Ekološki pokret "OZON" od 25. januara, od Agencije za zaštitu životne sredine nije dobio informacije vezane za praćenje kvaliteta vazduha, bez kojih, kako navode, nisu u mogućnosti da na planirani način urade analizu monitoringa kvaliteta vazduha i informišu javnosti o tom važnom segmentu životne sredine, te da daju preporuke za unapređenje postojećeg stanja.
"Iako smo se preko našeg Arhus centra, poštujući Zakon o slobodnom pristupu informacijama, zvanično obratili Agenciji za zaštitu životne sredine, informacije koje su nam dostavljene sa priličnim kašnjenjem, nijesu bile u skladu sa zahtjevom za pristup informacijama, pa smo žalbom na rješenje pokušali doći do informacija koje su nam po prirodi stvari morale biti dostavljene jer se radi o javnim a ne privatnim podacima", kazao je izvršni direktor organizacije, Aleksandar Perović.
Ozon je od Agencije tražio da dobije:
- Srednje godišnje vrijednosti PM10 za 2015. godinu za Podgoricu, Nikšić i Pljevlja;
- Srednje godišnje vrijednosti PM2,5 za 2015. godinu za Nikšić i Pljevlja;
- Zapisnik ili informaciju o kvaru na uzorkivaču zbog čega nije vršeno mjerenje srednjih dnevni vrijednosti suspendovanih čestica PM2,5 tokom januara 2015-te godine u Pljevljima;
- Zapisnik ili informaciju o kvaru na uzorkivaču zbog čega nije vršeno mjerenje srednjih dnevnih vrijednosti suspendovanih čestica PM2,5 tokom februara, marta, aprila, maja, juna i jula 2015-te godine u Nikšiću;
- Zapisnik ili informaciju o kvaru na uzorkivaču zbog čega nije vršeno mjerenje srednjih dnevnih vrijednosti suspendovanih čestica PM2,5 tokom novembra 2015-te godine u Pljevljima;
- Zapisnik ili informaciju o servisu uzorkivača zbog čega nije vršeno mjerenje srednjih dnevnih vrijednosti suspendovanih čestica PM2,5 tokom decembra 2015-godine u Pljevljima i Nikšiću;
- Da li postoje podaci o srednjim dnevnim vrijednostima PM2,5 u periodu dok su uzorkivači iz državne mreže bili u kvaru ili na servisu, za opštine Pljevlja i Nikšić, tokom 2015-te godine, iz nekih alternativnih izvora?
- Da li su tokom izračunavanja srednje godišnje vrijednosti PM2,5 za 2014. godinu postojali podaci za srednje dnevne vrijednosti PM2,5 za decembar mjesec te godine, odnosno da li su oni uzeti u obzir tokom dobijanja vrijednosti 41,53μg/m3 za srednju godišnju koncentraciju koja je prikazana u Informaciji o stanju životne sredine za 2014. godinu, koju je uradila Agencija za zaštitu životne sredine?
- Na koji način je Agencija za zaštitu životne sredine obavijestila javnost o tehničkim kvarovima na stanicama koje čine državnu mrežu za monitoring vazduha, kada su konkretno u pitanju uzorkivači zbog kojih nije vršeno mjerenje srednjih dnevnih vrijednosti suspendovanih čestica PM2,5 u opštinama Nikšić i Pljevlja?
"Kako do danas nijesmo dobili nikakve informacije ni od Agencije za zaštitu podataka o ličnosti i slobodan pristup informacijama, kojoj smo se žalili kao drugostepenom organu, niti od Agencije za zaštitu životne sredine, odlučili smo da sa ovim slučajem upoznamo cjelokupnu crnogorsku javnost, ali i relevantne međunarodne institucije koje se bave Arhuskom konvencijom. Osim što se ovakvom politikom dodatno produbljava jaz između nadležnih institucija i organizacija civilnog društva koje djeluju u oblasti zaštite životne sredine, a koje su nezavisne i posvećene zaštiti javnog interesa, nas više brine osnovana sumnja da se pokušava izmanipulisati javnost i spriječi da se objektvnom analizom ukaže na pogrešne odluke i propuste kada je način monitoringa kvaliteta vazduha u pitanju, naročito u dijelu adekvatnog i pravovremenog informisanja javnosti, što je upravo u domenu djelovanja Agencije za zaštitu životne sredine, odnosno Arhus centra Podgorica, kome je to i ključna uloga", kaže Perović.
Skrivanje tako važnih informacija, dodaje on, "ostavlja prostor za opravdane sumnje zainteresovane javnosti u sam kvalitet procesa donošenja odluka iz oblasti životne sredine i otvorenost nadležnih institucija za saradnju sa civilnim sektorom".
"Naročito nakon posljednjeg slučaja neosnovanih malicioznih optužbi od strane prvog čovjeka Agencije za zaštitu životne sredine a na račun nevladinih organizacija koje su javno ukazivale na problem aerozagađenja, tokom predstavljanja Studije uticaja aerozagađenja na ljudsko zdravlje u Pljevljima, Nikšiću i Podgorici, koju su uradile Svjetska zdravstvena ogranizacija i Institut za javno zdravlje", navode iz Ozona.
U toj organizaciji smatraju da ukoliko dođe do tzv. prelazne Vlade, "da će se nesumnjivo nastaviti trend partijskog zapošljavanja na najodgovornijim funkcijama u svim pa i u oblasti životne sredine".
"Moraju biti izvršene neophodne kadrovske promjene. Ne očekujući od partijskih kadrova da iz etičkih i moralnih principa podnesu ostavke, javno pozivamo premijera Đukanovića da razriješi dužnosti sve one koji nemaju kapacitet da na odgovoran i transparentan način upravljaju institucijama sistema", kažu u Ozonu.
Bonus video:
