Crna Gora potpuno je zanemarila preporuke eksperata Evropske komisije (EK) iz 2011. i 2012 godine u dijelu koji se odnosi na razvoj Specijalnog istražnog tima (SIT) za borbu protiv organizovanog kriminala i korupcije, piše u Izvještaju Mauricia Varanezea, nezavisnog eksperta kojeg je EK imenovala da bi sproveo petodnevnu procjenu trenutnog stanja u oblasti suzbijanja organizovanog kriminala u Crnoj Gori.
On je u Izvještaju, koji je sačinio nakon procjena napravljenih od 22. do 26. aprila, a predao EK 1. maja, napisao da „nije bilo značajnih razvoja od posljednje procjene iz marta 2012., a preporuke u izvještaju iz marta 2011. godine su „u potpunosti zanemarene“.
“Do sada nije registrovan napredak zato što je SIT i dalje sastavljen od devet članova, od kojih su četiri tužioca, dva policajca, jedan službenik Poreske uprave, jedan carinik i jedan službenik Uprave za sprječavanje pranja novca. Pet članova SIT –a su od novembra 2011. izmješteni na period od dvije godine u prostorije Specijalnog odjeljenja tužilačke kancelarije (do novembra 2013.). Međutim, može se primijetiti da su članovi SIT-a, koji nisu tužioci, izmješteni u skladu sa odlukom svog neposrednog rukovodioca, bez konsultacije sa tužiocem koji vodi SIT. Nadam se da će ubuduće tužilac koji vodi SIT biti konsultovan o novom članu”, napisao je Veraneze u Izvještaju, koji, kako je naveo, predstavlja njegovo lično mišljenje.
U dokumentu je konstatovao da SIT nije imao i da još nema vozila i druga osnovna sredstva za istrage.
“Specijalni istražni tim još nema opredijeljen budžet, osim 50 hiljada eura koje služe isključivo za nadoknadu za 2013. članovima SIT-a koji nisu tužioci. SIT nije bio povezan i još nije povezan sa informacionim sistemom crnogorskih organa. Zbog toga članovi SIT-a, kojima treba informacija, moraju da se fizički upute u svoje institucije ili druga tijela u cilju dobijanja informacija koje služe svrsi istrage”, navodi se u dokumentu.
Varaneze piše da SIT nije imao i još nema finansijske i kriminalističke analitičare.
“Važno je naglasiti da je SIT-u dodijeljen IT analitički softver koji je donirala međunarodna institucija. Napredak u karijeri članova SIT-a, koji nijesu tužioci, zavisio je i još zavisi od procjene njihovih šefova. Članovi SIT-a su, kao i prošle godine, još pod uticajem svojih šefova”, napisao je on.
Specijalno odjeljenje VDT-a još nije specijalizovano
Varaneze je konstatovao da Specijalno odjeljenje Vrhovnog tužilaštva još nije postalo specijalizovana tužilačka kancelarija i da još ne postoje planovi za osnivanje sudske policije.
On je u Izvještaju pojasnio da je osnivanje Specijalnog istražnog tima značilo grupisanje tužilaca i predstavnika više agencija svih relevantnih crnogorskih institucija (policije, carine, Agencije za sprečavanje pranja novca i Poreske uprave) u cilju njihovog angažovanja, pod direktnim nadzorom tužioca, u kompleksnim slučajevima u cilju suzbijanja organizovanog kriminala ili korupcije i vezanih krivičnih djela u sferi organizovanog kriminala, među kojima su pranje novca, trgovina ljudima, narkoticima, kompjuterski kriminal...
“SIT je osnovan u prostorijama specijalnog odjeljenja tužilaštva na osnovu višeagencijskog sporazuma o razumijevanju koji je potpisan 2010. Kompjuteri su podijeljeni svim članovima i prema tom sporazumu članovi odgovaraju tužiocu. SIT raspolaže video-audio uređajima za saslušanje osumnjičenih u skladu sa obavezama iz ZKP-a”, piše u izvještaju eksperta Evropske komisije.
Varaneze je u Izvještaju, kao preporuku za rješavanje nedostataka, napisao da Specijalni istražni tim, “koji ne funkcioniše kako treba”, Crna Gora mora zamijeniti Sudskom policijom. On se pozvao na Zakon o unutrašnjim poslovima i preporučio da se “definiše i jasno odredi” koje su to mjere i ovlašćenja policije koje treba primijeniti u svrhu obavještajnog rada i prikupljanja dokaza.
Bonus video: