Opštine Bokokotorskog zaliva i Opština Cetinje trebalo bi da da pređu na razvoj niskokarbonskog saobraćaja, odnosno saobraćaja koji proizvodi minimum gasova koji izazivaju efekat staklene bašte i negativno utiču na zdravlje ljudi.
To se navodi u Planu održivih rješenja u saobraćaju za Bokokotorski zaliv i Cetinje, koje je uradio UNDP na osnovu analize trenutnog stanja saobraćaja u Boki i na Cetinju, u kojem su definisane konkretne akcije i programi koji će doprinijeti održivom razvoju tog područja.
U naučnoj monografija “Policentrični plan održive urbane mobilnosti za Boku Kotorsku i prijestonicu Cetinje 2016-2020”, kako glasi zvanični naziv dokumenta, a koji je uradio Centar za održivi razvoj, navodi se da sve učestaliji problemi saobraćajnih gužvi, povećana potreba za mobilnošću i sve veća potražnja za prevozom, uz prostornu, energetsku, ekološku i ekonomsku racionalnost, zahtijevaju novi pristup u rješavanju urbanih saobraćajnih problema te oblasti.
"Planom su previđeni načini koji omogućavaju optimalno korištenje postojeće saobraćajne infrastrukture u toj oblasti, racionalizuju putovanja ličnim automobilom kroz povećanje upotrebe ostalih načina putovanja, kao što su gradski prevoz i nemotorizovani prevoz, bicikla i slično. Na taj način će se poboljšati kvalitet saobraćajnog sistema u cjelini, smanjiti zavisnost prevoznog sistema o fosilnim gorivima, a samim tim i zdravstveni rizici koje direktno ili indirektno uzrokuju emisije štetnih gasova iz saobraćaja", kazala je jedana od autora dokumenta arhitekta Slađana Lazarević.
Ona je navela da su Planom identifikovane opcije za razvoj niskokarbonskog saobraćaja regije koje se uglavnom odnose na infrastrukturu, s ciljem obezbjeđivanja boljih saobraćajnih usluga na području Boke i Cetinja.
"Projekti variraju od projekata koji se odnose na efikasnost saobraćaja (cjenovne šeme, politike uvođenja efikasnijeg goriva i hibridne tehnologije u saobraćaju), javnog prevoza i nemotorizovanih projekata do projekata u vezi s upravljanjem tražnjom za putovanja. Preporuke za razvoj održive urbane mobilnosti definisane su kroz scenario kojim se razrađuju 24 mjere: opšte mjere, promocija javnog prevoza i uvođenje novih usluga u javnom prevozu, promocija nemotorizovanih vidova saobraćaja (bicikli, pješačenje), promovisanje prelaska na nove tehnologije, čistija goriva i energetski efikasniju upotrebu goriva i izgradnja nove transportne infrastrukture", kazala je Lazarevićeva.
Ona navodi da se poseban značaj Plana ogleda u primjeni inovativne metodologije strateškog planiranja policentričnih područja za održivi urbani transport u okviru najatraktivnije turističke regije Crne Gore. "Kreirani policentrični plan održive urbane mobilnosti unosi novo iskustvo u domaću plansku praksu i daje korisne smjernice za primjenu razvijene metodologije na slične razvojne probleme urbanih centara Crne Gore i šireg regiona", kazala je Lazarevićeva.
Prema njenim riječima, Plan obezbjeđuje dostupnost poslova i usluga svima, poboljšanje sigurnosti i bezbjednosti, smanjenje zagađenja, emisija gasova staklene bašte i potrošnje energije, poboljšanje kvaliteta gradske sredine i povećanje efikasnosti i ekonomičnosti u transportu ljudi i robe.
"Bitna komponenta plana je održivost predloženih rješenja koja će uravnotežiti ekonomski razvoj i kvalitet životne sredine. Ove mjere su ne samo efikasne već i isplative", kazala je Lazarevićeva.
Bonus video: