Organizovanje akcija dobrovoljnog davanja krvi jedini je način da Zavod za transfuziju Kliničkog centra Crne Gore obezbijedi zalihe dragocjene tečnosti, neophodne za predstojeće mjesece, jer je odziv dobrovoljnih davalaca krvi u Crnoj Gori i dalje na nezadovoljavajućem nivou.
Direktorka Zavoda dr Gordana Rašović u razgovoru za “Vijesti” objašnjava da su tokom ljetnjeg perioda dolaskom turista češće saobraćajne nezgode, te da Zavod mora da obezbijedi dovoljnu količinu sigurne krvi za “redovno liječenje pacijenata, kao i u vanrednim prilikama”.
"Godišnjim planom dobrovoljnih akcija uspijevamo tokom čitave godine da kontinuirano obezbjeđujemo jedinice sigurne krvi. Nadam se da ćemo velikim akcijama, poput onih koje su organizovane sa Upravom policije i Vojskom Crne Gore, i skorašnjom, koja će biti organizovana na Žabljaku, uspjeti da prevaziđemo predstojeće kritične mjesece", vjeruje dr Rašović, dodajući da su stoga angažovali i mobilne ekipe, koje širom države učestvuju u akcijama.
Doktorka ističe da su od planiranih 60, ekipe podgoričke jedinice Zavoda ove godine do sada sprovele 21 akciju, kojoj se odazvalo 946 dobrovoljaca
Doktorka ističe da su od planiranih 60, ekipe podgoričke jedinice Zavoda ove godine do sada sprovele 21 akciju, kojoj se odazvalo 946 dobrovoljaca, tokom kojih je prikupljeno više od 680 jedinica krvi.
"Poređenja radi, prema preporukama Svjetske zdravstvene organizacije, ukupan procenat dobrovoljnih davalaca morao bi biti od četiri do pet odsto, dok je u glavnom gradu prošle godine iznosio 3,16, od čega je dobrovoljnih davalaca bilo oko 32 odsto", pojasnila je ona.
80 odsto porodičnog - namjenskog davalaštva
Ipak, svijest građana se budi, pa su pojedine organizacije, ističe doktorka, počele samoinicijativno da se organizuju i daju krv, poput organizacije Crvenog krsta iz Kolašina, Udruženja pčelara iz Podgorice, crnogorskog predstavništva “Koka-Kole” i ostalih.
Dr Rašović tvrdi da je za hitne operativne intervencije i urgentne situacije krv uvijek obezbijeđena, ali da su primorani da za planirane operacije od porodica zahtijevaju da je sami obezbijede
Problem je i nezadovoljavajuća struktura davalaca krvi, ali doktorka naglašava da je u protekle četiri godine ona znatno poboljšana.
"Veoma dugo smo imali čak 80 odsto porodičnog - namjenskog davalaštva, dok je tek 20 odsto građana to učinilo dobrovoljno. Međutim, ove godine uspjeli smo taj procenat da povećamo za deset odsto", navela je doktorka.
Trenutno Zavod ima u rezervi krv za prvih tri do pet dana, što je, po riječima doktorke, u kriznim momentima dovoljno da se “zadovolje potrebe građana i nađu novi davaoci”.
Ona tvrdi da je za hitne operativne intervencije i urgentne situacije krv uvijek obezbijeđena, ali da su primorani da za planirane operacije od porodica zahtijevaju da je sami obezbijede, što često nailazi na njihovo nerazumijevanje.
Krv je jedini lijek koji se ne može kupiti
"Nažalost, krvi nikada nije dovoljno, jer je sve više saobraćajnih nezgoda, povreda, hroničnih oboljenja, poput gastroinvestivnih krvarenja, te onkoloških i hematoloških pacijenata", navodi dr Rašović.
Dobrovoljni davaoci u Crnoj Gori, zavisno od staža, oslobođeni su plaćanja participacije za ljekove, preglede, skupe dijagnostičke metode, ortopedska pomagala i slično
Ona ističe da se porodici pacijenta uvijek objasni da je krv jedini lijek koji se ne može kupiti, ali i da im je Zavod obezbijedi, ukoliko raspolaže sa dovoljnom količinom u datom trenutku.
Nažalost, napominje dr Rašović, praksa pokazuje da se analizom krvi porodičnih davalaca znatno češće utvrdi neka prenosiva bolest, dešavalo se i HIV, a razlog tome je, kako objašnjava, što se određene stvari prećute u želji da se pomogne.
Iako je ta praksa Evropi odavno nepoznata, dobrovoljni davaoci u Crnoj Gori, zavisno od staža, oslobođeni su, navodi dr Rašović, plaćanja participacije za ljekove, preglede, skupe dijagnostičke metode, ortopedska pomagala i slično.
Samo desetak građana se odazvalo 14. juna
Iako su iz Zavoda apelovali na građane da ih na Svjetski dan dobrovoljnog davalaštva, 14. juna, posjete i daju krv, pozivu se samoinicijativno odazvalo svega desetak građana.
U Beogradu se tog dana na velikoj akciji organizovanoj na Trgu Republike, ali i u više od 180 mjesta u Srbiji, odazvao veliki broj građana
Međutim, za razliku od situacije u Crnoj Gori, u Beogradu se tog dana na velikoj akciji organizovanoj na Trgu Republike, ali i u više od 180 mjesta u Srbiji, odazvao veliki broj građana i dao krv, a humanost i dobru volju da pomognu istog dana pokazali su građani širom Republike Srpske.
Galerija
Bonus video: