Nakon pauze od četiri godine nastale ukidanjem MTRZ “Sava Kovačević” u Tivtu, Crna Gora se ponovno domicilnim kapacitetima vratila na međunarodno tržište tzv. namjenske industrije, odnosno proizvodnje i remonta sredstava naoružanja i vojne opreme.
Naime, u objektu Torpedne radionice u bivšoj mornaričkoj kasarni “Orjenski bataljon” u Kumboru, privodi se kraju remont deset torpeda Ratne mornarice Egipta. Riječ je o torpedima tipa 53VA sovjetske proizvodnje kakva su svojevremeno bila i u naoružanju bivše Jugoslovenske Ratne mornarice, a još su u upotrebi u RM Egipta.
U ovaj posao uključeno je kompletno ljudstvo koje je prije desetak godina već vršilo remont istih torpeda i za našu RM i za Egipat. Angažovano je oko 20 ljudi – bivših specijalista za održavanje i remont torpeda koji posao obavljaju u objektu bivše torpedne stanice u Kumboru u kojoj je potpuno sačuvan sav specijalni alat.
“Cofis” je za sprovođenje ovog posla potpisao ugovor sa Ministarstvom odbrane Crne Gore za korištenje objekata naše vojske
Dozvole za privremeni uvoz ovog naoružanja radi remonta, krajem prošle godine “Cofisu” su izdali Ministarstvo ekonomije i regionalnog razvoja Srbije i Ministarstvo ekonomije Crne Gore.
Izvor “Vijesti”upućen u ovaj posao čiji je nosilac firma “Cofis” iz Beograda, saopštio nam je da je remont egipatskih torpeda počeo 10.juna i trajaće do 25.septembra.
“Cofis” je za sprovođenje ovog posla potpisao ugovor sa Ministarstvom odbrane Crne Gore za korištenje objekata naše vojske, a sa svakim pojedinačnim radnikom sklopljen je ugovor o djelu, radi isplate pripadajućih dnevnica, odnosno plate.
Remontni zavod iz Banja Luke
Podizvođač na ovom poslu je remontni zavod “Kosmos” iz Banja Luke čiji kapaciteti su korišteni prilikom baždarenja i opravke nephodne mjerne opreme za elektroniku i mehaniku.
Po završenim radovima torpeda se pakuju u formacijsku ambalažu
“Osim toga, oni imaju alat i tehnologiju za izradu potrebnog gumenog brtvenog materijala, koji se u toku remonta torpeda obavezno mijenja. Sam remont se vrši u skladu sa propisanom tehničkom dokumentacijom, uz konstatnu kontrolu dvojice egipatskih inspektora.
Oni su u Herceg Novom od početka radova i svakodnevno dolaze u radionice gdje prema vlastitom planu vrše kontrolu tehnološkog procesa remonta. Treći inspektor se očekuje za par dana.
On je krajnja instanca i na osnovu izvještaja ove dvojice, koji prate remont od početka, on je ovlašten da ovjeri sva potrebna prateća dokumenta remonta”, istakao je izvor “Vijesti”. Budući da se radi o tzv. srednjem remontu, torpeda se nakon završetka posla neće opitovati u moru. Naime, praktično svi parametri torpeda mogu pratiti i izmjeriti u radionici i ako zadovolje, time se remont smatra uspješnim.
"Tehnologiju remonta je propisao proizvođač i obuhvata pregled, provjeru, opravku i ispitivanje bukvalno i najmanjeg sastavnog dela torpeda i pojedinačno i kao dijela cjeline.
Po završenim radovima torpeda se pakuju u formacijsku ambalažu – kontejnere koji se pune inertnim gasom, i na taj način se vrši konzervacija djelova u kontejnerima na rok do 5 godina”, kazao je naš sagovornik dodajući da su torpeda u Crnu Goru stigla bez eksplozivnog punjenja.
Transport torpeda iz Egipta u Crnu Goru i obratno je u organizaciji Ministarstva odbrane Egipta sa obavezom “Cofisa” da nakon remonta, ocarinjenu robu preveze do luke Bar.
Nakon što je Vlada zatvorila Arsenal, a Mank ga srušio, nekoliko desetina iskusnih i kvalitetnih bivših radnika i inženjera tivatskog vojnog brodogradilišta radilo je do prije nekoliko mjeseci u Libiji
Remont deset torpeda RM Egipta vrijednih 11.250.000 dolara, prvi je veći posao remonta naoružanja i vojne opreme nakon što je Crna Gora, pod zvaničnim objašnjenjem da ta djelatnost kod nas nema budućnost i da se treba okrenuti turizmu, ukinula Mornaričko-tehnički remontni zavod “Sava Kovačević” u Tivtu i prodala ga kanadskom milijarderu Piteru Manku koji ga je srušio da bi dobio plac za marinu i izgradnju stanova za tržište.
Tivatski Arsenal je, upravo pred svoje zatvaranje, obavio izuzetan kompleksan posao generalnog remonta i rekonstrukcije pet raketnih čamaca tipa “Osa” koje je nekadašnja SCG prodala Egiptu, a u taj posao takođe su bili ukjučeni “Cofis” i banjalučki “Kosmos”.
Tada je u Tivtu obavljen i remont ukupno sedam mobilnih obalskih protivbrodskih raketnih lansera tipa “Rubež” koji su takođe prodati Egipćanima.
Nakon što je Vlada zatvorila Arsenal, a Mank ga srušio, nekoliko desetina iskusnih i kvalitetnih bivših radnika i inženjera tivatskog vojnog brodogradilišta radilo je do prije nekoliko mjeseci u Libiji gdje su u Tripoliju posredstvom firme “Arsenal rem” iz Kraljeva bili angažovani na remontu brodova i naoružanja RM Libije, ali je taj visokoprofitabilni posao propao nakon što je krenula pobuna protiv libijskog vođe, pukovnika Moamera Gadafija.
Akustičko samonavođenje
Torpedo 53VA sovjetske proizvodnje namijenjeno je uništavanju površinskih brodova i može se ispaljivati sa površinskih ratnih brodova i podmornica zaronjenih do 50 metara dubine.
Torpedo je maksimalnog dometa 12 kilometara i ima kako nekontaktni (blizinski) upaljač
Riječ je o tzv. akustički samonavođenom torpedo sa bojevom glavom od 210 kilograma eksplozivnog punjenja TGAG-75 (mješavina 35 odsto livenog TNT-a, 35 odsto heksogena i 30 odsto aluminijumskog praha).
Torpedo je maksimalnog dometa 12 kilometara i ima kako nekontaktni (blizinski) upaljač, tako i inercioni (udarni) paljbeni mehanizam. Ovaj tip torpeda dugačkih 7,9 metara i težine 1.900 kilograma, kalibra je 533 mm.
Ministarstvo će zaraditi 7,5 hiljada eura
Ministarstvo odbrane Crne Gore potvrdilo je Vijestima“ da je sa firmom „Cofis Montenegro“ iz Podgorice, nakon dobijene saglasnosti Savjeta za privatizaciju, na jesen prošle godine sklopljen ugovor o kratkoročnom zakupu torpedne radionice u kasarni Kumbor na period od tri mjeseca.
"Ovim ugovorom je definisano da zakupac dovede u funkcionalno ispravno stanje kompleks torpedne radionice, i definisana mjesečna visina zakupnine u iznosu od 2.500,00 eura.
Na osnovu uvida u registar lica za obavljanje spoljne trgovine naoružanjem i vojnom opremom, koji se vodi u Ministarstvu ekonomije Crne Gore, a shodno odredbama Zakona o spoljnoj trgovini naoružanjem, vojnom opremom i robom dvostruke namjene, vidi se da je preduzeće „Cofis Montenegro“ d.o.o. Podgorica registrovano za promet naoružanjem, vojnom opremom i robom dvostruke namjene i na taj način steklo sve zakonske uslove da može obavljati ove poslove i sa Ministarstvom odbrane“, saopšteno je „Vijestima“ iz MO.
Taj organ nije komentarisao drugi dio našeg pitanja – zašto se ušlo u novi poslovni aranžman sa „Cofisom“ iako se ta firma i MO još sude na Privrednom sudu u Podgorici zbog navodne štete koju je „Cofis“ pretrpio zbog kašnjenja remonta pet egipatskih raketnih čamaca klase „Osa“ u tivatskom Arsenalu.
Uprava Arsenala koji i danas egzistira kao preduzeće u likvidaciji čiji je vlasnik MO Crne Gore, uzvratila je kontratužbom pa Privredni sud tek treba da okonča postupak u kojem odštetni zahtjev sa obje strane iznosi po 6 miliona dolara.
Bonus video: