Lješković: Suđenje Đokaju je primjer kršenja osnovnih ljudskih prava

Advokat Srđan Lješković, branilac Ilira Đokaja koji je prvostepeno osuđen na 40 godina zatvora zbog ubistva Šejle Bakije i ranjavanja njenog oca Šabana reagovao je na saopštenje Operativnog tima za borbu protiv nasilja u porodici i nad ženama.

Iz Operativnog tima kazali su da Šejlu ne može ništa vratiti, ali da ovakva presuda vraća vjeru u pravdu i pravičnost.

"Poštovani,

Niko ne može i ne smije dati opravdanje za ubistvo, ali javnost mora da zna da je posao branilaca da pruže najbolju odbranu, onima koji su osumnjičeni za izvršenje krivičnih djela. Angažovani branioci ne brane počinjeno krivično djelo, već brane okrivljene i njihova prava koja su im propisana Ustavom Crne Gore. Ko razumije razumio je, a ko ne razumije ostavljamo mu prostora za dalja razmišljanja i manipulacije.

Predmet i suđenje Iliru Đokaju, za ubistvo supruge Šejle Bakije, je očigledan primjer kršenja osnovnih ljudskih prava okrivljenog predviđenih Konvencijom o ljudskim pravima, a jedno od njih je pravo na pravično suđenje, a zatim i njegovo osnovno pravo propisano ZKP-om, a to je pravo na odbranu.

Suđenje Iliru Đokaju, bio je predmet pažnje Evropske delegacije EU u Crnoj Gori, medija, predstavnika Vlade Crne Gore, političara, javnih ličnosti i pojedinih nevladinih organizacija, koji su tokom čitavog postupka javno iznosili svoja mišljenja, stavove i zaključke, iako je obaveza ovih svih ovih lica bila da se shodno članu 3 Zakona o krivičnom postupku Crne Gore, uzdrže od javnih izjava o krivičnom postupku, koji je u toku, da ne vrijeđaju druga pravila postupka prava okrivljenog i oštećenog, ali i načelo sudske nezavisnosti.

Upravo svojim izjavama predstavnici pojedinih nevladinih organizacija datim preko sredstava javnog informisanja, zatim kroz organizovanje javnih protesta, direktno su uticali na pravosudne organe, kršeći načelo sudske nezavisnosti, pa u tom pravcu kroz ovo reagovanje iznijećemo samo neke od velikog broja izjava predstavnika nevladinih organizacija.

“Ne postavlja se pitanje krivice. Ubica je Ilir Đokaj, koji je priznao zločin, pa čudi što postupak toliko traje”.

Postavlja se pitanje, da li ovako date izjave predstavnika nevladinih organizacija, gdje direktno komentarišu rad suda na predmetu koji je u toku, predstavlja povredu načela sudske nezavisnosti.

Da nevladine organizacije, koje nemaju status stranke u ovom postupku, nijesu jedine, koje su putem sredstava javnog informisanja davale izjave i iznosile mišljenja o postupku koji je u toku potvrđuje i izjava koju je Operativni tim za borbu protiv nasilja u porodici i nasilja nad ženama Ministarstva unutrašnjih poslova, obrazovan Odlukom Vlade Crne Gore, dao crnogorskim portalima dana 16.04.2024. godine.

Obzirom da se Operativni tim za borbu protiv nasilja u porodici i nasilja nad ženama, koji je formirala Vlada Crne Gore, nalazi u sastavu Ministarstva unutrašnjih poslova, postavlja se pitanje da li je bilo koji član operativnog tima imao pisanu saglasnost Ministra unutrašnjih poslova g-dina Šaranovića, da javnim nastupima i izjavama ispred Ministarstva unutrašnjih poslova, iznese mišljenje i zaključke o krivičnom postupku, koji u trenutku pisanja ovog demantija, još uvijek nije pravnosnažno okončan.

Kako je za davanje izjava preko sredstava javnog informisanja za članove ovoga tima bila neophodna pisana saglasnost ministra ostalo je nejasno koji su to razlozi, koji su imali uticaja da ministar unutrašnjih poslova, u odnosu na predmet Ilira Đokaja, ne dà javno saopštenje.

Postavlja se pitanje oglašavanja Operativnog tima, putem sredstava javnog informisanja i dijela javno iznijetog komentara: …” ali ovakva presuda vraća vjeru u pravdu i pravičnost”.

Da li ovakva izjava predstavlja pokušaj Operativnog tima i način da se kroz konstatni pritisak na pravosudne organe i insistiranjem na održivosti presude od 40 godina zatvora izrečene Iliru Đokaju, za krivično djelo, u kome je u samom postupku napravljen veliki broj proceduralnih propusta, pažnja javnosti skrene sa propusta upravo policije u ovom postupku od njegovog početka.

S toga, smatramo da nema mjesta da upravo Operativni tim MUP-a, čiji je zadatak da kroz svoj rad unaprijedi rad nadležnih organa, a ne da kroz javne istupe u ovom predmetu, gdje su očigledni propusti službenika MUP-a, daju sudu sugestivne predloge o toku postupka, jer su upravo predstavnici MUP-a uslužni servis tužilaštva i ukoliko su imali bilo kakvih predloga, to su mogli i to im je bila obaveza da tokom postupka dostave svoja zapažanja službenim putem, odnosno po unaprijed propisanoj proceduri.

Ako je podrška za ovakvo postupanje Operativnog tima MUP-a, predstavnika Evropske Unije u Crnoj Gori, pojedinih nevladinih organizacija, bivših i sadašnjih političkih prvaka, tokom cjelokupnog postupka pokrenutog protiv Ilira Đokaja, proizilazi i predstavlja zvanični stav predstavnika Vlade Crne Gore i Ministarstva unutrašnjih poslova, onda bi trebalo ukinuti sudstvo i tužilaštvo, a advokaturu zabraniti, jer se postavlja pitanje svrhe postojanja i rada ovih institucija i advokatske struke, ukoliko presude donose predstavnici evropskih delegacija, nevladinih organizacija i političkih partija u Crnoj Gori.

Ukoliko Operativni tim MUP-a, zaista smatra da sudske odluke mogu da donose nevladine organizacije, ministar unutrašnjih poslova, različiti timovi MUP-a, onda se postavlja pitanje ne samo svrhe postojanja sudstva, već i pitanje ostvarivanja principa vladavine prava i demokratije, ali i svih drugih segmenata, koje demokratija sadrži u svojoj definiciji.

Ako Operativni tim MUP-a Crne Gore, na čelu sa g-dinom Šaranovićem, smatra da je ovakvo postupanje njegovih službenih lica, krajnja granica i najveći domet demokratije u Crnoj Gori, ukazujemo da se radi o pogrešnom stavu, koji nije na putu evropskih integracija, jer Crna Gora, ne spada u nerazvijene zemlje, u kojima ne postoji demokratija, mada ako bi suđenje Iliru Đokaju, sagledali sa aspekta da mu se sudi u nekoj nerazvijenoj državi, sigurno bi imao veći stepen poštovanja ljudskih prava, a samim tim i demokratije, nego što je to imao u svojoj zemlji.

Upravo ovakav način ponašanja onih subjekata, koji zakonski imaju obavezu da se uzdrže od davanja izjava kada je sudski postupak u toku, a posebno Operativnog tima MUP-a, da li i ko od imenovanih članova Operativnog tima radi za neke druge ciljeve osim onih koji su u interesu Države Crne Gore i njenih građana.

Ali, da ne bi otvarali pitanja, kojima nema kraja, a sa profesionalne strane poštujući i prava okrivljenog, ali oštećene i njene porodice, ovom izjavom završavamo svaku dalju komunikaciju na ovu temu i čekamo otpravak presude, kako bi u skladu sa zakonom uložili žalbu", navodi se u reagovanju Lješkovića.