sudova, dakle, i na sudije koji postupaju u građanskom odjeljenju.
“Ovakav Predlog je, takođe, rezultat aktivnosti koje sam sa kolegama preduzela u cilju ukazivanja na nedopustivo niske zarade sudija osnovnih sudova koje u osnovi iznose 1.179,00 eura, kada je krajem decembra 2022. godine, na moju inicijativu, u Osnovnom sudu u Podgorici organizovan sastanak sa ministrom pravde Markom Kovačem i v. d. predsjednicom Sudskog savjeta Vesnom Simović Zvicer, koji je za rezultat imao formiranje Radnog tima u Sudskom savjetu koji su činili predstavnici svih sudova u Crnoj Gori. Rad tima je rezultirao donošenjem obrazloženog predloga linearnog uvećanja koeficijenta u svim sudskim instancama”, kazala je Jovovićeva.
Vlada je na sjednici početkom avgusta usvojila Predlog zakona o izmjeni Zakona o zaradama zaposlenih u javnom sektoru, čime su planirana uvećanja koeficijenata za sve sudije osnovnih sudova ali i za tužioce u osnovnim državnim tužilaštvima.
Ministar finansija Aleksandar Damjanović tada je saopštio da predviđeno povećanje koeficijenata za sudije i tužioce u osnovnim pravosudnim instancama je “samo početni korak usklađivanja, a nakon analiza, moguće je i povećanje koeficijenata i za ostale kategorije u pravosuđu”...
Poslije nekoliko dana reagovao je Sudski savjet koji je pohvalio potez Vlade, ali i naglasio da im “ostaje neobjašnjeno i nejasno zašto nisu prepoznate iste potrebe sudija svih ostalih sudskih instanci”.
“Vlada je predloženim izmjenama zakona, na iznenađenje članova radnog tima, ali i Sudskog savjeta kojem nije traženo mišljenje na nacrt ovog propisa, izostavila sve ostale nosioce pravosudnih funkcija i tako odlučila da pitanje zarada u pravosuđu rješava parcijalno, zanemarujući cjelovitost sudske vlasti i hijerarhiju sudova”, upozorili su tada iz SS.
Sudijama osnovnih sudova, koji postupaju u krivičnim odjeljenjima, povećane su zarade polovinom februara ove godine, a nakon stupanja na snagu Granskog kolektivnog ugovora za oblast uprave i pravosuđa.
Jovovićeva je pojasnila da je nakon toga došlo do uvećanja naknade na ime pripravnosti ili dežurstva za sudije, koji su raspoređeni na poslovima koji ne trpe odlaganje i na poslovima izviđaja, istrage i drugim neodložnim poslovima vezanim za izvršenje krivičnih djela i drugih kažnjivih radnji.
“Zarada se obračunava i isplaćuje prema ostvarenom broju časova provedenih na pripravnosti i dežurstvu, a ne kao do tada u iznosu koji je bio limitiran i nije predstavljao adekvatnu nadoknadu za vrijeme koje su sudije provodile na poslu mimo redovnog radnog vremena, pri čemu se mora imati u vidu da je to rad koji sudije koje su određene godišnjim rasporedom poslova, obavljaju kada se za to ukaže potreba nakon radnog vremena, nerijetko u kasnim večernjim i ranim jutarnjim časovima, za vrijeme vikenda, državnih i vjerskih praznika. Oni moraju za to vrijeme uvijek biti dostupni i u bilo koje doba dana ili noći doći na posao i u najkraćem roku riješiti hitne predmete najkompleksnije prirode u kojima se odlučuje o osnovnim ljudskim pravima i slobodama a svaki čas tog rada se uredno evidentira u zakonom propisanoj formi za svaki predmet pojedinačno. Napominjem da se radi o istim sudijama koji su i do stupanja na snagu Granskog kolektivnog ugovora za oblast uprave i pravosuđa bile raspoređene da rade ove poslove, iako im taj rad nije bio adekvatno plaćen, ali tada to niko nije problematizovao jer se radilo o beznačajnoj razlici u zaradi”, kazala je Jovovićeva.
U građanskom odjeljenju Osnovnog suda u Podgorici je prema godišnjem rasporedu poslova, raspoređeno 30 sudija...
“Te sudije u ovom trenutku duže od 200 do 366 predmeta, a broj umnogome zavisi od ažurnosti sudije jer sudije koje u dužem vremenskom periodu ispoljavaju izuzetnu efikasnost u radu i ostvaruju godišnju normu, imaju i manji broj predmeta u radu”, navodi predsjednica Osnovnog suda u Podgorici.
U krivičnom odjeljenju, pored sudije za istragu, trenutno postupa sedam sudija.
“Sudije su u ovom trenutku zadužene sa brojem predmeta u rasponu od 116 do 179, pri čemu je sudija koji u radu ima 116 predmeta ostvario preko 200% norme, a sve sudije koje postupaju u krivičnom referatu su značajno prekoračile procenat norme od 100 odsto”, zaključuje Jovovićeva.
Sudije prosječno jednako zadužene predmetima
Prema podacima koje je predsjednica Osnovnog suda u Podgorici pribavila od Sudskog savjeta, može se zaključiti da sudije/parničari nijesu u većoj mjeri više opterećeni predmetima nego što je to slučaj sa kolegama iz krivičnog odjeljenja.
“Tokom 2023. godine sudije krivičari su u radu imali 2.013 predmeta, što u prosjeku po sudiji iznosi 287 predmeta, a sudije koje postupaju u “kri referatu” su bili zaduženi sa još 456 predmeta. Sudije parničari su u radu imali ukupno 10.293 predmeta, što u prosjeku po sudiji iznosi 312 predmeta, a sudije koje postupaju u “ip referatu” su bili zaduženi sa još 924 predmeta”, navodi Jovovićeva.
Tokom 2022. godine, sudeći prema podacima, sudije u oba odjeljenja su prosječno bili identično zaduženi.
“Sudije krivičari su u radu imali ukupno 2969 predmeta, što u prosjeku po sudiji iznosi 371 predmet, a sudije koje postupaju u “kri referatu” su bilo zaduženi sa još 882 predmeta. Sudije parničari u radu su imali 13.459 predmeta, što u prosjeku po sudiji iznosi 364 predmeta, a sudije koje postupaju u “ip referatu” sa još 1.568 predmeta”.
Dežurstva i naknade “napumpale” plate
“Vijesti” su dobile spiskove zarada sudija Osnovnog suda u Podgorici za mjesece - april i jun 2023. godine, a prema kojim se može zaključiti da je velika razlika u zaradama nosilaca pravosudne funkcije u tom sudu.
Većina sudija tog suda su u tim mjesecima imale platu oko 1.200 eura, dok je predsjednici suda Željki Jovović, sutkinjama Larisi Stamatović, Ivani Becić, plate bile i preko 2.000 eura...
Prva žena Osnovnog suda u Podgorici je dostavila liste odnosno podatke iz računovodstva za svoju i zaradu još nekoliko sutkinja/krivičara prema kojima se može zaključiti da su sudije, sa najvećim platama, pored redovne zarade imali naknade za pripravnost i dežursto...
“Sutkinji Stamatović-Mijušković je uz zaradu od aprila mjeseca isplaćena razlika po osnovu novog koeficijenta 24.03.2023 - 31.03.2023. godine, jer od tog datuma kao sudija koji nije napredovao a ocijenjen je ocjenom odličan, prima zaradu predsjednika suda, a sudija Becić pored sudijskog poziva obavlja i posao sudije portparola”, pojasnila je Jovovićeva.
Ona je navela da je njoj u junu ove godine, po rješenju Agencije za mirno rješavanje sporova, isplaćena naknada od 1.642,81 eura po osnovu ranije neosnovanih obustava zarade od 50% za dva mjeseca.
Bonus video:
