Ekipe sektora za hidrografiju (SHO) Hidrometeorološkog zavoda Crne Gore iz Lepetana, došle su proteklih dana, prilikom premejra dijela plovnih puteva na Skadarskom jezeru, do nekoliko otkrića značajnih ne samo po sistem bezbjednosti plovidbe, već i za one koji proučavaju istoriju plovidbe po jezeru.
Po narudžbi Nacionalnog parka “Skadarsko jezero”, ultrazvučnim dubinomjerom i novonabavljenim najsavremenijim takozvanim side scan sonarom, snimljeno je oko 30 kilometara dužine plovnog puta između Virpazara i Donjih Murića.
Stručni konsultant u SHO, mr Dušan Slavnić, kazao je da je tom prilikom na dnu Skadarskog jezera otkriveno i više olupina potopljenih brodova.
“Za neke od njih, poput drvenog broda dugog oko 30 metara, koji leži na samom ulazu u Virpazarski kanal, do sada se praktično uopšte nije ni znalo. Ova olupina predstavlja opasnost za plovidbu jer se, dok je nivo vode na jezeru tokom avgusta i početkom septembra na takozvanoj hidrografskoj nuli, nalazi na relativno maloj dubini i smeta plovidbi. Čak se prošle godine jedan od brodara iz Virpazara, koji se bavi prevozom turista, nasukao na tu olupinu i pri tom je oštetio svoj brod”, kazao je “Vijestima” Slavnić, dodajući da je potopljeni drveni brod “prilično impresivnih dimenzija”, a budući da se nalazi na samom izlasku iz Virpazarskog kanala u jezero, treba ga adekvatno obilježiti ili izmjestiti, kako ne bi predstavljao opasnost za plovidbu.
Tokom rada na jezeru, side scan sonar SHO precizno je mapirao i još nekoliko potopljenih olupina, među kojima su i jedan bager, te remorker uz koji na dnu leži i teretna barža za koju se, takođe, nije znalo da je tu, kao i jedan potopljeni čamac koji je na dno Virpazarskog kanala dospio lani, neposredno nakon okončanja bagerisanja i produbljivanja tog plovnog puta. SHO je tom prilikom, prvi put u praksi, koristio novi sonar koji je toliko precizan da su hidrografi nerijetko, pored same olupine, mogli da “slikaju” čak i velike primjere šarana koji tu žive.
“Budući da je riječ o izuzetno moćnom uređaju, dobili smo izvanredno detaljne slike svega što se nalazi pod vodom, čak i najmanjih prepreka koje bi mogle predstavljati smetnju brodovima koji koriste ovaj akvatorijum”, kazao je Slavnić.
Vidljiv konop na dubini od 100 metara
Slavnić je dodao da sonar na principu emitovanja ultrazvučnih talasa i prijema onih koji se odbiju od prepreka stvara vizuelnu dvodimenzionalnu sliku svega što se nalazi na dnu akvatorijuma koji se njim pretražuje.
“Sa ovom opremom možemo praktično i najmanji predmet, tipa izgubljenog brodskog konopa, da nađemo na dubini do 100 metara”, kazao je Slavnić
U kombinaciji sa GPS prijemnikom i takozvanom motion reference jedinicom, sonar daje izuzetno preciznu sliku stanja na dnu mora ili jezera, sa tačnim dimenzijama, sastavom materijala i orijentacijom u prostoru svih potonulih objekata.
“Sa ovom opremom možemo praktično i najmanji predmet, tipa izgubljenog brodskog konopa, da nađemo na dubini do 100 metara”, kazao je Slavnić, dodajući da njihov sonar u niskofrekventnom režimu rada pretražuje pojas morskog ili dna jezera širine 400 metara, sa obje strane sonde koja se tegli pod vodom, dok je u takozvanom preciznom, odnosno visokofrekventnom režimu rada, domet nešto manji, ali je dobijena slika izuzetno precizna i detaljna.
Bonus video: