Bar će biti prvi crnogorski grad sa video nadzorom svih javnih površina, u svijetu sistem poznat pod imenom CCTV, što je predviđeno Srednjoročnim programom rada Vlade. U toku je rad na izradi projektnog zadatka - idejnog rješenja i pravne regulative.
“Formiran je operativni tim sa zadatkom da u saradnji sa angažovanom konsultantskom kompanijom ili ekspertima izrade projektni zadatak, koji je jedinstven za svaku opštinu. Za potrebe izrade prateće pravne regulative, koja je takođe jedinstvena za sve opštine, formiran je pravni tim. Zbog ograničenih finansijskih sredstava postignuta je saglasnost da opština Bar bude pilot projekat”, piše u Vladinom dokumentu.
CCTV i izviđački vatrogasni dronovi u Podgorici prvi su praktični koraci u sprovođenju ideje koncepta “Pametnog grada”, koju u Crnoj Gori već godinama pričom i djelom promoviše Srđan Jovanovski iz Bara, vanredni profesor na Fakultetu za informacione tehnologije na Univerzitetu Mediteran.
“Kamere su veliki pomak sa aspekta sigurnosti saobraćaja, ali i za rješavanje gužvi i protok na svim saobraćajnicama. Svako ko se do sada nije zaustavljao na crveno ili narandžasto svjetlo na raskrsnici, sada će dobro razmisliti prije nego li pritisne gas, jer će znati da je u prekršaju snimljen i da će taj snimak biti sigurno procesuiran. Takođe, na terenu je veoma teško saobraćajcima da vide gdje je nastalo zagušenje saobraćaja ako nemaju vezu i podatke šta se dešava van njihovog vidokruga. Kada dobijemo komandno - kontrolni centar u koji će se slivati slike sa kamera sa svih raskrsnica u realnom vremenu, pomoć saobraćajcima će biti neuporedivo bolja”, kaže Jovanovski.
On napominje da je trenutno najveći sezonski problem Bara zakrčenje magistralnog puta zbog tranzitnog saobraćaja koji stvara kilometarske kolone. Jovanovski je ukazao i da postojeća putna infrastruktura “koja je kako-tako razvijena” nije dobro iskorišćena, dodajući da bi u narednom periodu tu trebala optimizacija postojećih resursa.
“CCTV sistemom i praćenjem saobraćaja mogli bi saobraćajcima na putu davati uputstva kako da što efikasnije reaguju. Nekada je bolje zaustaviti saobraćaj pet minuta, da bi se postigla “protočnost”, nego da se pušta kako bi se na jednom mjestu “otčepio”, a time stvorilo začepljenje na drugom mjestu. Tranzitni pojas kroz Bar bi se tako mogao rasteretiti korišćenjem informacija šta se dešava na ključnim tačkama”, kaže Jovanovski.
On je naveo da je ta priča besmislena bez komandno-kontrolnog centra sa više službenika u svakoj smjeni, “da bi se lakše pratila situacija u realnom vremenu”, jer bi u suprotnom sve bilo besmisleno “morao bi tehničar da se penje merdevinama na semafore da uzima snimke iz kamera”.
“Ovako, sve je u realnom vremenu, korišćenjem kamera sa većim brojem frejmova slika se može uvećati, vidi se gdje ide vozilo u prekršaju i kojih je tablica, odmah se vidi situacija koja je prethodila udesu, ko je kriv. Ne treba više čekati po pet sati da se na mjestu udesa obavi vještačenje. Naravno, to sve ima svoju cijenu, ali sve zavisi šta se zapravo od CCTV sistema traži, on u svijetu ima višestruku primjenu i dokazano je efikasan”, kaže Jovanovski.
Na pitanje koliko su domaći donosioci odluka i izvršna vlast upućeni u koncept optimizacije resursa i korišćenja tehnologije da što više olakša život grada, Jovanovski odgovara da je u svojim kontaktima na lokalnom nivou mogao da se uvjeri kao su u vlasti svjesne svega toga, ali da su im vezane ruke.
“Ide se po principu da ovdje toliko stvari nije na svom mjestu, pa da se za ovu priču trebaju čekati bolja vremena. U svijetu se već ide na to da vještačka inteligencija kontroliše ovakve sisteme”, kazao je Jovanovski.
Kod požara najgore je u malim gradovima sa uskim ulicama
Komenatrišući najavu opremanja vatrogasaca dronovima, Jovanovski je kazao da oni mogu imati još veću primjenu i efikasnost od zacrtane osmatračke uloge.
“Lanjski veliki požar u Šušanju pokazao je koliko je ranjiva infrastruktura malog grada, u kojem službe zaštite zbog uskih saobraćajnica nemaju pristup svakoj vatrom ugroženoj tački da intervenišu, a pri tome se zbog konfiguracije terena ne može dejstvovati avijacijom. Tu u akciju može biti uveden i mnogo veći dron od onih koji su prva asocijacija, jer u svijetu ima i dronova veličine aviona koji mogu da nose vodu i da je ispuštaju na požare. To jeste skuplja varijanta, ali ništa nije skuplje od ljudskih života koji se ovako ne rizikuju. Svjetska iskustva kažu da se njihovim letećim patrolama, naravno uz adekvatnu opremu, može snimiti da li neko podmeće požare. Softveri nove generacije mogu da ne samo identifikuju pojavu požara već i da predviđaju njegovo širenje, a ima i onih koji na osnovu snimka IC kamerama prepoznaju da li je došlo do požara na instalacijama i skreću pažnju vatrogascima gdje je ekstremno opasna intervencija. Tako sada najviše rade u SAD, gdje ovakvi softveri upareni sa dronovima upućuju vatrogasce tamo gdje je najpotrebnije”, kazao je Jovanovski.
Bonus video:
