Smog i magla danima su okovali Pljevlja, mnogi građani tvrde da teško dišu i da je i domove teško provjetriti zbog smrada koji neodoljivo podsjeća na pokvarena jaja.
Sedamdesetogodišnji Jagoš Marković kaže da rijetko izlazi iz kuće, iako su mu ljekari savjetovali da što više vremena provodi vani.
“Ne može biti gore. Ako Pljevljaci nijesu zaslužili da im se pomogne, onda ne znam ko je”, rekao je on “Vijestima”.
Zagađenje je vidljivo i golim okom, vidljivost je smanjenja pa bi neko ko ne živi u Pljevljima i u podne pomislio da će noć brzo.
Građani kažu da ih ne tješi tvrdnja iz Agencije za zaštitu žovotne sredine da udišu vazduh u kojem je prisustvo PM 10 čestica 12 puta veće od dozvoljenog, a ne 22 kako su “greškom” registrovali njihovi instrumenti u samom centru grada.
Krajnje je vrijeme, tvrde, za hitnu intervenciju lokalne uprave i države, jer posljednji podaci sa mjerne stanice u Skerlićevoj ulici pokazuju da zagađenje poprima karakter elementarne nepogode.
Kemal Pajević kaže da opštinska služba za obavještavanje i uzbunjivanje nijednom do sada nije informisala građane o nivou zagađenja i upozorila da bez prijeke potrebe ne izlaz iz domova.
“Da li iko brine o tome što djeca moraju u ovakvim uslovima ići u školu. Treba suspendovati rad škola u vrijeme enormne zagađenosti vazduha, ili bar skraćivati časove. Duša me zaboli kada ujutro, kada je koncentracija štetnih materija najveća, na putu sretnem djecu koja idu u školu, jer sam svjestan koliko svaki udah šteti njihovim plućima. Teško je gledati ljude koji žure ulicom sa maramicama na licu. Mnogo pitanja, a odgovora nema, kao da nemamo nadležne opštinske službe. Dokle više zid ćutanja”, rekao je on.
Inžinjer pejzažne arhitekture Vaso Knežević kazao je da je podnošenje tužbe jedan od načina borbe protiv zagađivača, ali da je prethodno potrebno da nadležni obezbijede validne dokaze o zagađenju i uticaju na zdravlje građana.
Ekološke NVO "Breznica”, "Grin Houm" i "Ozon" pozvale su danas Vladu da po hitnom postupku donese odluku o privremenom premještanju Ministarstva održivog razvoja i turizma i Agencije za zaštitu životne sredine u Pljevlja.
Time bi, kako su obrazložili u pozivu, te krovne institucije u oblasti životne sredine kvalitetnije uticale da se izraženi ekološki problemi uvedu u zakonom propisane granice.
Građani ne vjeruju u priču o kvaru
Kao i mnogi građani, Pajević je s rezervom primio informaciju o navodnom kvaru mjerne stanice, pozvavši odgovorne u Agenciji da hitno u Pljevlja pošalju pokretnu mjernu stanicu.
Takva stanica, postavljena kod vrtića, u više navrata je pokazivala još lošije rezultate kvaliteta vazduha od one u Skerlićevoj ulici.
“Izostanak reakcije nadležnih po pitanju teške ekološke i zdravstvene situacije u Pljevljima predstavlja zločin prema svom narodu i krivičnu odgovornost”, kaže Pajević.
Nema sjeveroistočnog vjetra da rastjera maglu i smog
Knežević tvrdi da je prirodno provjetravanje dodatno smanjeno zbog rudarskih aktivnosti prilikom odlaganju laporca iznad samog grada.
“Iz tog pravca duvao je sjeveroistočni vjetar. Da ga ima, u Pljevljima ne bi postojao problem zagađenja vazduha. Treba naći način da se Pljevlja provjetravaju kroz određene intervencije u prostoru. Jedno od rješenja je prokopavanje tunela u pravcu izrazitih vazdušnih strujanja, ali takva rješenja treba ipak ostaviti ljudima od struke i nauke. Ništa nije nemoguće, samo je pitanje ekonomske opravdanosti da li je neka varijanta isplativija od druge. Što se tiče toplifikacije, i ona je jedno od rješenja smanjenja zagađenja vazduha, ali ne i promjene mikroklime grada koja je, po meni, glavni problem zagađenja vazduha u Pljevljima”, smatra Knežević.
Iz Breznice i Ozona o Spahićevoj izjavi: Zlonamjerno o Pljevljima
Iz nevladinih organizacija Breznica i Ozon optužili su direktora Agencije za zaštitu životne sredine Ervina Spahića za zlonamjerne komentare i neistine o enormnom zagađenju u Pljevljima .
Čelni ljudi NVO Milorad Mitrović i Aleksandar Perović saopštili su da je Spahić to učinio tumačeći rezultate mjerenja automatske stanice, postavljene u centru Pljevalja. Reagujući na Spahićevu izjavu, njih dvojica su ocijenili da je on kao partijski kadar, a ne ekspert, došao na čelo institucije. Spahić je prije dva dana kazao da su predstavnici NVO saopštili rezultate koncentracije u jednom satu, a ne dnevne, optuživši ih za neznanje, i najavio da će razmisliti o podnošenju krivičnih prijava zbog uznemiravanja javnosti. On je to učinio nakon što su iz NVO upozorili da je u Pljevljima izmjerena koncentracija PM 10 čestica od čak 1.197 mikrograma po metru kubnom, što je 22 puta više od dozvoljenog. Iz Agencije su, međutim, naknadno saopštili da je mjerna stanica bila u kvaru...
“Veoma precizno smo ukazali da se radi o rekordnim rezultatima mjerenja kroz 24 časa. Ono je uslijedilo nakon što je isteklo radno vrijeme Agencije, a nije bilo zvanične objave da se može raditi o kvaru opreme”, saopštili su juče Mitrović i Perović.
“Da nije tužno, bilo bi smiješno to što Spahić, komentariše koncentracije PM 10 u glavnom gradu, kako on to kaže 'u jednom satu', insinuirajući da i trećina građana Crne Gore trpi posljedice aerozagađenja”. Oni su pitali da li to znači da će građani Pljevalja lakše disati.
“Prepoznajemo stručne kapacitete Agencije, koja ima časne i stručne pojedince, i koju vidimo kao najvažnijeg partnera... ali svakako da više nećemo dozvoljavati spočitavanja partijskih prvaka koji se postavljaju na rukovodeća mjesta institucija koje po prirodi stvari moraju biti nezavisne”. Iz Breznice i Ozona su prije dva dana zatražili od VDT-a da procesuira odgovorne za ugrožavanje ljudi i životne sredine u Pljevljima i ostavke Spahića i ministra Branimira Gvozdenovića.
Milorad Mitrović i Aleksandar Perović saopštili da je Spahić na čelo Agencije došao kao partijski kadar, a ne kao ekspert...
Bonus video: